Borsa, 2018’de 1 milyar dolarlık büyüklükle halka açılacak

Jülide YİĞİTTÜRK GÜRDAMAR

BORSA/FİNANS SERVİSİ - Borsa İstanbul Yönetim Kurulu Başkanı Himmet Karadağ, en geç 2018 sonunda 1 milyar dolar büyüklükle Borsa İstanbul’un halka arzını gerçekleştirmeyi hedeflediklerini söyledi. Karadağ, ekonomi basınıyla bir araya geldiği toplantıda, daha önce tarihin 2017 olduğunu ancak hem ülke hem borsanın olağanüstü durumlar yaşadığına değinen Karadağ, “Uygun uluslararası finansal iklimi de yakalamak önemli. Kısmen tamamlamayı öngördüğümüz süreçlerde de özellikle Nasdaq ve FETÖ operasyonu nedeniyle ertelemeler yaşadık. Bu anlamda taslağı Bakanlar Kurulu’na gönderdik. 2018 yılında mayıs, haziran gibi mümkünse, halka arzı tamamlamayı ve ilk kendi şirket hisselerimizin de kendi listemize kayıtlı işlem yapmasını arzu ediyoruz. Daha öne de alabiliriz. Geri adım atmayı düşünmüyoruz” dedi.

Karadağ, Nisan 2016’da göreve başladığında borsanın hem mevzuat hem yapısal hem de lokasyon anlamında yoğun bir dönüşüm sürecinin içinde olduğunu aktardı. Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) ve Takasbank’ın borsanın İstinye’deki yerleşkesine taşındığını, Enerji Borsası’nın da gelmesiyle tüm fiziksel operasyonlarını burada gerçekleştireceklerini anlatan Karadağ, yakın gelecekte iş süreçlerine de yansıyan entegre bir iş modeline dönüşümün sağlanacağını kaydetti. Borsa İstanbul’da birden fazla pazar, market ve borsanın tek çatı altında birleştiğini belirten Karadağ, borsanın yatay ve dikey entegrasyonu sağlanmasıyla entegre bir finansal süpermarkete dönüştüğünü dile getirdi. Finansal anlamda akla gelebilecek tüm ürün çeşitliliği ve hizmet yelpazesinde işlem gerçekleştirebildiklerini ifade eden Karadağ, bundan sonraki aşamada bu yapı ile sermaye piyasalarının gelişmesine katkı verilebilecek yollar geliştireceklerini dile getirdi.

Bankalar düz kredi vermesin

Bankacılık kesimine yoğunlaşan finansal sistemin borsa ve sermaye piyasalarına ve menkul kıymet kullanımına yönlendirilmesi gerektiğini vurgulayan Karadağ, bu konuda Türkiye Bankalar Birliği ve diğer sermaye piyasası kuruluşlarıyla yakın çalıştıklarını söyledi. Karadağ, “Biz bankalardan şunu istiyoruz: Düz kredi verme. Bir projeyi menkul kıymete dönüştür. İster proje finansman bonosu, ister varlığa dayalı menkul kıymet ister sukuk yap. Finansman gerçekleştikten sonra bankanın elinde sadece kredi alacağı değil, menkul kıymet olsun ki o menkul kıymet Türkiye’de veya uluslararası ikinci el piyasalarda borsada alınıp satılabilsin. Bu riski ve getiriyi geniş kitlelerle paylaşabilmeyi sağlıyor. İkincisi de finansal sistemdeki dalgalanmalara göre o risk tüm finansal sistemle paylaşılabiliyor” diye konuştu.

