İç talep yumuşak inişe zorlanacak

İSTANBUL - Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, cari açıkla ilgili muhtemel spesifik tedbirlerin iç talepteki güçlü trendin daha makul bir düzeye çekilmesine yönelik olabileceğini söyledi. Şimşek, "Amaç, cari açığın iç talep kısmını yumuşak bir iniş yaptırmaktır" dedi.

Cari açığın önemli bir kısmının enerji ithalatından kaynaklandığını anlatan Şimşek, enerji sektörüne sübvansiyon vermedikleri için "tüketimi rasyonelize edin" gibi bir söylemde bulunamayacaklarını söyledi.

İç talep kontrolünün, kredi hacmindeki genişlemeyi kontrol altına almaya yönelik tedbirlerle yapılabilecek bir iş olduğunu, bu çerçevede para politikasında tedbirlerin alındığını, karşılıkların artırıldığını belirten Şimşek, bu önlemler neticesinde, kredi faizlerinde ve mevduat faizlerinde yukarı doğru bir kıpırdanmanın olduğunu ifade etti.

Şimşek, "Alınan önlemlerin etkisi yılın ikinci çeyreğinden itibaren kendisini göstermeye başladı. Sanayi üretiminde olsun, kapasite kullanımında olsun bir çok konuda bu etkileri görmeye başladık" şeklinde konuştu.

Cari açığa yönelik önlemlerin, Merkez Bankası, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ve Maliye ayaklarının olduğunu belirten Şimşek, muhtemel spesifik tedbirlerin ise iç talepteki güçlü trendin daha makul bir düzeye çekilmesine yönelik olabileceğini kaydetti. Şimşek, "Amaç, cari açığın iç talep kısmını yumuşak bir iniş yaptırmaktır" dedi.

Uzun vadeli yapısal tedbirler

İlk aşamada, cari açığı "yönetilebilir" bir düzeye çekeceklerini belirten Şimşek, "daha sonraki aşamada da cari açığı kalıcı bir şekilde ortadan kaldırmak istiyoruz" dedi.

Cari açığın kalıcı bir şekilde ortadan kaldırılabilmesinin uzun vadeli yapısal önlemlerle mümkün olabileceğini ifade eden Şimşek, yapısal tedbirleri de, "Ar-Ge'ye daha çok kaynak ayrılması, enerjide yerli kaynakların harekete geçirilmesi ve rekabet gücü için gerekli altyapıyı geliştirmek" olarak sıraladı.

Mehmet Şimşek, daha ileriki aşamada ise Türkiye'de tasarrufları artırıcı düzenlemelerin ele alınabileceğini vurguladı.

Şimşek, bu çerçevede, Ar-Ge'ye önemli kaynak ayırdıklarını, yerli enerji kaynaklarını desteklediklerini ve rekabet gücü için gerekli ulaştırma altyapısı ile eğitime önemli harcama yaptıklarını ifade etti.

Enflasyondaki artış kalıcı olmaz

Enflasyondaki aylık artışa da değinen Şimşek, Türkiye'de çekirdek enflasyonun, yüzde 4,7-4,8 civarında yani yüzde 5'in altında olduğunu kaydetti.

Mayıs ayındaki enflasyonun yüzde 2,4 olarak gerçekleşmesini "şok bir artış" olarak tanımlayan Şimşek, bunun gıda fiyatlarından kaynaklandığını, ancak enflasyondaki bu artışın kalıcı olmayacağını söyledi.

Moody's'in yaptığı uyarı

Maliye Bakanı Şimşek, uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's'in, "Türkiye'nin büyük ve artan cari açığını finanse etmesi daha da zorlaşırsa kredi notu baskı altında kalabilir. Türkiye için şu anda en önemli risk unsuru hızla kötüleşen cari açıktır" şeklindeki açıklaması konusunda ise reyting kuruluşlarının, Türkiye uzun vadeli değil de kısa vadeli değerlendirdiklerini kaydetti.

Aynı kredi derecelendirme kuruluşlarının, Macaristan, Polonya, Çek Cumhuriyeti gibi ülkelerin, yıllık yüzde 8-9'luk cari açıklarına rağmen, Avrupa Birliğine katılış sürecinde, kredi notlarını, "yatırım yapılabilir ülke" kategorisine çıkardıklarını, Türkiye'yi ise kısa vadeli ve konjonktürel olarak değerlendirdiklerini vurguladı.

Cari açık konusunun, şu anda, Türkiye ekonomisinde konuşulabilecek tek olumsuz trend olduğunu ifade eden Şimşek, yabancı kuruluşların da onun üzerine odaklanmış olduklarını kaydetti.

Bakan yardımcılığı çok iyi bir sistem olur

Maliye Bakanı Şimşek, bakanlıklarda yapılacak yeni düzenlemelerle, devlet bakanlıklarının kaldırılarak, icracı bakanlıklara bakan yardımcılığı kurumunun getirilmesine de değindi.

Bunun, Avrupa ülkeleri ve batıda uygulanan başarılı bir sistem olduğunu belirten Şimşek, devlet bakanlığı sistemi yurtdışında olmadığı için daha önceki yurtdışı temaslarında bakan yardımcılığı gibi algılandığını kaydetti.

Yeni sistemin, bakanlıkların daha etkin çalışmasına katkıda bulunabilecek çok iyi bir sistem olduğunun altını çizen Şimşek, bakan yardımcılarının, bakanlık kurumuna olumlu destek sağlayacaklarını ifade etti.