2014 de “Japon yılı” olmaya aday

Japonya Başbakan Shinzo Abe, Marmaray’ın açılışındaydı. Marmaray Japon kredisi ile yapıldı. Japon mühendisler, şirketler çalıştı. Törenden sonra 22 milyar dolarlık nükleer santral anlaşmasına imza atıldı. Türkiye ve Japonya, Abe’nin ziyaretinde imzalan bildiriyle ilişkilerini “Stratejik Ortaklık” seviyesine yükselttiklerini açıkladı. 6 - 8 Ocak’ta bu kez Başbakan Erdoğan, Japonya’ya gidiyor. Dosyasında çok önemli yeni işbirliği teklifleri var.
2013, yatırımlar, müteahhitlik işleri, projeler bakımından önemli ölçüde bir “Japon yılı” oldu. 2014 de “Japon yılı” olmaya aday.

Geçen yıl Japon şirketlerin yatırımları dikkat çekiciydi. The Bank of Tokyo-Mitsubishi UFJ, BDDK’dan 300 milyon dolar sermayeli banka kurma izni aldı. Japon Sumitomo Rubber İndustries, Çankırı’da 516 milyon dolara mal olması beklenen bir lastik firması yatırımına başladı. Japon ortaklı Brisa da Aksaray’a 300 milyon dolar tutarında ilave lastik fabrikası yatırımı yapacağını açıkladı. Japon Panasonic firması anahtar ve priz üreticisi VİKO’yu aldı. Rakam açıklanmadı. Bazı ifadelere göre 460 milyon dolarlık bir satın alma oldu! Japon firması Ajinomoto 60 milyon TL’ye Kemal Kükrer’e ortak oldu. Böylece Japon firmaları 2013 yılında satın alma, ortaklık ve doğrudan yatırım için yaklaşık olarak 1.5 milyar dolarlık imza attı. Bunlar 2013’ün dikkat çeken olaylarıydı. Bu yılı da bir “Japon yılı” olmaya aday haline getiren şey ise Başbakan Erdoğan’ın 6 - 8 Ocak tarihleri arasında gerçekleşecek ziyaretinde masaya yatırılacak önemli projeler. Geçtiğimiz günlerde Savunma Bakanı İsmet Yılmaz bazılarını açıkladı. Şöyle:

• Milli tank Altay’ın motor ve şanzımanı (güç grubu) Japon Mitsubishi Heavy Industries ile ortak geliştirilecek.

• Kawasaki Heavy Industries ve Fuji Heavy Industries ile de ortak helikopter motoru geliştirmek için çalışma imkanı aranacak.

• Ayrıca, kızıl ötesi sensörler, denizaltı ve tümü elektrik gemilerde kullanılmak üzere yakıt pili sistemlerinin ortak geliştirilmesi konusunda da Japonya’da görüşmeler yapılacak.
Son açıklama Enerji Bakanı Taner Yıldız’dan geldi:

• “Japonya ile ortaklaşa kuracağımız bilim ve teknoloji üniversitesi ile ilgili mutabakat muhtırası imzalayacağız.”

Masada 30 milyar dolarlık proje var

Marmaray projesi gerçekleşti. Finansmanı ağırlıklı olarak Japon kredileriyle sağlandı. İnşasında Japon Taisei Corporation ile Kamigumi firmaları çalıştı. İmza atılan Sinop Nükleer Santrali projesinin yatırım değeri 22 milyar dolar. Başbakan Erdoğan’ın ziyareti sırasında mutabakat muhtırasının imzalanması beklenen bilim ve teknoloji üniversitesi de bu projenin bir ayağı. Körfez Geçişi Köprüsü’nü Japon IHI ve ITOCHU konsorsiyumu yapıyor. Köprü, 7 - 8 milyar dolarlık projenin en önemli kısımını oluşturuyor. Japon şirketler tarafından gerçekleştirilen irili ufaklı olanlar da dahil edildiğinde ortaya yaklaşık 30 milyar dolarlık bir proje çıkıyor.

