Cari açık 48.6 milyar dolara ulaştı

ANKARA - Orta Vadeli Program'da 2010 için 39.3 milyar dolar olarak hedeflenen cari açık, 2009 yılına göre yüzde 247.1 artışla 48 milyar 557 milyon dolara yükseldi. Böylece cari açık 2010 yılı sonu hedefinin 9.3 milyar dolar üzerinde gerçekleşti.

Cari açık Aralık ayında, 2009'un aynı ayına göre yüzde 131.9 artışla 7 milyar 529 milyon dolara yükseldi. 2009 Aralık ayında cari işlemler dengesi 3 milyar 247 milyon dolar açık vermişti. 2010 Aralık ayı cari işlemler hesabının açık vermesinde, dış ticaret açığının 2009 yılının Aralık ayına göre yüzde 107.5 oranında artarak 7 milyar 201 milyon dolara ulaşması etkili oldu.

Merkez Bankası, 2010 Yılı Ödemeler Dengesi Gelişmelerini açıkladı. Buna göre 2009 yılının Aralık ayında 3 milyar 247 milyon dolar açık veren cari işlemler hesabı, 2010 yılının aynı ayında yüzde 131.9 artarak 7 milyar 529 milyon dolar açık verdi.

Dış ticaret açığının 2009 yılının Aralık ayına göre yüzde 107.5 oranında artarak 7 milyar 201 milyon dolara ulaşması cari açığın artışında etkili oldu. 2010 yılının tümüne bakıldığında cari açık, 2009 yılına göre yüzde 247.1 oranında artış göstererek 13 milyar 991 milyon dolardan 48 milyar 557 milyon dolara yükseldi.

2011-2013 Orta Vadeli Program'da ve 2011 Yılı Program'ında 2010 yılı sonunda cari işlemler açığının 39.3 milyar dolar düzeyinde gerçekleşeceği tahmin edilmişti. Buna karşın cari açık, 2010 yılında bu hedefin 9.3 milyar dolar üzerine çıkmış oldu. Hükümet, Orta Vadeli Program'da 2011 yılında cari işlemler hesabının 42.2 milyar dolar, 2012 yılında 45.1 milyar dolar, 2013 yılında 47.8 milyar dolar açık vereceği tahmin edilmişti.

Dış ticaret açığı 56.3 milyar dolar

2009 yılında 24.850 milyon dolar açık veren ödemeler dengesi tablosundaki dış ticaret dengesi, 2010 yılında 56 milyar 320 milyon dolar tutarında açık verdi. Bu dönemde, 2009 yılına göre ihracat (FOB) gelirleri yüzde 11.5 oranında artarak 113 milyar 930 milyon dolara ve bavul ticareti gelirleri de yüzde 3.5 oranında artarak 4 milyar 951 milyon dolara yükselmişken, altın dahil ithalat (CIF) harcamaları yüzde 31.6 oranında artarak 185 milyar 493 milyon dolara ulaştı. Parasal olmayan altın kalemi, 2010 yılının Ocak-Aralık döneminde 453 milyon dolar tutarında net çıkış kaydetti. Aynı kalem 2009 yılı aynı döneminde 3 milyar 7 milyon dolar net giriş kaydetmişti.

Net turizm gelirleri yüzde 6.6 azaldı

2010 yılında turizm gelirleri 2009 yılına oranla yüzde 2.1 azalarak 20 milyar 807 milyon dolara düşerken, turizm giderleri yüzde 16.4 artarak 4 milyar 826 milyon dolara yükseldi. Bunun sonucunda 2010 yılında net turizm gelirlerinin 2009 yılının on iki aylık dönemine oranla yüzde 6.6 azalarak 15 milyar 981 milyon dolara düştüğü gözlemlendi.

Portföy yatırım girişi 16.3 milyar dolar

2009 yılının on iki aylık döneminde 227 milyon dolar net sermaye girişi olan portföy yatırımlarında 2010 yılının aynı döneminde 16 milyar 259 milyon dolar tutarı net giriş gerçekleşti.

Alt kalemler itibariyle incelendiğinde, varlıklar başlığı altında, yurtiçinde yerleşik kişilerin yurtdışında menkul değer alım-satımları ile ilgili olarak, 2010 yılının on iki aylık döneminde 3 milyar 326 milyon dolar tutarında net alım yapıldı.

Aynı veri ile ilgili olarak 2009 yılında 2 milyar 711 milyon dolar net alım yapılmıştı. Portföy yatırımları kaleminin yükümlülükler bölümü altında, yurtdışında yerleşik kişilerin hisse senedi piyasasında Aralık ayında yaptığı 785 milyon dolar tutarında net satıma rağmen Ocak-Aralık döneminde toplam 3 milyar 468 milyon dolar net alım gerçekleştirdiği görüldü.

Genel Hükümet, yurtdışında gerçekleştirilen tahvil ihracı yoluyla 2010 yılında 4 milyar 82 milyon dolar tutarında net borçlanma gerçekleşti. Öte yandan devlet iç borçlanma senetleri piyasasında yurtdışı yerleşik kişilerce Aralık ayında yapılan 453 milyon dolar tutarındaki net alımla birlikte Ocak-Aralık döneminde toplam 10 milyar 715 milyon dolar tutarında net alım gerçekleştirdi.

Bankacılık sektörü ile diğer sektörün yurtiçinde gerçekleştirdiği tahvil ihraçları ile ilgili olarak, yurtdışı yerleşik kişilerce Ocak-Aralık döneminde sırasıyla 112 milyon ve 18 milyon dolar net alım yapıldığı görüldü. Ticari ve nakit krediler ile mevduatlardan oluşan bu kalemde 2009 yılında 1 milyar 993 milyon dolar net giriş gerçekleşmişken, 2010 yılında bu rakam 33 milyar 681 milyon dolara yükseldi.