Kuru stabilize edersek yabancı yatırımcı gelir

ECE CEYHUN

TEB Genel Müdürü Ümit Leblebici, “Kuru biraz stabilize edebilsek yabancı yatırımcı gelecek” dedi.

Kurun stabilize olacağı yerlere artık gelmeye başladığına işaret eden Leblebici, gelinen noktayı tanımlarken ‘bayağı yüksek yerler’ ifadesini kullandı. Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek’in Uludağ Ekonomi Zirvesi’ndeki konuşmasına da atıfta bulunan Leblebici, “Eski bir Hazineci olarak söyleyeyim, gün gelir piyasadan 1 milyar dolar alırsınız hiçbir şey olmaz. Gün gelir 100 milyon dolar almaya kalkarsınız piyasa hareket eder. O nedenle günlük likiditeyi yaymanız lazım. Yayarsan riski minimize edersin” diye konuştu.

Uludağ Ekonomi Zirvesi sırasında gazetecilerin gündeme dair sorularını yanıtlayan TEB Genel Müdürü Ümit Leblebici, Türkiye'de sorunun faiz tarafında değil kurun stabilizasyonu noktasında yaşandığına işaret ederek, “Türkiye de öngörülebilirliği biraz kur üzerinden yapıyoruz. Kuru stabilize ettiğimiz her yerde içeriye giriş başlıyor. Kur bir süre sonra stabilize olacak. Dolar/TL'nin 1.40'tan belirli bir noktaya gelmesi makuldü. Çünkü dünyada kur savaşları vardı. Türkiye ihracat pazarlarında pay kaybetmemek için ayarlama yaptı. Son 2-3 yıldır algı ile realite arasında fark var. Kurda geldiğimiz yerler yüksek” açıklamasını yaptı.

Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek’in ‘Biz toplam mevduat içinde döviz mevduatının payını yüzde 25-30’lara indirmiştik. Tekrar 45’lere geldi’ sözüne atıfta bulunan Leblebici, “İstediğin kadar para politikası uygula. Etkisi o yüzde 60 ile sınırlı oluyor. Kalanında yabancı para politikalar etkili oluyor. Öngörülebilirliği biraz artırmamız lazım” dedi.

Günlük likiditeyi yaymak lazım

Leblebici, şirketlerin döviz borçlanmalarına karşın yapılan düzenlemelerin etkisinin bir süre sonra görüleceğine de değinerek “Küçük şirketler sürekli dövize gir-çık yapıyorlar. Büyük şirketler daha rasyonel bakıyor olabilirler ama onlarda hedge etmeyi atlıyorlar. Hızlı gir-çık yapanlara bununla uğraşmayın TL’de devam edin büyüklere de büyük hacimle dar zamanda girmeye çalışıyorsunuz zamana yayın ve hedge etmeye çalışın böylelikle kura bir günde gelecek baskıyı zamana yayarak halledelim diye bir kurgu yapılıyor. Eski bir Hazineci olarak söyleyeyim gün gelir piyasadan 1 milyar dolar alırsınız hiçbir şey olmaz. Gün gelir 100 milyon dolar almaya kalkarsınız piyasa hareket eder. O nedenle günlük likiditeyi yaymanız lazım. Yayarsan riski daha minimize edersin” diye konuştu.

Bu sektör yardımcı olur

Leblebici, yeniden yapılandırmalar konusunda ise “Bir eğilime dönüştüğünü düşünmüyorum. Türkiye’de borcunu ödeme eğiliminde olan, Türkiye’de katma değer yaratan ve devam eden, Türkiye için bir şey yapan her firmaya bu sektör yardımcı olur. Büyük oranda bir risk olduğunu görmüyorum. Önemli olan doğru iletişim kurabilmek, doğru projelere bakabilmek. Katma değer yaratan işlere yönelmek” dedi.

Herkes temkinli olmalı

Sektörde çok refinansman olur mu sorusuna da Leblebici şu yanıtı verdi: “Olmaz, iyi yönetirsek olmaz. Verimli çalışamayan, bu işi doğru yapamayan parayı başka yerlere harcayan yerlerde olur. Ödeme niyeti olan, işini yapmaya devam eden ve bu ülkeye katkı yapan herkese bankacılık sistemi yardımcı olur. Sorunlar var ama bu sorunlar yönetilebilir kapasitede.” Leblebici, takipteki kredilerin toplam kredilere oranında (NPL) maksimum yarım puanlık bir artış olabileceğini söyledi.

Global likiditede konusunda ise Leblebici şöyle konuştu: “Herkes temkinli olmak durumunda. Bankalar doğaları gereği temkinli. Global likiditede bir süre sonra geri çekilmeler olabilir. Nereden biliyoruz. Fed’in bilançosunu daraltmasından biliyoruz. Diğerleri takip edebilir. Bilanço daraltmanın hızı artabilir. Bu durumunda Türk bankacılık sistemi ne yapabilir. Türk bankacılık sistemi sendikasyon kredilerini roll etmekte bence sorun yaşamaz. Türkiye’nin dış ticaret hacmi artıyorsa size sendikasyon veren bankalarla olan ilişkinizde artıyor demektir. Para akımını devam ettirmek isteyen muhabir bankalar Türkiye’de sendikasyon işlemini devam ettirmek ister. Bankacılık sektörü tüm kaynağı fazlasıyla krediye çevirmiş durumda. Ekonominin finansmanını devam ettirmek için içeride de kaynak büyümesi lazım.”

Milli rating şirketini kuralım

Yerli kredi derecelendirme kuruluşu kurulmasına ilişkin görüşlerini paylaşan Ümit Leblebici, “Bence kuralım bir tane. Çünkü bazı şeyler yabancı yatırım kuruluşlarında bazı dönemde politik hale geliyor. Biraz dengeli yaklaşımlara ihtiyaç var. Kurduğumuz yapı kredibıl olsun. Biz niye kendi kuruluşlarımıza güvenmiyoruz?. Bizimki politik karar almasın. Bizim kredibıl olsun ve doğru karar alsın. Bakalım Türkler bu işi yapabiliyor mu? Bence global oyuncu olmak için bu tür enstrümanlara ihtiyacımız var” ifadelerini kullandı.

TEB Pratik'te yıl sonu hedefi 100 şube

TEB Genel Müdürü Ümit Leblebici, teknolojinin getirdiği değişimi anlatırken “Bence herkesin önünde bir 5 yıl var. Bu 5 yılı iyi planlaması lazım” dedi. Leblebici, bankaların şube ve dijital hizmetler dengesini çok iyi kurgulaması gereken bir dönemden geçtiğine değinerek, tam dijitale geçiş için bir 10-15 yıllık süre daha olduğuna inanıyor. Leblebici, “2 yıllık bir süre içerisinde ‘Pratik Şube’yi hayata geçirdik. İlk şubemizi de Denizli’de hayata geçirdik. Şimdi yavaş yavaş İstanbul’a getiriyoruz. Sene sonuna kadar 100 şubeye yaymış olacağız. Şubelere koymak yerine başka platformlarda da deneyeceğiz. AVM’ler de ve firmalarda da denemeyi düşünüyoruz. Biz makine ile bankayı birleştirme konusunda ne yapabiliriz diye düşünüyoruz” dedi.