İnşaat'ta umutlar 2010'un ikinci yarısına kaldı

ANKARA- Küresel krizden en çok etkilenen inşaat sektöründe umutlar bu yılın ikinci yarısındaki konut projelerine bağlandı.

Yurtdışı müteahhitlik hizmetlerinde de 5 yıl sonra 50 milyar dolarlık iş hacmine ulaşılması öngörülüyor.

Türkiye Müteahhitler Birliği tarafından hazırlanan "İnşaat Sektörü Analizi"ne göre, mevcut stokların hala eritilememiş olduğu ve 2009'da yapı ruhsatı verilen binaların yüzölçümündeki yüzde 4,7'lik azalma dikkate alınarak konut sektöründe en azından 2010'un ilk yarısında önemli bir canlılık beklenmiyor.

Yeni projelerin yılın ikinci yarısında gündeme geleceği ve geçmişten alınan derslerin etkisiyle talebin hem niteliğini hem de niceliğini daha çok dikkate alan yaklaşımların egemen olacağı düşünülüyor.

Krizden kendi payına düşen dersleri almış olan tüketicilerin de 2010 yılında yatırım amaçlı konut satın almaktan çok ihtiyaç odaklı alım eğilimi içerisinde olmaları yüksek bir olasılık olarak görülüyor. Konut sektöründe hem üretici hem de tüketici kesiminin geçmişte olduğundan çok daha hesaplı hareket edeceği öngörülüyor.

BDT pazarı normale dönecek

Yurtdışı müteahhitlik hizmetlerinde ise 2010 yılında iş hacminin önemli oranda azaldığı Rusya Federasyonu başta olmak üzere toplam iş hacmi içerisindeki payı yarı yarıya küçülen Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) ülkelerinde yaşanan pazar daralmasının normale döneceği düşünülüyor.

Yine bu yıl Kuzey Afrika Bölgesi ile Körfez ülkelerinin önem ve ağırlıklarını sürdürmeleri, Orta ve Batı Afrika ülkelerine, Orta Asya'ya ve özellikle Hindistan'a açılımın önem kazanması bekleniyor.

Orta ve Batı Afrika'da potansiyel 3-5 milyar dolar

Bu yıl Orta ve Batı Afrika ülkelerindeki yeni iş fırsatları potansiyelinin 3-5 milyar dolar tutarından olması bekleniyor ve pazara girişin küçük ölçekli projelerle olacağı öngörülüyor.

Söz konusu iş potansiyelinin değerlendirilmesi açısından Eximbank tarafından bu ülkelere proje kredisi verilmesinin büyük önem taşıdığı vurgulanan analizde, Türk müteahhitlik sektörünün geçmişte Türkmenistan ve Gürcistan pazarlarına da Eximbank'ın proje kredileri sayesinde nüfuz etmiş olmasının söz konusu kredilerin ne denli önemli olduğunun kanıtları arasında yer aldığı anımsatıldı.

Analize göre, 2010 yılında, 2009'da küresel kriz nedeniyle yaşanan iş hacmi daralmasının telafi edileceği ve 2008'de 23,6 milyar dolar olarak gerçekleşmiş olan yıllık iş hacmi rakamına yeniden ulaşılacağı tahmin ediliyor.

Teminat mektubu sorunu

"İnşaat Sektörü Analizi"nde, yurtdışı müteahhitlikteki performansı belirleyecek olan önemli faktörlerden biri de geçmişte de olduğu gibi müteahhitlerin teminat mektubu sorunlarının çözüme kavuşturulmasında alınacak mesafe olacağı ifade ediliyor.

Zira yılda 20-25 milyar dolarlık iş hacminin 5 milyar dolarlık teminat mektubuna ihtiyaç olduğu anlamına geldiği belirtilerek, Türk müteahhitlik sektörünün bu miktarda teminat mektubunun sağlanmasına ve uluslararası pazardaki rekabet gücünü engellemeyecek şekilde, uygun maliyetlerle bulunmasına ihtiyaç duyduğu kaydedildi.

Bunun da Türk bankalarınca verilen teminat mektuplarının pazar ülkelerde kabul gördüğü ölçüde mümkün olabileceği ifade edilerek, kamu bankalarının yurtdışı müteahhitlik faaliyetlerinin teminat mektubu sorununu hafifletmek üzere devreye girmelerinin, Halk Bankasının 2009 Temmuz ayında bu süreci başlatmış olmasının, Ziraat ve İş bankalarının bu yönde daha aktif olma kararları memnuniyet verici gelişmeler olarak değerlendirildi.

Kısa vadeli hedefler

Yurtdışı müteahhitlikte Türk müteahhitlik sektörü için kısa vadeli iş hacmi hedefi 30 milyar dolar, 2015 yılı için yıllık hedef ise 50 milyar dolar olarak belirlendi. Uzun vadede 100 milyar dolarlık iş hacmine ulaşılması mümkün görünüyor ve böylelikle 100 bin kişiye daha yurtdışında iş yaratılabileceği düşünülüyor.

Analize göre, sektörün yurtdışında yaratmakta olduğu istihdam hacmi Türk işçiler lehine çok daha etkin bir şekilde değerlendirilebilir, bu açıdan işgücü maliyetlerinin rekabete engel oluşturmayacak düzeylere indirilmesi ve Sosyal Güvenlik Teşviklerinin devreye sokulması önem taşıyor.