İstihdama inşaat ve turizm desteği

Sayime BAŞÇI

İSTANBUL - Seçime rağmen işe alımlar hız kesmezken, istihdamdaki artışı inşaat, turizm ve gıda sektörleri sırtladı. Geçtiğimiz günlerde TÜİK tarafından açıklanan verilere göre, işsizlik rakamları 2011 Şubat döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre 2,9 puan gerileyerek yüzde 11,5'e düştü. Şubat'ta, istihdam edilenlerin sayısı 22 milyon 802 bin kişi olurken, Türkiye'deki işsiz sayısı 2 milyon 964 bin kişiye geriledi. Bu düşüşte başta inşaat olmak üzere turizm ve gıda sektörlerinde artan istihdam sayısının büyük katkısı olurken, özellikle satış temsilcisi, mühendis ve muhasebe alanlarındaki pozisyonlar ön plana çıktı.

Perakendenin iş fırsatları

İstanbul dışında, Sivas, Batman Giresun gibi illerde büyük istihdam artışları gözlenirken, özellikle Bolu'da perakende odaklı yatırımlarla önemli rakamlara ulaşıldı. Yeni yatırımları sonrası eleman alımına giden şirketlerin çalışanlarından beklediği en önemli nitelik uzmanlaşma olurken, KOBİ'ler yine istihdam artışında kilit rol oynadı. Verilen eğitim süreçleri ve satış elemanı arayışları da istihdam rakamlarında perakende sektörünü bir adım öne taşıdı. Geçtiğmiz yıl 70 bin istihdam yaratan sektörün bu yılki toplam istihdam hedefi 80 bin.

İlk 5 ayda sektör olarak 30 bin kişiyi işe aldıklarını kaydeden Alışveriş Merkezleri ve Perakendeciler Derneği Başkanı Mehmet Nane,sektörün büyük rakamlar dışında kaliteli sitihdam yarattığına işaret ederek, "Kayıt içi bir istihdam sağlıyoruz. Aldığımız personele eğitim vererek kaliteyi yükseltiyoruz.  Perakende, gençlik arasında eskiden uzak durulan bir sektörken son 5 yılda tercih edilen bir sektör haline geldi. Modern perakende gelişmesi ile üniversite gençliği arasında tercihen ilk sıraya yerleşmeye başladı" dedi.

İşsizlik rakamlarında gözlenen düşüşler iş ilanlarındaki yükselişte de kendini gösteriyor. Kariyer.net'in istihdam endeksine göre 2011 yılının ilk 4 ayında toplam iş ilanları sayısı bir önceki yıla göre yüzde 35 arttı. Sadece nisan ayında 38 bin yeni personel ilanı verildi. 2011 başından bu yana, en çok istihdam sağlayan sektörler ise inşaat, tekstil ve bilişim oldu. Nisanda 3 bin 402 yeni personel arayan inşaat sektörünü, 3 bin 306 kişiyle tekstil, 2 bin 718 kişiyle bilişim, 2 bin 451 kişiyle sağlık sektörü takip etti.

Kriz işsizleri turizmde

Yaz sezonu ile birlikte, yeni istihdam alanında öne çıkan bir başka sektör de turizm oldu. Veriler de 1.881 kişilik istihdam açığının hâlâ devam ettiğini gösteriyor. Emek yoğun sektör olması nedeniyle, istihdam kapasitesi büyük olan turizm sektörü, farklı sektörlerden gelen çalışanlara da kapılarını açıyor. TUROB Başkanı Timur Bayındır, turizmi istihdam açısından en etkin meslek dalı olarak nitelendirirken, farklı sektörlerde başarılı olamayan ve kriz sonrası işsiz kalan birçok kişinin de turizm sektörüne yöneldiğini anlattı.

Rekor, gıda ve üretimden

Gıda ve üretim ise istihdam artışında rekor kıran sektörler oldu. Verilere göre gıda alanında yüzde 66 artış gösteren istihdam ilanı 2 bini aşarken, üretimde ise bin 650 kişilik yeni personel talebine ulaşıldı. Sektörün önde gelen temsilcilerinden Reis Gıda Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Reis, bu istihdam artışını doğruluyor. Özellikle yeni üretim yatırımları ile sektörün istihdam ihtiyacının arttığına işaret eden Mehmet Reis, "İşsizliğe en büyük çağrı tarım alanında gerçekleşti ve 50 bine yakın iş istihdamı sağladı. Kırsal kesime bir dönüş oldu. Şu anda yağ sektörü olsun, makarna sektörü olsun ciddi yatırımlar ve istihdam artışı var" diye konuştu.

Pınar markası ile gıda ve içecek alanında faaliyet gösteren Yaşar Holding'te de istihdam artışı söz konusu. Yaşar Holding Gıda ve İçecek Grubu Başkanı Ali Sözen, büyüme planları doğrultusunda yüzde 2-3'lük istihdam artışına gittiklerini açıkladı. 

Satış temsilcileri revaçta

Sektörlerde yaşanan bu değişimlere karşılık en çok talep gören iş pozisyonlarında ise satış temsilciliği ve mühendislik ön plana çıkıyor. Özellikle satış temsilciliği ilanlarının sıralamada diğer pozisyonlarla arasının giderek açıldığını ileten Kariyer.net Genel Müdürü Yusuf Azoz, "Bu pozisyonlar için olan talep en yakındaki muhasebe uzmanının neredeyse 3 katına denk geliyor. Sadece Nisan ayında kariyer.net'te 5 bin 211 satış temsilcisi 4 bin 254 mühendis için yeni iş ilanı yayınlandı. Muhasebe uzmanı olarak aranan kişi sayısı ise bin 700 civarında gerçekleşti" bilgilerini verdi.

