Garanti'de strateji KOBİ'nin elini erken rahatlatmak

ECE CEYHUN

Garanti Bankası Genel Müdür Yardımcısı Nafiz Karadere, bu yılın KOBİ’ler açısından zor geçmesini bekliyor. İthal girdi ile üretim yaparak iç piyasaya satış yapan KOBİ’ler için hem kur, hem faiz hem de iç talep düşüşünün 2014’ü zor bir yıl haline getirdiğine inanan Karadere, 2008’in getirdiği deneyimle proaktif hareket edeceklerini açıkladı.

Nafiz Karadere, bu yıl KOBİ bankacılığındaki stratejilerinin erken hareket ederek, ekonominin genel konjonktüründen zorlanacağını düşündükleri KOBİ’ler bankanın kapısına gelmeden, kendilerinin KOBİ’lerin kapısını çalacağını söyledi. Karadere, BDDK’nın karşılıklar kararnamesi ile bankalar açısından KOBİ kredilerini cazip hale getirse de kredi kartı ve tüketici kredileri düzenlemelerinin yarattığı fren etkisi yanında kur ve faiz artışının 2014’ü KOBİ’ler için zor bir yıl haline getirdiğine inanıyor.

Karadere, “Bütün bölge müdürleri ile web üzerinden toplantı yaptık. Küçük esnaf, ithal girdi kullanarak üretim yapan KOBİ müşterilerimizi belirleyerek hemen kapılarını çalacağız. Gelişmelerden nasıl etkilendiklerini öğrenip, dirsek temasını artıracağız. Eğer kredi enjeksiyonuna ihtiyacı varsa kredi, vade uzatımına ihtiyacı varsa o konuda yardımcı olacağız. Biz proaktif hareket etme taraftarıyız. Çünkü işler beklenenden kötü giderse, bu defa sorunu çözmekte çok zorlanıyoruz. İşler yolundayken hazır olmakta fayda var” dedi.

Karadere, yıl içinde bazı sektörlerde tahsili gecikmiş alacakların artmasını beklediklerini, zaten mevcutta da KOBİ kredilerinde tahsili gecikmiş alacak artışının hızlı olduğunu, dolayısıyla KOBİ’yi banka tarafında rahatlatarak piyasa tarafında güçlü durmasını sağlamalarının kendileri için önemli bir adım olduğunu kaydetti. Karadere, 2008 yılında elde ettikleri deneyimin altını çizerek, "O yıl kapısını çaldığımız her 100 KOBİ’den 40’ı yeniden yapılandırma istedi. Bazıları istemedi ve benim gücüm yerinde dedi. Kimileri için de geç kalınmıştı. Dolayısıyla ne kadar erken hareket edersek o kadar KOBİ’lerin elini rahatlatmış oluruz” şeklinde konuştu.

BDDK rakamlarına göre 2013 sonunda 271 milyar TL düzeyinde bulunan KOBİ kredilerinin bu yıl yüzde 20-22 büyümeyle 320 milyar TL’yi aşmasını da bekleyen Nafiz Karadere, Garanti Bankası olarak bu yılda 100 bin yeni KOBİ müşteri hedefl erinin sürdüğünü aktardı. Garanti Bankası olarak kadın, tarım ve girişim bankacılığındaki çalışmalarının da devam edeceğini aktaran Karadere, 2006’dan beri kadın girişimcilere kullandırdıkları toplam kredi tutarının 1.9 milyar TL’ye ulaştığını bu sene sonu itibariyle rakamın 2.1 milyar TL’ye çıkartmak için çalışacaklarını da kaydetti.

KOBİ’nin cazibesi arttı ama iştahları yok

BDDK’nın genel karşılık düzenlemeleriyle 2014 yılında bankaların odağının KOBİ’de olacağını ama genel ekonomik çerçevenin KOBİ’ler için kolay bir yılı işaret etmediğini söyleyen Nafiz Karadere, kredi talebinin yüksek olduğunu ama ‘yatırım’ için kapı çalanın olmadığını da söyledi. İthal girdi ile üretim yaparak iç piyasaya mal satan, düşük büyümeden negatif etkilenen KOBİ’ler için 2014'ün çok da rahat bir yıl olmasını beklemediklerini de söyleyen Karadere şu değerlendirmeyi yaptı: “BDDK’nın karşılıklar kararnamesi Türkiye’nin hızlı büyüdüğü, KOBİ’lerin rahat büyüdüğü bir yılda olsaydı böyle bir sektör desteği ile beraber herhalde çok ciddi yatırımlara imza atılabilirdi. Bütün bankaların vitrininde, herkesin ilgi odağında olmalarına rağmen 2014, KOBİ’ler için çok iyi bir yıl değil. En azından ilk 6 ay için olmayacak.”