Konutta tüketici daha bilinçli

Gayrimenkul sertifikaları tarafıyla ilgili de çok yoğun çalıştıklarını anlatan Karadağ, burada gayrimenkul projelerinin bağımsız bölümlerinin menkul kıymete dönüştürülmüş küçük parçalarla satılmasını önerdiklerini ifade etti. Gayrimenkul sertifikasının tam inovatif bir ürün olduğuna dikkati çeken Karadağ, “Burada sağlıklı bir şekilde ilerleme sağlayacağımızı düşünüyoruz. Halka arz seferberliğinde birçok kötü hisse satıldı, sıkıntılar yaşadık, mağduriyetler oluştu. Ama konut tarafında finansal tüketici daha bilinçli. Dolayısıyla gayrimenkul sertifikasını hisseden daha iyi anlatabiliriz. İnsanlar bu tür projelere menkul kıymet tarafından ufak hisselerle güvenilir bir şekilde başlangıç aşamasında yatırım yapsınlar, proje tamamlandığında da bunu ister eve dönüştürsünler, ister ikinci elde bu değer artışından yararlansınlar istiyoruz.” ifadelerini kullandı. Karadağ, gayrimenkul sertifika pazarının altyapısının hazır olduğunu, yakında tanıtıma başlayacaklarını belirterek, gayrimenkul dışında İslami finans, proje finansmanı ve Kamu-Özel Sektör Ortaklığı (PPP) projelerinin borsaya taşınması, bankacılık aktiflerinde menkul kıymet kullanımının da geliştirmek istedikleri diğer eksenler olduğunu dile getirdi.

Tüm PPP projelerinin borsaya getirilmesi üzerine çalıştıklarını anlatan Karadağ, şöyle devam etti: “Çünkü bizim ürünlerimiz, sermaye piyasaları çok konforlu. Kredi vermek traktöre binmekse, menkul kıymet lüks arabaya benziyor. Ama halihazırdaki projelerin finansman paketi bağlanmış. Şimdi yeni başlayan projeleri baştan kaçırmayalım diyoruz. Çanakkale Köprüsü, Kanal İstanbul’un alt bileşenleri, Üçüncü Havalimanı’nın devamında Airport City, özellikle yenilenebilir enerji projeleri ve diğer benzer projelerde baştan mutlaka menkul kıymetleştirme ve borsa olsun diye çalışıyoruz.”

10 şirket halka arz için bekliyor

Himmet Karadağ, gelecek yıl baharla birlikte halka arza hazırlanan şirketler olduğu bilgisini vererek, “Önümüzdeki süreçte inşallah güzel halka arzlar göreceğiz.” dedi. Halka arz anlamında hazırlık yapan 10 civarında firma olduğunu aktaran Karadağ, kurumsallaşmasını tamamlamamış ve belli bir ölçeğin altındaki şirketlerin halka arzına taraftar olmadığını, halka arz edilecek şirketlerin milyar düzeyinde olması gerektiğini dile getirdi. Karadağ, halka arzlar için konjonktürün şu an için uygun olmadığını, ama Türkiye ekonomisinin çok dinamik olduğunu ve hızlı toparlanabildiğini, iki ay sonra çok farklı bir iklimde konuşulabileceğine inandığını ifade etti. Karadağ, “Küçük şirketler halka açlıdığında sıkıntı yaşıyorlar. Onlara proje finansmanını öneriyoruz. Borsada bir tarafta Türkiye’nin ilk 100 şirketi, bir tarafta mahallenin bakkalı olmayacak düzeyde şirketler var. Capital market değil mi? Capitalsiz market olur mu? Şimdi 2 milyonda borsa şirketi olur mu arkadaşlar?”

Takasbank'taki payını yüzde 70'e çıkartacak

Borsa İstanbul, Takasbank’taki payını artırmak ve aracı kurumların payını almak için kolları sıvadı. Karadağ, “Geçtiğimiz akşam yaptığımız yönetim kurulu toplantısında, Takasbank’taki yüzde 62,25 olan payımızı yüzde 70’lere çıkartmaya karar verdik. Öte yandan, aracı kurumlarda Borsa İstanbul hisse senedi bulunuyor. Bu hisseleri de almak için çağrıda bulunacağız” diye konuştu. Öte yandan, geçtiğimiz günlerde nakdi varlıklarını TL’ye çeviren Borsa İstanbul, verdiği hizmetler kapsamında aracı kurumlardan aldığı dolar bazındaki ücreti de TL’ye çevirdi ve ihaleleri de TL bazında yapmaya karar verdi.