Her 100 dolarlık ithalatın 42 doları hammadde

İSTANBUL - Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) Yönetim Kurulu Üyesi, Ekonomik ve Mali İşler Komisyonu Başkanı Tayfun Bayazıt, her 100 dolarlık ithalatın 42 dolarının hammadde, diğer 42 dolarının ise üretimi yetersiz olan ara ürünlerden kaynaklandığını kaydetti.

Koç Üniversitesi Anadolu Medeniyetleri Araştırma Merkezi'nde gerçekleştirilen Koç Üniversitesi ve Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) Ekonomik Araştırma Forumu'nda (EAF), "Uluslararası Üretim Zincirlerinde Dönüşüm ve Türkiye'nin Konumu" başlıklı rapor açıklandı.

Forumun açılışında Bayazıt, TÜSİAD olarak, cari açıkta meydana gelen hızlı artışın küresel kriz sonrası ekonomik toparlanma sürecinde ithalatın artışıyla doğrudan ilişkili olduğunu düşündüklerini belirterek, iç talebe dayalı büyümenin ve giderek artan ithalatın cari açığa neden olduğunu kaydetti.

Bayazıt, ekonomik döngünün küresel krizin ilk etkileri büyüme evresinden yavaşlamaya daha sonra daralma evresine girdiğini ifade ederek, 2009 yılında meydana gelen yüzde 4,8 daralmanın ithalatta da daralma sağladığını, ihracatta da oluşan daralmanın görece daha az olmasıyla cari açıkta önemli bir değişikliğin yaşandığını aktardı.

Krizden çıkışın ihracat artışı ve ithalattan daha yavaş olduğunu anlatan Bayazıt, şunları kaydetti:

"Daha hızlı büyüyen ithalat rakamları bugünkü cari açık tablosuna neden oldu. Kısa dönemde cari açıktaki düzelmeyi sadece ithalat sağlamaktadır. Türk Lirası'nın euro ve dolar seviyesindeki şok düzeltmelere rağmen gerek iç gerek dış yapısal özelliklere sahip ihracat konusunun ekonomimizin döngüsünü ve döviz kurunu kolayca yönetemediğimizi görüyoruz. İthalatın döngüsel özelliklerini ve kontrol yeteneklerimizi yakından incelememizin daha iyi bir yaklaşım olacağını düşünüyoruz. İç talebin kontrolü, ithalat üzerinde önemli bir kısıtlama getirecektir. Ancak en önemli sorun yavaşlama evresinde kalmanın yeterli olup olmayacağıdır. Hızlı ve istikrarsız genişleme daralma evreleri tahribat yaratacaktır."

"İthalatı dizginleyebilmek için nominal kurda yüksek oranda düzeltmeler gerekecektir" diyen Bayazıt, bu düzeltmelerin kur oynaklığıyla birleştiğinde sadece ithalatı değil, yurt içi arzı, ihracatı ve fiyat dinamiklerini etkilediğini söyledi.

Bayazıt, ithalat çalışmalarının ortaya koyduğu verilere göre, her 100 dolarlık ithalatın 42 dolarının hammadde, diğer 42 dolarının ise üretimi yetersiz olan ara ürünlerden olduğunu belirterek, sözleri şöyle sürdürdü:

"İthalatı yönetmedeki zorlukları geçen gün açıklanan dış ticaret rakamları ortaya koyuyor. Enerji fiyatlarındaki ocak ayı artışlar nedeniyle dış ticaret açığındaki daralma sınırlı kalmış gözüküyor. Ekonomiyi daraltmaktan geriye ihracatımızın hızla arttırılması kalmaktadır. TÜSİAD, üretkenlik temelli büyümenin temel iki değişkenini inovasyon ve eğitim kapasitesini arttırmak olarak belirlemiş bulunuyor. Bu iki değişkende ilerleme kaydedilmediği sürece, sürdürülebilir bir büyüme sürecini yakalamak çok zor olacaktır.

Sanayideki dönüşümü hızlandırmak, işsizliği azaltmak ve bölgesel gelişmişlik farklılıklarını azaltmak anlamında sanayi stratejisi belgesi önemli bir rehberdir. Sanayi stratejisinin yatay unsurları da göz önünde tutulmalıdır. Türkiye ekonomisinin üretim yapısının en temel girdisi, bu yapının çeşitlenmesini sağlayan zeka olması dolayısıyla insan gücünün eğitimi en somut bileşendir."