Verimlilik öne çıkıyor

Kriz sonrası yaşanan bir başka değişim de iş modellerinde gerçekleşti. Şirketler ve sektörler daha verimlilik odaklı çalışmaya başlarken gözlemler, firmaların faaliyetlerini sosyal bir çerçeveye oturttuğu yönünde. Etkin politikaların ve verimli iş süreçlerinin yeni modellemede yer bulduğuna değinen Management Center Türkiye Başkanı Alper Utku, az kaynakla çok iş yönetme modellerinin ön plana çıktığını kaydetti.

Utku, eskiden daha ürün ve üretim odaklı çalışan kurumların giderek pazar ve müşteri odaklı çalıştığına işaret ederek,  "İş sonuçları konuşulurken müşteri ilişkilerinin kalitesi gözleniyor. Bazı şirketler bunu sadece kar değil sosyal bir gaye ile yapmaya başladı. Eskiden bankalar para kazanmak için çalışırken şimdi müşterilerinin hayat kalitesini artırmak için çalışıyor. Türk iş dünyasında ve şirketlerde bir olgunlaşma görüyorum" dedi.

Yeni dönemde en çok iş fırsatını kim yakalayacak?

Management Center Türkiye Başkanı Alper Utku'ya göre önümüzdeki dönemde hangi meslekte olursa olsun şu özellikleri taşıyanlar kazanacak:

+ İyi bir iş performansı olan

+ Çalışkan

+ İşine bağlı

+ Hızlı öğrenen, hızlı uygulayan, uzmanlaşan

+ Gelişim potansiyeli ve arzusu olanlar.

İnternete alışan KOBİ'ler satış elemanı arıyor

Son dönemlerde personel arama süreçlerini internete taşıyan KOBİ'lerde de en büyük ihtiyaç satış elemanı alanında yaşanıyor. Kariyer.net verilerine göre son 1 yılda KOBİ'ler yaklaşık 3 bin 700 satış elemanı, 2 bin muhasebe uzmanı, bin 900 sekreter ve yönetici asistanı, 900 satış mühendisi ve 700 makine mühendisi için ilan yayınlandı. Personel arayışında interneti en yoğun kullanan KOBİ'ler ise yine bilişim alanında faaliyet gösterenler.

Seçimler istihdamı etkilemedi, işveren uzman işçi peşinde

İstihdam alanında yaşanan artış ile ilgili görüşlerine başvurduğumuz sektör temsilcileri  istihdamdaki artışın hızlanarak sürdüğünü aktardı. Yaklaşan seçimlerin bu alanda negatif bir etki yaratmayacağı yönünde görüş bildiren sektör temsilcileri en büyük ihtiyaçlarını konusunda uzman, nitelikli eleman olarak açıkladı. İşte sektör temsilcilerinin bu alanda yaşanan son gelişmeler ile ilgili görüşleri:  

Reis Gıda Başkanı Mehmet Reis

Son dönemde konusunu bilen kazandı

"Türkiye'de bir işveren olarak kalifiye, işin ehli olan uzmanları bulmakta zorlanıyoruz. Konusunda uzman olan insan sayısı çok az. Bu dönemde konusunda ehil olan çalışanlar kazandı. Benim turizm alanında da yatırımlarım var. Turizmde önemli miktarda personel alımı yapıyoruz. Kışa oranla en az 6-7 kat artış var istihdam sayısında. Ancak Güneydoğu ve Karadeniz'de bir aşçı bulamıyorum. Bolu'dan aşçı getirmek zorunda kalıyorum.  Seçim süreçlerinin de işe alım konusunda herhangi bir olumsuz etkisi yok. Bugün işçi lazımsa bugün hemen alıyoruz."

TUROB Başkanı Timur Bayındır

Turizmcinin tercihi artık okulludan yana

"Sektör açısından dil bilen, okullu bu işin tahsilini yapmış insan sayısı önemli. Bilhassa okullu olmaları tercih sebebi oluyor. Seçim süreci işçi alımını çok fazla etkilemiyor. Yaptığımız şey ticaret nihayetinde, gerekli personelleri alıyoruz. Seçimler işçi alımlarını pek fazla etkilemiyor."

AMPD Başkanı Mehmet Nane

Uzmanlaşan satışçıya ihtiyaç büyük

"Satış çok kolay geliyor insanlara ama mağazada müşteriye satış yapmak ciddi uzmanlık alanıdır. En önemli uzmanlık alanı ve en büyük istihdam ihtiyacı olarak bunu söyleyebiliriz. İnternet işlerine yönelik uzmanlaşma, müşteriye yönelik uzmanlaşma bunların başında geliyor."

MASKO Başkanı Hasan Karcı

Son 2 yılda personel kalitesi arttı

"Mobilya sektöründe mağaza ve atölye bazında geçtiğimiz yıla oranla yüzde 10'luk bir artış oldu. Buradaki mağaza ve atölyeler de en az 1-2 yeni istihdam aldı. Geçtiğmiz yılın haziran ayından bu yana sektörde sürekli bir istihdam artışı var. Özellikle son 2 yılda personel kalitesinde ciddi bir artış söz konusu."