Doğu Karadeniz Turizm Planı, DOKAP hayal mi?

Kadem EKŞİ

Devlet Planlama Teşkilatı'nın (DPT) bölgesel geliştirme planları arasında bulunan ve uzun süredir sessizliğe gömülen Doğu Karadeniz Bölgesel Gelişme Planı (DOKAP), turizm odaklı olarak yeniden güncelleniyor.   DOKAP; Ordu, Giresun, Gümüşhane, Bayburt, Trabzon, Rize, Artvin illerini kapsıyor.

Kültür ve Turizm Bakanlığı, Doğu Karadeniz'in turizm potansiyelinin geliştirilmesi için özel bir müşavirlik firmasına rapor hazırlattı. Hazırlanan planda, bölgenin turizm açısından geliştirilebilmesinde öncelikli rolün, mevcut batı-doğu aksındaki ulaşım imkanların iç bölgeleri de kapsayacak şekilde geliştirilmesine bağlı olduğu ancak diğer entegre olabilecek sektörlerin de değerlendirilmesine yönelik çalışma başlatıldığını ifade ettiler. Mevcut DOKAP kapsamında turizm yanında, hayvancılık-balıkçılık, ticaretin desteklenmesi ve yerel yönetimlerin güçlendirilmesine dayanıyor

Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından hazırlatılan Doğu Karadeniz Turizm Master Planı bölgenin turizm alternatiflerine yönelik bir yaklaşımla hazırlandı. Bu çerçevede, planın uygulama aşamasında orta vadede 53 bin ek yatak, 16 bin ek istihdam ve halen yıllık 1 milyon 150 bin seviyesinde olan gecelemenin 6,5 milyon gecelemeye ulaşacağı tahminleri yer aldı. Master planda, ağırlığı sahil şeritlerindeki turizm merkezlerinde olmak üzere yılda 200 ile 250 bin arasında turistin ziyaret ettiği, gelişlerin de üçte birinin Trabzon Havaalanı'ndan, geri kalanının ise karayoluyla sağlandığı, ortalama gecelemenin de 5 gün olduğu bilinmektedir.

Burada Kültür ve Turizm Bakanımız Sayın Ertuğrul Günay, ciddi bir çelişki içindedir. Bakanlar Kurulu kararı ile turizm alanı ilan edilen bölgeler dahil, yaban hayatı koruma sahaları ve sit alanları dahil, ülkemizin en önemli vadileri, doğal yaşam alanları; taş ocakları ve  450 adet HES projesiyle yok oluyor. HES projeleri Doğu Karadeniz'i çölleştirecek, mevcut turizmi ortadan kaldıracaktır. Bunu görmek için UNESCO tarafından koruma altına alınan vadileri gidip görmek yeterlidir. Bu haliyle DOKAP, sadece hayal olur.

Doğu Karadeniz'in doğasını korumak, tarihi ve kültürel mirasına sahip çıkmak, üretim ve istihdamı artırmak için Karadeniz'in, tüm derelerine kelepçe olarak vurulan HES'lerden acilen arındırılması, susuzlaştırma politikasından vazgeçilmelidir. Suyun boşa akmadığı, yaşamın kaynağı olduğu unutulmamalıdır. Bu haliyle yok edilen alanların geri dönüşümü mümkün değildir. Turizmden tüm bölge insanı ekmek yemektedir. Enerji santralleri, Karadeniz'de turizmi yok edecektir.

DOKAP içeriğinde Bölge turizminin temel olarak gezip görmeye dayalı olduğu,  buna karşılık ihmal edilebilir düzeydeki deniz-güneş turizminin dar bir bölgede olsa da geliştirme potansiyeli bulunduğu ifade edilirken, turizmin hızla gelişmesinin önünde yatak yetersizliği ve ulaşım ağının zayıflığı, iki önemli engel olarak yer almaktadır. Planda, Ayder, Uzungöl ve Sümela'nın ana turist akımını çektiği, gelen turistlerin de yüzde 60'tan fazlasının Trabzon Havaalanı'nı kullandığı vurgulanırken, planın temel önerisinin Karadeniz'e gelenlerin bu üç nokta dışında geniş bir alanı ziyaret etmesine imkan sağlanması olmaktadır.

Bölge insanının göçe mahkum yaşamayacağı ve turizm pastasından pay alabilmesi için yüzlerce HES, taş ocağı ve maden işletmelerinden bölgenin acilen arındırılması gerekmektedir. Aksi halde DOKAP, tam bir sukut-u hayaldir. Bırakın!.. Beş on enerji şirketi değil,  Doğu Karadeniz ve Türkiye kazansın…