Bankaların aktif büyüklüğü yüzde 18,3 arttı

ANKARA - Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından hazırlanan Finansal Piyasalar Raporuna göre, Türkiye'de bankaların toplam aktif büyüklüğü, 2010 Haziran ayında yüzde 18,3 oranında arttı.

Raporda, tüketici kredilerinin, Haziran 2010'da bir önceki yıl aynı döneme göre yüzde 26,7 artış gösterirken, kredi kartlarının yüzde 13,5 oranında büyümesinin ekonomide iç talebin canlanması yönünde bir işaret olarak görüldüğü vurgulandı.

BDDK tarafından üç ayda bir hazırlanan Finansal Piyasalar Raporu yayımlandı.

Rapora göre, finansal sektörün aktif büyüklüğü, 2010 yılı Haziran ayı sonu itibarıyla bir önceki yıl aynı döneme göre yüzde yüzde 18 artış gösterdi. Bankaların toplam aktif büyüklüğü, 2010 Haziran ayında yüzde 18,3 oranında arttı ve bu dönemde, finansal sektör içinde, yüzde 80'e varan payı ile bankacılık sektörü ağırlığını korudu.

Bankacılık sektörünün şube ve personel alanlarında büyümesi, 2009 yılındaki yavaşlamaya rağmen 2010 yılında devam etti. 2010 yılı ikinci çeyrekte personel sayısında artış, birinci çeyrektekinin yaklaşık 3 katına denk geldi. Bu gelişme, son yıllarda ekonomik daralma döneminde asgari istihdam kaybı ile genel ekonomiye istihdam katkısı sağlamaya devam eden sektörün, büyüme dönemlerinde çok daha güçlü katkı sağlama potansiyeli olduğuna işaret etti.

Sektörün sermaye yeterliliği rasyosu 2010 Haziran ayında yüzde 19,2'ye gerilerken, yasal sınırın ve hedef oranın çok üzerindeki seyrini devam ettirdi.

Krediler kaleminde, 2010 yılı ikinci çeyrekte gözlenen yüzde 23,5 oranındaki büyümenin en önemli alt bileşeni, bir önceki yıla göre yüzde 46,5 artış gösteren işletme kredileri oldu. Bu dönemde, diğer yatırım kredileri hariç tüm kredi alt gruplarında bir önceki yıla göre yüksek büyüme oranları yakalandı.

Tüketici kredileri, Haziran 2010'da bir önceki yıl aynı döneme göre yüzde 26,7 artış gösterirken, kredi kartlarının yüzde 13,5 oranında büyümesi ekonomide iç talebin canlanması yönünde bir işaret olarak görüldü.

İhracat kredilerinin büyüme hızının Haziran 2010'da artmaya devam etmesi ise ihracat anlamında olumlu bir görünüm ifade etti.

Bankacılık dışı finansal kesimin toplam aktifleri, küresel krizin olumsuz etkilerine rağmen büyümeye devam etti. Bu kapsamda toplam aktifler, Haziran 2010 itibarıyla bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 4,8 arttı ve 28,8 milyar liradan 31,8 milyar liraya yükseldi.

Bu dönemde sektör bazında, finansal kiralama, faktoring, tüketici finansman ve varlık yönetim şirketlerinin toplam aktifleri sırasıyla, 14,2 milyar lira, 12,3 milyar lira, 4,7 milyar lira ve 484,5 milyon lira olarak gerçekleşti.

Karlılık bakımından bankacılık dışı finansal kesim, 2010 yılının ilk yarısında oldukça olumlu bir performans sergiledi. Finansal kiralama, faktoring, tüketici finansman ve varlık yönetim şirketlerinin net dönem karı, sırasıyla 268,3 milyon lira, 193,7 milyon lira, 29,2 milyon lira ve 27,4 milyon lira olarak gerçekleşti.

Bankacılık sektöründe kredi riskine esas tutar

Bankacılık sektöründe kredi riskine esas tutar artışını sürdürürken, bankaların tahsili gecikmiş alacaklarındaki düşüş ise devam etti. Bankacılık sektörünün tahsili gecikmiş alacakları, 2010 yılının ikinci çeyreğinde, bir önceki çeyreğe göre yüzde 2 oranında azalarak 21 milyar liraya, takibe dönüşüm oranı ise yüzde 4,9'dan yüzde 4,4'e geriledi. Kredi kartları tahsili gecikmiş alacaklar içinde en yüksek paya sahip alt sektör olmayı sürdürdü.

Bankacılık sektörünün piyasa riskine esas tutarının söz konusu dönemde yüzde 3,3 artışla 28,5 milyar liraya ulaştığı görüldü. Bankaların ticari portföylerinde bulundurdukları sabit faizli Devlet İç Borçlanma Senetleri (DİBS) tutarında görülen azalış dikkati çekti.

Haziran 2010 döneminde, bankacılık sisteminde birinci vade dilimine ilişkin olarak hem toplam yasal likidite yeterlilik oranı, hem de yabancı para likidite yeterlilik oranı Mart 2010 dönemine göre azaldı. Bu dönemde, yükümlülük doğuran türev işlemlerdeki artış nedeniyle ikinci vade dilimine ilişkin likidite yeterlilik oranları da geriledi.

Bankaların varlıkları ve yükümlülükleri arasındaki likidite dengesinin izlenmesi ve değerlendirilmesi amacıyla hesaplanan ve Mart 2010 itibarıyla yüzde 10,9 olan stok değer likidite oranı ise Haziran 2010 itibarıyla yüzde 10,8 olarak gerçekleşti ve yasal sınırın üzerindeki seyrini devam ettirdi.

Kredi yoğunlaşması açısından yapılan inceleme, Haziran 2010 itibarıyla bankaların özkaynaklarının yüzde 10'undan büyük krediler toplamının özkaynaklara oranının, 2010 yılı ilk çeyreğine göre 11,3 puanlık bir artışla yüzde 34,9 düzeyine yükseldiğini gösterdi. Halihazırda kredilerin yüzde 49,2'si 1 milyon liradan büyük tutarlı oldu. Müşteri sayısı açısından yoğunlaşma ise 51 bin liradan az krediler grubunda bulundu.

Kredi müşterilerinin yüzde 98,1'i 51 bin liradan az tutarda kredi kullandı. Vadesiz ve 3 aya kadar vadeli olan mevduat, toplam mevduatın yüzde 92,5'ini oluşturdu. Bu durum Türk bankacılık sektörü için yapısal bir özellik arz etti.

Bankacılık sektörünün dönem net karı yüzde 10,4  arttı

Bankacılık sektörünün dönem net karı, 2010 yılı ikinci çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 10,4 oranında arttı ve 12,2 milyar lira düzeyine ulaştı. Karlılıktaki yıllık artış oranı, önceki çeyrekte görülen artış oranının altında gerçekleşti. Sektörün toplam gelirleri, geçen yılın aynı dönemine göre 5,5 milyar lira  azalırken, toplam giderler 6,9 milyar lira azaldı. Tahsili gecikmiş alacaklar için ayrılan özel karşılıkların 1,9 milyar lira azalması dolayısıyla toplam giderlerde meydana gelen düşüş, bu dönemde karlılığı olumlu etkiledi.