Jeopolitik gerilimin yeni turu Rusya'yı sert vurdu

Evrim KÜÇÜK

ABD ve Çin arasındaki ticaret savaşı korkusunun haftalardır meşgul ettiği küresel piyasalar ABD yönetiminin vergilerin henüz yürürlüğe girmediğine ve anlaşmazlığın görüşmelerle çözümlenmesinin mümkün olduğuna işaret etmesiyle soluklandı. Ancak jeopolitik gerilimlerin yeni turu olarak nitelendirilen ABD'nin Rusya iş dünyasını hedef alan yaptırımları başta Rusya olmak üzere gelişmekte olan piyasalarda görünümü bozdu. Rus borsası dün sert düşerken, Rus Rublesi ve diğer gelişen ülke paralarında kan kaybı yaşandı. Rusya, sert dille kınadığı yaptırım paketinden olumsuz etkilenen şirketlere yardım edeceğini açıkladı.

Hisseleri çakıldı

ABD'nin 2016 yılı başkanlık seçimlerine müdahale etmekle ve diğer "kötü faaliyetleriyle" suçladığı Rusya'yı cezalandırmak amacıyla, birçok Rus işadamına ve onlara ait şirketlere yaptırım kararı Rusya piyasalarını sarstı. Söz konusu yaptırımlar Rus varlıklarında satışlara yol açtı. Moskova Borsası'nda dolar bazında işlem görün RTS endeksi yüzde 11'den fazla düşerken, MOEX endeksindeki düşüş yüzde 9'u aştı. Yaptırım listesindeki Oleg Deripaska'nın alüminyum şirketi Rusal'ın hisseleri yüzde 50 değer kaybederken, bir diğer şirketinin değeri yüzde 34 düştü. Çelik üreticisi Evraz'ın hisseleri Londra'da yüzde 18 geriledi. Rus devleti ve şirketlerinin tahvillerinin getirileri yükseldi.

Ruble’de en büyük günlük düşüş

Ülkenin parası ruble Ocak 2016'dan bu yana en büyük günlük düşünü yaşadı. Ruble yüzde 3.4 oranında değer kaybederken, dolar/ ruble kuru 60.24 seviyesine geldi. Euro da Eylül 2016'dan bu yana ilk kez 73 ruble seviyesine doğru geldi. Rusya'daki panik diğer gelişen ülke paralarında da hissedildi. Gelişmekte olan ülke para birimleri genelinde ruble öncülüğünde bir değer kaybı gözlendi.

Yaptırım uygulanan şirketlere yaptırım yolda
Borsadaki büyük satış dalgası sonrasında Moskova yönetimi, ABD yaptırımlarının etkisinin minimum seviyeye indirilmesi için gereken tedbirlerin alınacağını açıkladı. Başbakan Dmitri Medvedev; yaptırımların hedefindeki enerji, metal ve savunma sektörlerinin ağır toplarına yardım edileceğini açıkladı.

RUSAL Capital şirketine ait 2022 itfalı tahvillerin getirisi şirketin teknik temerrüte düşeceği kaygısıyla keskin şekilde yükseldi. Rus devletinin dolar cinsi tahvillerinin getirisi tüm vadelerde sert yükseliş kaydetti. Rusya'nın devlet borcunu iflasa karşı sigortalamanın maliyetini gösteren kredi iflas takası primleri (CDS) Cuma kapanışa kıyasla 6 baz puan yükselerek Aralık ortasından bu yana en yüksek seviye olan 127 baz puana çıktı.

ABD, Rusya aptırım kararı alınan Rus işadamları arasında Nükleer Santrali yatırımları bulunan Oleg Deripaska, altın üreticisi Süleyman Kerimov, alüminyum üreticisi Viktor Vekselberg ve Kirill Shamalov bulunuyor. Yaptırım uygulanan kamu görevlileri arasında Gazprombank JSC Yönetim Kurulu Başkanı Andrey Akimov, VTB Bank Yönetim Kurulu Başkanı Andrey Kostin, Gazprom Yönetim Kurulu Başkanı Alexey Miller bulunuyor. ABD Hazinesi tarafından bugün açıklanan yaptırımlar Washington'un seçim müdahalesi dışında başka nedenlerle de suçladığı Rusya'ya karşı aldığı en ağır önlemlerden biri oluyor.

ABD geçen ay da, 19 Rus vatandaşı ve Rus istihbarat servisinin de içinde bulunduğu beş kurum hakkında, ABD'ye karşı iki yıldır devam eden siber saldırılar yaptıkları gerekçesiyle yaptırım uygulama kararı almıştı.