Yıllık bazda kârlılık gerilemeye devam etti

ANKARA - Türkiye Bankalar Birliği'nin (TBB) Türkiye Bankacılık Sistemi Raporu'na göre sektörün kar hacmi, yılın ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 8 artarak 5.7 milyar TL'ye yükseldi. Yıllık bazda özkaynak karlılığı yüzde 15.7'den yüzde 14.1'e, yıllık bazda aktif karlılığı ise yüzde 2.1'den yüzde 1.7'ye geriledi. Böylece yıllık bazda karlılık gerilemeye devam etti.

Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Mart 2012 Türkiye Bankacılık Sistemi istatistiklerini açıkladı. Buna göre Türkiye ekonomisi, 2012 yılının ilk çeyreğinde bazı Avrupa Birliği ülkelerinde yaşanan borç krizi ve devam etmekte olan belirsizlikle birlikte iç talepte yaşanan gerilemeye paralel olarak soğumaya başladı.

Risk algısı yüksek seyretmeye devam etti

Bazı Avrupa Birliği ülkelerinde devam etmekte olan borç sorunlarına henüz somut bir çözüm üretilememiş olması ve yaşanan siyasi değişiklikler Dünya'da yüksek olan risk algısının daha da artmasına neden oldu. Yüksek cari işlemler açığının ekonomik yavaşlamaya paralel olarak düşüşe geçmesine rağmen hala yüksek seviyede seyretmesi ve Merkez Bankası hedeflerinin üstünde seyreden enflasyona bağlı olarak bozulan enflasyon beklentisi risk algısını artıran faktörler oldu.

Kar miktarı arttı, karlılıktaki gerileme durdu

2011 yılı aynı dönemi ile karşılaştırıldığında, artan işlem hacmi paralelinde net faiz gelirleri arttı. Faiz dışı gelirler ise bankacılık hizmetlerinden elde edilen gelirlerdeki artışa rağmen karşılıklar ve personel giderlerindeki artışın etkisiyle geriledi. Dönemsel kar hacimleri karşılaştırıldığında 2012 Mart sonu itibariyle dönem net karı 2011 yılı birinci çeyreğine kıyasla yüzde 11 arttı, özkaynak karlılığındaki gerileme durdu.

Yılın ilk üç ayında, toplam aktifler kredi artışı paralelinde büyüdü

Bilanço toplamı, Mart 2012 itibariyle, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 17 oranında büyüyerek 1 trilyon 171 milyar TL (660 milyar dolar) oldu. Toplam aktiflerin gayri safi yurtiçi hasılaya oranının Mart 2012 itibariyle yüzde 87 düzeyinde gerçekleştiği tahmin edildi. Mart 2011'a göre, toplam aktifler mevduat bankalarında yüzde 16, kalkınma ve yatırım bankalarında ise yüzde 37 oranında arttı. Aynı dönem itibariyle, özel sermayeli bankaların toplam krediler içindeki payları 1 puan arttı, yabancı bankaların payı ise 1 puan azaldı.

Kredilerin toplam aktiflere oranı yüzde 58 oldu

Kredilerin toplam aktiflere oranı geçen yılın aynı dönemine göre 3 puan artarak yüzde 58 oldu. Mevduatın krediye dönüşme oranı, Mart 2011'e göre 10 puan artarak yüzde 97'ye yükseldi. Mart 2012 itibariyle, bu oran kamu bankalarında yüzde 81, özel bankalarda yüzde 104 ve yabancı sermayeli bankalarda yüzde 108 oldu.

Bireysel krediler yıllık bazda yüzde 24 büyüdü

Bireysel krediler Mart 2012 itibarıyla yıllık bazda yüzde 24 büyüdü. Bireysel kredilerdeki hızlı büyümede, konut ve ihtiyaç kredilerindeki artış etkili oldu. Konut kredilerinin toplam kredi stoku içindeki payı yüzde 10; ihtiyaç kredilerinin ise yüzde 13 seviyesinde gerçekleşti.

Takipteki kredilerin toplam kredileri oranı yüzde 2.8'e geriledi

Takipteki kredilerin toplam kredilere oranı yüzde 2.8'e gerilerken, ekonomik faaliyetlerde yaşanan soğumaya paralel olarak nominal bazda yükselmeye başladı. Özel karşılıkların takipteki kredileri karşılama oranı geçen yılın aynı dönemine kıyasla hafifçe gerileyerek yüzde 80 civarında gerçekleşti.