Altay’ın güç grubunu ortak üretim teklifi 

Savunma Bakanı İsmet Yılmaz Japonya’nın en büyük ekonomi gazetesi Nikkei Shinbun’a açıklamasında şunları söyledi:

“Mitsubishi Heavy Industries ile tank motoru ve şanzımanından oluşan güç grubu geliştiriyoruz ve bu konuda yeni nesil tank ‘Altay’ projesi için üretim hedefliyoruz. Kawasaki Heavy Industries ve Fuji Heavy Industries ile de ortak helikopter motoru geliştirmekle ilgileniyoruz. Ayrıca, kızıl ötesi sensörler, denizaltı ve tümü elektrik gemilerde kullanılmak üzere yakıt pili sistemlerinin ortak geliştirilmesi konusunda da görüşmeler yapabiliriz” dedi.

Türkiye ‘Altay’ tankını Güney Kore ile beraber geliştiriyor. 2014-15 yıllarında prototip tankların testleri olacak. 2016 teslimat yılı ve Türkiye’de üretime başlanacak. İlk parti 250 tank olacak. Japonya ile bu tanka yerleştirilecek 1500 beygir gücü seviyesindeki motor ve şanzımanın yer alacağı güç grubu sistemi üretilmesi planlanıyor.

Ortak üniversite için komite çalışması başladı

Nükleer santral projelerinde Türkiye proje şirketlerine, “Türk uzman yetiştirme” şartı getirdi. Akkuyu projesinde yüklenici Rus firmalar nükleer uzmanı yetiştirecek. Bunun için yüzlerce elemanın Rusya’ya gönderilmesi gündemde. Sinop santralinde konu biraz daha geliştirilerek, “ortak üniversite”ye yükselmiş durumda. Projenin detaylarını, daha doğrusu Türkiye’nin beklentilerini Enerji Bakanı Taner Yıldız, Nikkei’e verdiği mülakatta açıkladı. Bakan’ın açıklamalarına göre üniversite projesi konusunda beklenti şöyle:

“Türkiye ile Bilim ve Teknoloji Üniversitesi Kuruluşu için mutabakat muhtırası imzalanacak. Japon akademisyenleri Türkiye’ye davet ediyoruz. Üniversitede nükleer mühendislik dışında, kimya, elektronik gibi mühendislik dallarının kurulması planlanıyor. Bilim ve teknoloji merkezi de ortaklaşa kurulabilir. Ünivesite arazisi için de İstanbul’un Asya yakasında 120 bin metrekarelik bir alanın tahsis edilmesini planlıyoruz. Aralık ayı başlarında bizim değerlendirme komitesi üyelerimiz Tokyo’da Japon üyelerle bir araya gelerek içerik üzerinde çalışmalarına başladı. Komitelerin yapacağı toplantılarda üniversitesinin kuruluş zamanı da belirlenecek.”

Ziyaret başladı, büyük projeler masada

ANKARA - Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Japonya, Singapur ve Malezya’yı kapsayacak ziyaretine bugün başlıyor.  Özellikle Japonya ziyaretinde büyük projeler konuşulacak. Erdoğan, Japonya Başbakanı Şinzo Abe, Singapur Başbakanı Lee Hsien Loong ve Malezya Başbakanı Necip Tun Abdürrezzak’ın davetlerine icabetle, beraberinde Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, bazı bakanları, milletvekilleri, bürokratlar, işadamları ve basın mensuplarından oluşan bir heyetle Japonya’ya hareket etti. 11 Ocak tarinine kadar sürecek gezide Başbakan Erdoğan’ın, Japon mevkidaşı Abe ile Tokyo’da Salı günü gerçekleştireceği görüşmede, ikili ilişkilerin ele alınması, her iki ülkeyi ilgilendiren güncel bölgesel/uluslararası konular hakkında görüş alışverişinde bulunulması bekleniyor. 
Tokyo’da Nikkei Gazetesi’nin ev sahipliğinde düzenlenecek konferansta bir konuşma yapacak olan Erdoğan, Türk-Japon Üst Düzey Yöneticiler Forumu’na katılacak. Çarşamba günü TÜRKSAT 4A Uydusu’nun yapıldığı merkezi ziyaret edecek olan Başbakan Tayyip Erdoğan’ın, Tokyo’da Japonya “Majesteleri Akihito” tarafından da kabul edilmesi öngörülüyor.