Kredi adetlerindeki artışın işletme sermayesi ihtiyacına yönelik kredilerden oluştuğunu da kaydeden Karadere, “Yatırım kredisi yok denecek kadar az. İç piyasa ilk 6 ayda pek canlanacak gibi durmuyor. Bundan sonra KOBİ’lerin POS cirosundan taksit sınırlamalarının etkisini de göreceğiz ” dedi.

Önümüzdeki 1-2 ayda KOBİ’nin faizi düşmez, artar

Nafiz Karadere, KOBİ kredi faiz oranlarının da önümüzdeki 1-2 ay içerisinde düşmeyeceğini hatta artabileceğini düşünüyor. Karadere, kaynak maliyetlerindeki artışın kaçınılmaz olarak kredi maliyetlerine yansıyacağını kaydederek “Dolayısıyla önümüzdeki kısa dönem içerisinde kimse faiz düşüşünü beklemesin. Aksine faiz artışı gelebilir” dedi.

Sektörde en yüksek mevduat faizi yüzde 12’lere kadar çıkarken artık pek çok bankada yüzde 11’ler konuşuluyor. Mevduat pazarının büyük oyuncularında ise ağırlıklı ortalama yüzde 9.5’ları işaret ediyor. Karadere, kredi maliyetlerine ilişkin sorularımızı yanıtlarken henüz mevduat tarafındaki faiz artışının tam olarak kredi faizlerine yansımadığına işaret etti.

Karadere, mevduatın vadesinin de 45 gün olduğu hatırlatmasını da yaparak “Mevduatta ortalama yüzde 9.5 faize yüzde 8’lerden geldik. Bilançomuzda yüzde 9.5 ortalamada olan mevduat faizi yüzde 10.5 düzeyine taşınacak. Aradaki fark hemen ve birebir şekilde yansıtılmıyor. Kaynak maliyeti artacaksa kaçınılmaz olarak bu kredi maliyetime de yansıyacak” değerlendirmesini yaptı.

Mikro ve küçük işletmeler segmentinde sektörde ortalama borçlu cari hesap kredi faizi bu günlerde yüzde 15-15.5 düzeyinde. BCH kredilerinde telaff uz edilen oranlar yüzde 12 - 18 bandında. Bu oranlara yönelik beklentilerini sorduğumuz Karadere, “Bu bantta 2 ayın sonunda yüzde 14-20 aralığına taşınır. Yılın ikinci yarısında enfl asyon, cari açık gibi temel ekonomik göstergelerdeki düşüşler ve iyileşmeler görülürse de oranlarda bu defa düşüşü konuşuyor oluruz” ifadelerini kullandı.

KOSGEB’den bu yıl bir hamle gelebilir

Garanti Bankası Genel Müdür Yardımcısı Nafiz Karadere, bu yıl proaktif davranacaklarını anlattı. 2014’ün KOBİ’ler için pek çok zorluğu barındırdığına işaret eden Karadere, KOBİ’yle dirsek temasının artacağını söyledi. Nafiz Karadere, kendilerinin gelen kredi taleplerinden ve sahadan aldıkları öngörüler doğrultusunda temkinli hareket ettiklerini belirterek “İç piyasada bizim aldığımız sinyallerin verilere kuvvetli yansıması halinde biz bu yıl KOSGEB’in devreye girmesini bekleriz” açıklamasını da yaptı. Karadere, son dönemde KOBİ’ler için e-fatura üzerinde çalıştıklarını da kaydederek tüm yazılım işlerini bitirdiklerini de kaydetti. Karadere, "Şimdi tam turizm sektörünün kredi zamanı ama yatırım kredisi talebi gelmiyor. Yatırım kararlarını ertelemiş durumdalar' dedi.