Mevduat dışı kaynakların toplam pasifler içindeki payı artmaya devam etti

Mart 2012 itibariyle, geçen yılın aynı dönemine göre mevduat dışı kaynakların toplam pasifler içindeki payı arttı. Bu artış; yurtdışından sağlanan kaynaklar, ihraç edilen tahviller ve repo işlemlerinden sağlanan fonlardaki büyümeden kaynaklandı. Ödenmiş sermaye ve olağanüstü yedeklerdeki artışa bağlı olarak özkaynaklar arttı. Sektör özkaynakları, bir yıl önceye göre yüzde 13 artarak, Mart 2012 itibariyle 147 milyar TL (83 milyar dolar) oldu. Sermaye yeterliliği standart rasyosu Mart 2011'e göre 1.4 puan azalarak yüzde 16.7'ye geriledi. Sermaye yeterliliği rasyosundaki gerilemede kredi stoku büyümesi etkili oldu.

Kar hacmi yüzde 8 arttı

Getirili aktifler içerisinde kredilerin, aktif fonlamasında ise mevduat dışı fonlamanın payının artması sonucunda kredi faiz geliri ve mevduat faiz gideri arasındaki fark arttı.

Faiz gelirleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 39 artarken; faiz giderlerindeki artış yüzde 50 gerçekleşmiş ve net faiz geliri yüzde 28 arttı. İncelenen dönemde, net faiz gelirindeki artışta menkul kıymetlerden elde edilen faiz gelirlerinin de önemli katkısı oldu.

Yılın ilk üç ayında bankacılık sektörünün faiz gelirleri 26.3 milyar TL, faiz giderleri 14.6 milyar TL olarak belirlendi. Net faiz gelirleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 28 oranında artarak 11.7 milyar TL düzeyinde gerçekleşti.

Kar hacmi, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 8 artarak 5.7 milyar TL'ye yükseldi. Yıllık bazda özkaynak karlılığı yüzde 15.7'den yüzde 14.1'e, yıllık bazda aktif karlılığı ise yüzde 2.1'den yüzde 1.7'ye geriledi. Böylece yıllık bazda karlılık gerilemeye devam etti.

Kur ve vade risklerinde önemli bir değişiklik olmadı

Yabancı para net genel pozisyonu 443 milyon dolar fazla verdi. Yabancı para aktiflerin TL karşılığının toplam aktifler içindeki payı Mart 2011'e göre 3 puan artarak yüzde 29, yabancı para pasiflerin TL karşılığının toplam pasifler içindeki payı ise 4 puan artarak yüzde 35 düzeyinde gerçekleşti. Toplam aktiflerin yüzde 45'i, kaynakların ise yüzde 79'u 1 yıldan daha kısa vadelidir. Toplam aktiflerin ve pasiflerin ortalama vade yapısında geçtiğimiz yılın aynı dönemine kıyasla önemli bir değişiklik olmadı. Toplam kredilerin yüzde 1.4'ü (9.5 milyar TL) ve toplam mevduatın yüzde 3.7'si (25.6 milyar TL) bankaların dahil oldukları risk grubuna ait, Bankaların dahil oldukları risk grubuna ait net riskleri negatif  "eksi 16.1 milyar TL" oldu.

Şube sayısı artarken personel sayısı sabit kaldı

Mart 2012 itibariyle faaliyet gösteren banka sayısı 44 oldu. Aralık 2011 dönemine göre; şube sayısı 52 adet artarak 9 bin 886'ya yükseldi. Personel sayısı Aralık 2011'e göre 3 kişi azalarak 181 bin 415'e geriledi. Aralık 2011'e göre, ilk 5 bankanın toplam aktifler içindeki payı değişmedi ve yüzde 61 oldu. Mevduat ve kredilerdeki payları 1'er puan gerileyerek sırasıyla yüzde 61 ve yüzde 58 düzeyinde gerçekleşti. İlk 10 bankanın toplam krediler, aktifler ve mevduat içindeki payı ise değişmeyerek sırasıyla yüzde 87, yüzde 87 ve yüzde 91 düzeyinde gerçekleşti.

Bilanço dışı işlemler artmaya devam etti

Bilanço dışı işlemler özellikle alım satım amaçlı türev işlemler ve diğer taahhütler kalemlerindeki yükselişe bağlı olarak artmaya devam etti. Banka kartı ve kredi kart sayısı ve her iki karta ait işlem hacmi artmaya devam etti. İnternet bankacılığı ve mobil bankacılık aracılığıyla yapılan işlemlerde ise hem müşteri sayısı, hem de işlem hacmi büyüdü.