Dört siyasi parti de yeni anayasa vaadinde bulundu

CANAN SAKARYA

ANKARA - 2011 seçimlerinin ardından Meclis’te grubu bulunan AK Parti, CHP, MHP ve HDP’nin katılımıyla Anayasa Uzlaşma Komisyonu’nu kurarak 60 madde üzerinde anlaşma sağlandı. Ancak uzlaşma sağlanan madde sayısının 60’ta kalması üzerine masa dağıldı. Yeni bir anayasa yapamayan AK Parti, CHP, MHP ve HDP, seçim beyannamelerine yeniden anayasayı alarak, seçmene yeni anayasa sözü verdiler. 

AK Parti: İkinci atılım dönemi yeni anayasa ile taçlandırılacak 

AK Parti seçim beyannamesinde ikinci atılım dönemini yeni anayasa ile taçlandırmaya kararlı olduğunu bildirirken, yeni anayasanın Cumhuriyetin insan hakları ve demokrasi konularındaki kazanımlarını geleceğe taşıyacağını ve vesayetin izlerini tamamen sileceğini belirtti. Yeni anayasanın, insan onurunu, bireysel hak ve özgürlükler ile toplumsal meşruiyeti, sistemin ahlaki ve demokratik temeli kabul edeceğini kaydeden AK Parti, “Yeni anayasa, vatandaş ve toplum odaklı olacak, sivil bir anlayışla insanımızın mutluluk ve refahını artırmayı hedefl eyecek. Yeni yapısıyla anayasamız, değişen dünya ve ülke şartlarında akılcı siyasi programların oluşmasını ve etkin bir şekilde hayata geçmesini mümkün kılacak” dedi.

AK Parti yeni anayasaya ilişkin olarak şu değerlendirmeleri yaptı: “Yeni anayasada, siyasi partilerin çalışmalarını etkin koruyacak ve parti kapatmalarını uluslararası standartlarda düzenleyeceğiz. Yeni Türkiye’nin yeni anayasasında temel hak ve hürriyetlerin, demokrasinin, hukukun üstünlüğü ilkesinin, düşünce ve inanç özgürlüğünün dayanağı toplumsal meşruiyet olacak. Yeni anayasa, bireysel hak ve özgürlükleri esas alırken, Türkiye’nin birikimi üzerine inşa edilecek, taraf olduğumuz uluslararası normları gözeterek demokratik bir anlayışla hazırlanacak.” AK Parti, yeni anayasanın milletin kültürel ve toplumsal çeşitliliğini tanıyan, herhangi bir etnik veya dini kimliğe referans yapmayan bir vatandaşlık tanımını esas alacağını bildirdi. 

CHP: Özgürlükçü demokrasi için özgürlükçü anayasa 

CHP özgürlükçü demokrasinin gelişmesi ve toplumsal barışın sağlanması için tüm yurttaşların özgürlüklerini genişleten ve koruyan yeni bir anayasaya ihtiyaç olduğunu belirterek, yeni anayasanın unsurlarını şöyle sıraladı: “Yapılacak yeni anayasa, demokrasi, hukuk devleti, sosyal adalet ve insan haklarına saygı üzerinde yükselmeli ve tüm toplumumuzu kucaklayıcı nitelikte olmalı. CHP’nin hedefi, toplumsal uzlaşıya ve siyasi partiler arasında geniş bir mutabakata dayalı süreç temelli bir anayasa hazırlamaktır.” 

MHP: Yeni anayasa girişimi başlatılacak 

MHP her bakımdan toparlanmanın sağlanacağı 2015-2019 Yıllarını Kapsayan “Onarım, Bütünleşme ve Atılım” Döneminde öncelikle toplumsal uzlaşma niteliği taşıyan sonuç alıcı bir Anayasa yenileme girişimi başlatılacağını bildirdi. 

HDP: Demokratik anayasa yapılacak 

Türkiye’nin darbe anayasasına mahkum olmadığını bildiren HDP demokratik anayasa sözü verdi. HDP seçim beyannamesinde, Türkiye’nin çok kimlikli, çok kültürlü, çok inançlı, çok dilli yapısına uygun yeni bir “toplumsal sözleşme” ihtiyacının ertelenemez temel bir politik görev olduğunu belirterek, “HDP, eşitlikçi, cinsiyet özgürlükçü, sosyal, ekolojik ve demokratik bir anayasayı yapmak için tüm gücüyle çalışacak. HDP’nin öngördüğü anayasa; eşit yurttaşlık temelinde din, inanç ve vicdan özgürlüğü ile ekonomik, sosyal, siyasal, kültürel, bütün temel hak ve özgürlükleri güvenceye kavuşturan, ekolojik, doğal varlıkların ve hayvanların korunmasını esas alan bir anayasa olacak” dedi. HDP, açık bir biçimde karşı olduğu “Başkanlık Sistemi”nin anayasa değişikliklerinin temel koşulu haline getirilmesini kabul etmeyeceğini bildirdi. Beyannamede, “Yeni anayasada barış hakkı, hakikat hakkı, sendika kurma hakkı, grev ve toplu sözleşme hakkı, sosyal güvenlik hakkı, temel gelir hakkı, konut hakkı, engelli hakları, temiz suya ve yeterli gıdaya erişim hakkı, vicdani red hakkı, kültürel kimlik hakkı, anadilini kullanma hakkı, eğitim ve öğrenim hakkı, bilgi edinme hakkı, adil yargılanma hakkı, çocuk hakları, yaşlı hakları, hayvan hakları ile düşünce, ifade ve örgütlenme özgürlüğü, din ve vicdan özgürlüğü, basın özgürlüğünü garanti altına alan hükümler yer alacak” denildi.

Anayasa çalışmalarıne ne oldu?

2011 seçimleri sonrası Meclis’te AK Parti, CHP, MHP ve HDP’nin katılımıyla Anayasa Uzlaşma Komisyonu kuruldu. Komisyon, yeni anayasaya ilişkin 70 bine yakın bireysel görüş, 500’e yakın da kurumsal görüş topladı. 25 aylık çalışma sonunda toplam 172 madde kaleme alıp, 40’tan fazlası temel hak ve hürriyetler alanında olmak üzere 60 maddede uzlaşıya vardı. Ancak uzlaşma devam ettirilemediği için komisyon dağıldı