Petrol fiyatlarını kasırga vurdu

Aydın ŞAHİNALP

ABD'nin Teksas eyaletinde hayatı felç eden Harvey Kasırgası ülkenin enerji merkezi Teksas sahillerinde yer alan rafinerilerde geniş çaplı hasara neden oldu. Kasırganın bölgedeki petrol rafinerilerinin geçici olarak kapanmasına yol açması dolayısıyla enerji fiyatlarını dalgalanma yaşanıyor. Rafineri kapanışlarının ABD'nin ham petrol talebini azaltmasıyla birlikte petrol fiyatları düşerken benzin fiyatları Temmuz 2015'ten bu yana en yüksek seviyesine çıktı.

Petrol fiyatları çarşamba günü düştü ancak benzin, Temmuz 2015'ten bu yana en yüksek seviyesine ulaştı. Harvey Kasırga'sının ABD rafinerilerinin beşte birini yerle bir etmesi petrol talebini aşağı çekip bölgede yakıt sıkıntısı çekme endişelerini artırıyor. Dün öğleden sonra itibariyle Brent tipi ham petrol ile Batı Teksas tipi ham petrol (WTI) fiyatları kırmızıda seyretti. WTI varil fiyatı yüzde 0.60 düşüşle 46.16 dolara gerilerken Brentin varil fiyatı da 51.73 dolar seviyelerinde seyretti.

Reuters'in yayınladığı bir rapora göre, kasırganın boşa çıkardığı rafineri kapasitesi ABD toplamının yaklaşık yüzde 11.2'sine eşit olduğu tahmin ediliyor.

Günlük üretim kapasitesi 3.5 milyon varil azaldı

Enerji danışmanlık şirketi Energy Aspects'in baş petrol analisti Amrita Sen, Tropikal kasırga Harvey'in ardından rafinerilerin devre dışı kalmasıyla ABD petrol üretiminde "büyük" bir kayıp yaşadığını söyledi. Ve şunları ekledi:

"Tahminlerimize göre, kayıp ABD Körfez Bölgesi'nin rafinesinin yaklaşık yüzde 36'sına karşılık geliyor. Bu da günlük 3,5 milyon varilden çok daha fazla demektir. Çünkü rafinerilerin hepsi kapalı değil. Düşük oranlarda faaliyet gösteren rafineriler de bulunuyor. ABD büyük kasırganın vurduğu 2008'deki durumun aksine artık petrol ürünleri ihracatçısı konumunda. Bu, küresel petrol ürünleri pazarında büyük sonuçlar doğuruyor. Tüm petrol ürünlerinin keskin bir şekilde yükseldiğini görüyoruz"

Barclays analistleri hazırladıkları araştırma notunda, "Harvey Kasırgası'nın önümüzdeki haftalarda OPEC'in petrol piyasasını dengeleyip yükseliş trendini korumasını zorlaştırdığını düşünüyoruz. OPEC'in en fazla ihtiyaç duyduğu bir anda rafinerileri, üretim ve pazarda yaşanan aksamalar ABD Enerji Enformasyon İdaresi'nin (EIA) haftalık verilerini sağlılklı bir biçimde toplamasının önünde büyük bir engel teşkil edecek "diye uyarıyor.

Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) üyesi ülkeler, Rusya ve diğer önde gelen üreticiler, arz fazlasını temizleyerek fiyatları dengelemek için, Mart 2018'e kadar günde 1.8 milyon varil ham petrol üretimini düşürüyor. OPEC üyesi olan ve olmayan ülkelerin enerji bakanları 22 Eylül'de biraraya gelerek üretimdeki kısıntının uzatılmasını masaya yatıracak.

Bu arada gücünü kaybedip kasırgadan fırtınaya dönüşen Harvey, yönünü Louisiana'ya doğru çevirdi. Katrina Kasırgası 2005 yılı ağustosunda New Orleans'ta yüzyılın sel baskınına neden olmuştu. New Orleans'ın caddelerini suya gömen kasırgada 1800'den fazla kişi hayatını kaybetmişti.

ABD rafineri kapasitesinin yüzde 20'si devre dışı

Günlük 603 bin varil üretim kapasitesiyle ABD'nin en büyük rafinerisi olan Teksas Port Arthur'daki Motiva Enterprises, sel nedeniyle salı akşamından beri kapalı durumda. Daha fazla yağmur ve sel baskını için gerekli önlemleri alan Total de Port Arthur'da rafinerisinde 225 bin 500 varillik kapasitesini azaltmak zorunda kaldı. Şirket raporları ve Reuters verilerine göre Teksas ve Louisiana'da ABD toplam kapasitesinin yaklaşık yüzde 20'sine denk gelen 3.6 milyon varillik rafineri kapasitesi kullanılamıyor. ANZ Bankası müşterilerine gönderdiği notta, "Tropikal Kasırga Harvey'e bağlı şiddetli sel rafinerilerin kapasitesini, dolayısıyla ham petrol talebi olumsuz etkiliyor"

Yağmalanmaya karşı sokağa çıkma yasağı

ABD'nin Houston kentinde, Belediye Başkanı Sylvester Turner, yağmalamaya karşı tahliye edilenlerin mal ve mülklerini korumak için sokağa çıkma yasağı ilan ettiğini bildirdi. Harvey tropikal fırtınası Houston'dan Louisiana'ya doğru uzaklaşırken, Houston Belediye Başkanı Turner tarihi bir karara imza attı. Turner, sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada tahliye edilmiş evlerin mal güvenliğinin sağlanması için büyükşehir sınıları içinde sokağa çıkma yasağı ilan ettiğini ifade etti. Houston Emniyet Müdürü Art Acevedo "küçük ölçekli yağma" ve diğer suçlara ilişkin belediye başkanından sokağa çıkma yasağı talep etmişti. Harris County Bölge Savcılığı da 48 saat içinde yağmalama girişiminde bulunan 14 kişinin gözaltına alındığına dikkati çekti.Yerel yetkililer, Harvey tropikal fırtınasının neden olduğu ölü sayısının 30'a yükseldiğini bildirdi.