Felaket ”Geliyorum” demiş

ANKARA  - 1999'da 17 bin kişinin öldüğü Marmara depremini inceleyen bilimadamları, 7,6 büyüklüğündeki yer sarsıntısından 45 dakika önce küçük sarsıntıların felaketi haber verdiğini gördüler.

Fransa'daki Grenoble Üniversitesi tarafından yapılan ve Science dergisinde dün yayımlanan araştırmada, sismik kayıtların depremden 45 dakika önce fay hattından önsarsıntıların dalga dalga gelmeye başladığı tespit edildi.

Bilimadamları, teorik modellerle büyük bir depreme doğru Dünya'nın kabuğunun hareketli olduğunu göstermek isterken, bu istikrarsızlığı tespit etmeleri epeyce zor oluyor.

Marmara depreminin sismik kayıtları incelendiğinde, araştırmacılar büyük yer sarsıntısının son 20 dakikasında, beş küçük sarsıntı olduğunu gördüler. Ön sarsıntıların "P-dalgası" ve "S-dalgası" diye tabir edilen iki ayrı dalga biçiminde birbirlerini izledikleri ve bir P-dalgasını 2,4 saniye sonra, daha yüksek titreşim genişliğinde bir S-dalgasının izlediği görüldü.

Araştırmacı Michel Bouchon, "Bu iki dalga arasındaki zaman farkı hep aynıydı ve fay hattındaki aynı noktadan geliyorlardı" dedi.

Bilimadamları, ön sarsıntılardaki bu düzen ve benzerliğin artan biçimde güçlendiğini ve büyük depreme doğru daha yakında bağlantılı şekilde geliştiğini belirterek, depremler için isabetli bir erken uyarı sisteminin geliştirilebileceğinin altını çizdi.

Ancak, bir erken uyarı sisteminin kullanışlılığının sınırlı olabileceğini savunan Edinburgh Üniversitesi'nden Ian Main, deprem erken uyarısının deprem tahminiyle aynı olmadığını söyledi.

İskoç sismolog, bir erken uyarı sisteminin sadece birkaç saat avantaj sağlayabileceğini, bir tahliye için günlere gerek olduğunu savundu.