Türk lirası petrol baskısı altında

ABD ile Çin'li liderlerin G20'de iki ülke arasındaki ticaret geriliminin tırmanmasını önleyecek bir mutabakata varması küresel piyasalarda risk iştahında ciddi bir artış sağlarken petrol fiyatlarındaki yükseliş TL'nin benzer para birimlerinden negatif ayrışarak değer kaybetmesine neden oluyor.

Öte yandan bazı bankacılar enflasyon verisi sonrası TCMB'nin faiz indirimlerini tahminlerden erken gündeme alabileceği beklentisinin de TL'deki değer kaybında etkili olabileceğini belirtiyorlar. Ancak bu öngörü piyasalarda genele yayılmış durumda değil.

Dolar/TL bu sabah güne 5.19 civarında başladıktan sonra enflasyon verisi ile birlikte önce 5.15'in altını test etti. Bu seviyelerde kalıcı olamayan dolar/TL yükselişe geçti ve 5.2853'e kadar tırmandı.

Kur, saat 17:04'de yüzde 1,60 artışla 5.2700 seviyesinden işlem gördü. Aynı saatte euro/TL yüzde 1,65 yükselişle 5.9765'de yer aldı.

Küresel piyasalarda artan risk iştahıyla gün içinde 96,63'e kadar gerileyen dolar endeksi ise 97,07'ye çıktı. Doların küresel piyasalarda güçlenmesi TL üzerindeki baskıya artıran bir diğer unsur oldu.

TL negatif ayrışıyor

Petrol fiyatları ABD ile Çin'in aralarındaki ticaret savaşına 90 gün süreyle ara vermelerinin ardından sert yükseldi. Yatırımcılar bu hafta Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü'nün (OPEC) 6 Aralık'taki toplantısını izleyecekler. OPEC'in petrol üretim azaltma kararı alması bekleniyor.

Brent ham petrolünün varil fiyatı yüzde 4 civarı primle yeniden 61 doların üzerine yükselirken, ABD ham petrolünün fiyatı da yüzde 4 yükselişle 53 dolara geldi.

Uzmanlar, anlaşmanın başta Çin ekonomisi olmak üzere global büyümeye yönelik kaygıları azaltığına, bunun da petrolde talebin güçleneceği beklentisine neden olduğunu belirtiyor.

Bir bankanın döviz masası işlemcisi, "Petrol fiyatlarında son haftalarda yaşanan düşüş TL'de ciddi bir iyimserliği de beraberinde getirmişti. Şimdi ise petrol fiyatlarındaki yükselişle birlikte bu iyimserliğin tam tersini hissediyoruz. TL negatif ayrışarak değer kaybediyor" dedi.

Gelişmekte olan ülkeler sepetinde yer alan Türkiye hariç neredeyse tüm ülkeler emtia ihracatçısı konumunda. Türkiye ise enerjide dışa bağımlı bir ekonomi. Petrol fiyatlarındaki artış Türkiye ekonomisinin enerji faturasını belirli bir gecikme ile artırırken diğer ülkelerde ise aksine bütçe gelirlerini destekler nitelikte.

Bu gelişmelerle TL gelişmekte ülke para birimlerindeki iyimserliği yansıtmayarak değer kaybederken benzer para birimlerinde değer kazançları görülüyor.

Faiz indirimi riski oluştu

Aynı bankacı enflasyon verisine de dikkat çekerek, "TCMB'nin 2019'un ikinci yarısında 200 baz puan faiz indirmesini bekliyoruz. Ancak enflasyondaki düşüş sonrası yerel seçimler öncesine çekilebilecek bir faiz indirimi riski oluştu diyebiliriz. Bugünkü yükselişte faiz indirimi beklentisi ne kadar etkili tam olarak söylemek zor. Ancak önümüzdeki dönemde TCMB faiz kararlarının indirim tarafından konuşulacağı ve fiyatlanacağı kesin" dedi.

Bankacılar petrol fiyatlarındaki yükselişin TL'de bugün yaşanan değer kaybında ana belirleyici olduğunda hemfikir. Enflasyondaki düşüşün devam etmesi halinde TCMB faiz kararlarının önümüzdeki dönemde daha yakından izleneceğini belirten bankacılar, TCMB'nin faiz politikalarına ilişkin beklentilerin piyasaya bugün etkisi konusunda ise farklı görüşteler. Bazı bankacılar bugünkü fiyatlamalarda para politikası tahminlerinin etkili olduğunu bazı bankacılar ise etkisiz olduğunu düşünüyorlar.

Nomura kıdemli gelişmekte olan piyasalar ekonomisti İnan Demir enflasyon verisi sonrası yayımladığı notta enflasyon görünümünün para politikasındaki gevşemeyi 2019'un ikinci yarısına ertelemesi gerektiğine dikkat çekse de, "Ana senaryomuz politika faizinin uzunca bir süre değişmeyeceği yönünde ancak TL'deki istikrarlı seyirle birlikte erken bir (faiz) indirimi riski de göz ardı edilmemeli" dedi.

Bir sonraki toplantı 13 Aralık'ta

TCMB'nin bir sonraki toplantısı 13 Aralık'ta gerçekleşecek. TCMB'nin son açıklamalarında para politikasında sıkı duruşun uzun süre korunacağı ve gerekirse ek sıkılaştırma yapılabileceği söylemi ise hala korunuyor.

Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) kasımda otomotiv, beyaz eşya ve mobilya vergi indirimleri, TL'deki değerlenme ve petrol fiyatlarındaki gerilemenin etkisiyle beklentilerin üzerinde yüzde 1.44 azalırken, enflasyonun yıl sonunda yüzde 20.8 olan YEP hedefine yakın gerçekleşmesi bekleniyor.