Japonya’dan sonra Singapur’a geçecek olan Erdoğan, perşembe günü Singapur Cumhurbaşkanı Tony Tan Keng Yam tarafından kabul edilmesinin yanı sıra, Singapurlu mevkidaşı Lee Hsien Loong ile ikili ilişkiler ve uluslararası konular hakkında görüş alışverişinde bulunacak. Başbakan Erdoğan, dünyanın ikinci büyük konteynır limanı olan Singapur Limanı’nda da incelemelerde bulunması da planlanıyor.

Yeni bakanlar heyette yer aldı 

Erdoğan, cuma günü Malezya’yı ziyaret edecek, mevkidaşı Necip Tun Abdürrezzak’la  görüşecek. Erdoğan, Malezya Kralı Tuanku Abdülhalim Muazzam Şah tarafından da kabul edilecek. Ayrıca Türkiye-Malezya İş Forumu’na katılacak. Araştırma ve Dönüşüm Vakfı ile Rezzak Yönetim Okulu’nun konferansına katılyacak.

Erdoğan’a temaslarında geniş bir heyet eşlik edecek. Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, Milli Savunma Bakanı İsmet Yılmaz ve Enerji Bakanı Taner Yıldız heyette. Ayrıca AB Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Gençlik ve Spor Bakanı Akif Çağatay Kılıç ve Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Lütfi Elvan da bakanlık sıfatlarıyla geziye katılıyor.

2013’te öne çıkan Japon yatırımları

• Sinop nükleer santralı için deklarasyon imzaları atıldı. Rrojenin konsorsiyumunda Japon Mitsubishi Heavy Industries Ltd, Itochu Corporation, Fransız GDF Suez var.

• Japon Sumitomo Rubber İndustries, Çankırı’da 516 milyon dolara mal olması beklenen bir lastik firması yatırımına başladı.

• Japon ortaklı Brisa’da Aksaray’a 300 milyon dolar tutarında ilave lastik fabrikası yatırımı açıkladı.

• Japon Panasonic, anahtar ve priz üreticisi VİKO’yu aldı. Rakam açıklanmadı. 460 milyon dolardan söz ediliyor.

• Japon firması Ajinomoto, 60 milyon TL’ye Kemal Kükrer’e ortak oldu.

2012’de de şirket aldılar

2012’de Bellini Gıda Yiyecek ve İçecek’in yüzde 50’sini Japon firması Nissin Foods almıştı. Bento Bantçılık ve Temizlik İmalat’ı Nitto Denko Japonya satın almıştı. Catoni Hava ve Deniz Taşımacılık Ulaştırma’yı Yusen Logistics, Filmat Dış Ticaret’i Fujifilm Japonya, Vesco Kozmetik’i Shiseido, Transteknik Teknoloji’yi Konica almıştı. Ekonomi Bakanlığı’nın kayıtlarına göre Türkiye’de Haziran 2013 itibariyle 166 Japon firmasının yatırımı ve faaliyeti var. Ofis açanlarla bu sayı 200’ü buluyor. Japon şirketlerin ağırlığı (67’si) otomotiv ve yan sanayide. 9’u inşaat sektöründe.

Türkiye, Japonya’da sık sık manşette

Japonya merkezli Nomura Securities Ekonomisti Mehmet Emin Yılmaz’ın yaptığı bir açıklamaya göre Türkiye son zamanlarda Japon gazetelerinde sık sık manşet oluyor. Yılmaz, bir değerlendirmesinde şöyle demiş:

“”2013’te atılıma geçen Japon yatırımlarının devamı gelecek. Çünkü 2013’te Mitsubishi Tokyo UFJ Bankası, Türkiye’de Bankacılık faaliyeti için izin aldı. Japon Finans sektörü Japon sanayicileri için her zaman öncü görevi görmüştür. Japon Finans kurumlarının Türkiye’ye ilgi göstermesi ve yatırım yapması Türkiye hakkında fikir sahibi olmayan ya da çekinceleri bulunan Japon üreticilerinin Türkiye’yi yeni bir gözle değerlendirmeye başlamasını sağlayacaktır. Japon şirketler Türkiye’nin potansiyelini yeni yeni görüyor. Shinzo Abe’nin gelmesiyle tavır değişmeye başladı. Başbakan Abe Türkiye’ye özel bir önem veriyor. Türkiye’nin son zamanlarda manşetlere sık sık konuk olmaya başladığını söyleyebilirim.”