'İstanbul uluslararası tahkim merkezi olmalı'

HELSİNKİ  -  Kuzey Avrupa Hukuk Bürosu Uzmanı Laura Huomo, "İstanbul'un uluslararası tahkim merkezi olması için enerjiye ilişkin uyuşmazlıkların ele alındığı merkezi bir sistem kurulmalı" dedi.

Huomo, Altıncı Baltık Enerji Zirvesinde soruları yanıtladı.

Zirvenin moderatörlüğünü de yapan Huomo, İstanbul'un tahkimde uluslararası bir merkez olmasının önünde engel bulunmadığını belirtti.

Türkiye'nin enerji alanındaki önemine işaret eden Huoma, şöyle konuştu:

"İstanbul'un uluslararası tahkim merkezi olması için enerjiye ilişkin uyuşmazlıkları ele alan merkezi bir sistemin de kurulması gerekir. Örneğin Finlandiya'da enerji alanındaki uyuşmazlıklar, ticari mahkemelerde çözülüyor. Şirketler elbette tahkime gidebilir, ancak merkezi bir sistem yok. İstanbul'da merkezi bir yapı kurulmalı. Sadece zamana ihtiyacı var. Talep büyük ve eminim bu merkezin kurulmasının ardında büyük de bir araştırma-geliştirme çalışması vardır."

Galatasaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünde yüksek lisans dersleri veren  Erdem & Erdem Avukatlık Bürosu kurucularından Prof. Dr. Ercüment Erdem de Türkiye’nin coğrafi konumu nedeniyle Avrupa, Orta Doğu ve Asya arasındaki ticaretin merkezi olduğunu, ulaşım kolaylığı dikkate alındığında uluslararası tahkim için Türkiye’nin cazip durumda bulunduğunu belirtti.

Tahkim merkezinin bağımsızlığının önemine dikkati çeken Erdem, "Uzman ve tarafsız hakemlerin atanması, uygulamada kabul gören kuralların benimsenmesi sağlanır, yargı kararları ve mevzuat ile Türkiye tahkime elverişli olma yolunda ilerler ise İstanbul, uluslararası ticari tahkimin tercih edilen bir merkezi haline gelebilir" diye konuştu.

Tahkim merkezi kurulması sürecine de değinen Erdem, şunları kaydetti:

"Yüksek Planlama Kurulu’nun 29 Eylül 2009 tarihli 2009/31 sayılı kararı ile İstanbul’un Uluslararası Finans Merkezi olması yolunda ilk adım atıldı. Enerji projeleri bakımından konu değerlendirildiğinde, enerji piyasalarındaki liberalleşme ile uyuşmazlıkların tahkim yoluyla çözümü gittikçe daha da tercih edilen bir yol oldu. Türk hukukunda enerji projelerinden doğan uyuşmazlıkların tahkim yoluyla çözümü konusu, mevzuatta oldukça dağınık bir şekilde düzenlenir. Uluslararası nitelikli uyuşmazlıkların çözümü için ise Uluslararası Ceza Mahkemesi, Uluslararası Ticaret Hukuku Birleşmiş Milletler Komisyonu ve Stockholm Ticaret Odası Tahkimi olmak üzere üç farklı seçenek mevcut. İstanbul’un Londra, Paris, New York, Cenevre, Zürih, Singapur ve diğer merkezler gibi bir milletlerarası tahkim merkezi olarak kabul edilme süreci böylece başladı." 

İstanbul Tahkim Merkezi kurulmasına ilişkin kanun, 20 Kasım'da TBMM Genel Kurulundan geçmişti. Kanuna göre, İstanbul'da özel hukuk hükümlerine tabi olarak tahkim merkezi kurulacak. Merkez, yabancılık unsuru taşıyanlar da dahil olmak üzere, enerji alanını da kapsayan anlaşmazlıkların tahkim veya alternatif uyuşmazlık yöntemleriyle çözülmesini sağlayacak.