Bankacılık sektörü aktifleri yüzde 6 arttı

Bankacılık sektörü toplam aktifleri Eylül 2016 itibarıyla bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 6 artarak 2,53 trilyon lira oldu.

Türkiye Bankalar Birliği (TBB) tarafından yayınlanan "Bankacılık Sektöründe Yılın Üçüncü Çeyreğindeki Gelişmeler" raporuna göre, yılın üçüncü çeyreğinde 15 Temmuz darbe girişiminin neden olduğu şok ve belirsizlik, finansal sektördeki gelişmelerde de etkili oldu.

Yılın ilk çeyreğinde yavaşlama eğiliminde olan kredi büyüme hızı, üçüncü çeyrekte yüzde 9’a kadar geriledi ve reel bazda durma noktasına geldi. Mevduat ve mevduat dışı kaynaklarda büyüme hızı da yavaşladı.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, Eylül 2016 itibarıyla, bankacılık sektörü toplam aktifleri bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 6 artarak 2,53 trilyon TL (844 milyar dolar) oldu. Kredi ve özkaynaklar; mevduat ve mevduat dışı kaynaklardan daha hızlı büyüdü. Dış finansman ve mevduat girişindeki yavaşlamaya rağmen, sektör özkaynak artışıyla ekonomiye kredi sağlamaya devam etti. Son bir yıllık dönemde kredilerin üçte birinden fazlası özkaynaklardaki büyümeden gelen kaynakla finanse edildi.

Toplam krediler bir yıl önceye göre yüzde 9, sabit fiyatlarla ise yüzde 1 büyüyerek 1,62 trilyon TL (541 milyar dolar) oldu. Krediler toplam aktiflerin yüzde 64’lük bölümünü oluşturdu. Toplam mevduat yüzde 6 artış ile 1,34 trilyon TL (447 milyar dolar) olurken, sabit fiyatlarla yüzde 2 azaldı. Toplam kaynakların yüzde 53’lük bölümünü mevduat oluşturdu. Kredi/mevduat oranı 3 puan artarak, yüzde 121 düzeyine yükseldi.

Krediler mevduattan daha hızlı arttı

Rapora göre, TL'nin dolar karşısında yüzde 1 değer kazandığı Eylül 2015-Eylül 2016 döneminde TL talebindeki artışın da olumlu katkısıyla YP mevduatların TL karşılığı yüzde 7,7 geriledi. Buna karşılık, TL mevduatlar yüzde 16,4 arttı. Böylece TL mevduatların toplam mevduatlar içindeki payı 5 puan artış ile yüzde 61’e ulaştı. Yıllık bazda yüzde 2 artan mevduat dışı kaynaklar Eylül 2016 itibarıyla 689 milyar TL (229 milyar dolar) oldu. Yabancı para kredi talebinin azalması, mevduat dışı kaynaklardaki yavaşlamanın temel nedeni oldu. Bireysel kredilerin yıllık büyümesi eylül ayı itibarıyla yüzde 7 seviyesinde gerçekleşti. Bireysel krediler toplam kredilerin yüzde 27’lik bölümünü oluşturdu. Kurumsal kredilerdeki yıllık büyüme ise yüzde 11,3 oldu.

Tahsili gecikmiş alacaklar, özel karşılık öncesi yüzde 23, özel karşılık sonrası yüzde 10 büyüdü. Sektör söz konusu alacakların yüzde 76’lık bölümüne karşılık ayırdı. Takipteki alacaklar/kredi oranı 2015 yılı eylül ayında yüzde 3 iken, Eylül 2016'da yüzde 3,4 oldu. Söz konusu oran kurumsal kredilerde yüzde 2,9 iken bireysel kredilerde özellikle kredi kartlarının etkisiyle yüzde 4,5 oldu.

2016 yılı eylül ayı itibarıyla faiz gelirleri yüzde 20, faiz giderleri ise de yüzde 22 artarken, net faiz geliri yüzde 18 artarak 88 milyar TL oldu. Faiz dışı gelirlerdeki artışın etkisiyle net faiz dışı gelir-gider dengesi yüzde 18'lik azalma ile 23 milyar TL olarak gerçekleşti. Faiz dışı gelir gider dengesini etkileyen başlıca gelişmeler, varlık satışları ve genel karşılıkların düşmesi oldu. 12 aylık kar hacmi yüzde 47 artış ile 36 milyar TL'ye yükseldi.

12 aylık karı baz alan ortalama özkaynak karlılığı bir önceki yıla göre 2,9 puan artış ile yüzde 13,5 oldu. Sektörün ortalama özkaynak karlılığı yüzde 15 seviyelerinde tahmin edilen sermaye maliyetinin altında seyretti. Bankacılık sektörü toplam özkaynakları Eylül 2016 itibarıyla bir önceki yıla göre yüzde 18 artarak 293 milyar TL (97,6 milyar dolar) oldu. Özkaynaklar dolar bazında yüzde 20,1 büyüdü.

Sermaye yeterlilik rasyosundaki (SYR) yükseliş trendi yılın üçüncü çeyreğinde de devam etti ve Eylül 2016 itibarıyla bir önceki çeyreğe göre 0,2 puan artarak yüzde 16'ya çıktı. Çekirdek SYR ise yüzde 13,8 oldu.