Bankaların eli vatandaşın cebinde

ANKARA - Tüketim harcamalarının giderek daha büyük bir bölümünü bankalardan yaptığı borçlanmalarla finanse eden tüketicilerin, bankacılık sektörünün en büyük gelir kalemi haline geldiği belirtildi.

Ankara Ticaret Odası'ndan yapılan yazılı açıklamada, bankaların, gelirlerinin büyük bölümünü artık tüketicilerden sağladıkları faiz gelirlerinin oluşturmaya başladığı ileri sürülerek, "Bankaların 2010 yılında kredilerden kazandıkları 47,5 milyar liralık faizin 19,8 milyar lirasını tüketicilerden aldıkları faizler oluşturdu" denildi.

Açıklamada, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun (BDDK) verilerinden yapılan belirlemelere göre, Aralık 2010 sonu itibariyle 525,9 milyar liraya kadar yükselen bankacılık sektörünün kullandırdığı kredilerin 172,7 milyar liralık kısmının, tüketici kredileri ile kredi kartı borç bakiyelerinden meydana geldiği belirtilerek, kredi stokunun 228,2 milyar liralık kısmının kurumsal, 124,9 milyar liralık kısmının ise KOBİ'lere kullandırılan krediler olduğu belirtildi.

Açıklamada, buna göre bankacılık sektörünün kullandırdığı her 100 liralık kredinin 33 liralık kısmını tüketiciler, geri kalan 67 liralık kısmını ise diğer kesimlerin aldığına işaret edildi.

Tüketicilerden alınan faiz payı artıyor

Bankaların, tüketici kredilerine ve kredi kartlarına çok yüksek faiz uygulaması nedeniyle kredilerden yüzde 33 civarında pay alan tüketicilerin ödediği faizin, bankaların toplam faiz gelirleri içerisindeki payının ise 2010'da yüzde 42'ye kadar yükseldiği bildirilen açıklamada, bu oranın 2008'de yüzde 36,5, 2009'da yüzde 39,1 olduğu hatırlatıldı. Açıklamada, şöyle denildi:

"Vatandaşın bankalara ödediği faizin 15 milyar liralık kısmı 2010 yılı sonunda 129 milyar lira olarak gerçekleşen tüketici kredilerinden, 4,8 milyar liralık kısmı ise 2010 sonunda borç bakiyesi 43,6 milyar lira olan kredi kartlarından tahsil edildi. Kredi kartı borçlarında faiz nakit çekiminde ve son ödeme tarihinde ödenmemiş bölüme işletildiği için, faiz işletilen kısmının 2010 yılında aylık ortalama 10-12 milyar lira civarında olduğu tahmin ediliyor."

Son 7 yılda 5 kat arttı

Tüketicilerin bankacılık sistemine yaptığı faiz ödemelerinin, faiz oranlarında son yıllarda yaşanan yüksek oranlı düşüşlere rağmen, borç tutarının artmasına paralel olarak hızla arttığına dikkat çekilen açıklamada, Merkez Bankası'nın verilerine göre hanehalkının faiz ödemelerinin 2003'de 3,9 milyar lira, 2004'de 7,2 milyar lira, 2005'de 10,2 milyar lira, 2006'da 12,1 milyar lira, 2007'de 15,6 milyar lira olarak gerçekleştiği bildirildi.

Vatandaş borç sarmalında

Tüketici borç sarmalına giriyor diyen Aygün, şu değerlendirmeyi yaptı:

"Borcu borçla ödemenin adı borç sarmalıdır. Vatandaş bu sarmalın içine girmiştir. Bu durumun sorumlusu da vatandaş değil bence bankalardır. Çünkü bankalar, ne kredi kartı verirken ne de tüketici kredisi kullandırırken vatandaşın gelirini dikkate aldı. Geliri borcunu ödemeye yetmeyen vatandaş da borcu borçla çevirmeye başladı."

Tüketiciyi Koruma Kanunu'nun vatandaşı bankalara karşı koruyamadığını savunan Aygün, "Artık Türkiye'nin, tüketiciyi bankadan koruma kanununa ihtiyacı olduğunu düşünüyorum" dedi.