Aracı kurumların 3'te 1'i seneye olmayacak

JÜLİDE YİĞİTTÜRK GÜRDAMAR

İSTANBUL - Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanı Vahdettin Ertaş, sermaye piyasalarının geleceği noktayı işaret ederken iddialı konuştu. DÜNYA'ya özel açıklamalarda bulunan Ertaş, “Sermaye piyasalarında biz şampiyonlar ligi takımı olmak istiyoruz” dedi. Ertaş, aracı kurumların yeni asgari sermaye şartını yerine getirmesi için verilen sürenin 1 Temmuz’da dolacağını belirterek “Ya yapılacak, ya yapılacak” cevabını verdi. Ertaş, bir yıl içerisinde mevcut aracı kurumların üçte birinin birleşme veya el değiştirme süreci ile piyasada olmayacağını tahmin ederken sermaye piyasaları için 1 Temmuz'un milat olacağı kaydediliyor. Yeni kanunun hazırlanmasının ardından yoğun bir düzenleme trafiğinin içine giren sermaye piyasalarında özellikle kurumlara yetki belgeleri çerçevesinde getirilen asgari sermaye şartları için uyum süresi yakında başlıyor. 1 Temmuz 2014’ten 1 Temmuz 2015’e kadar tüm aracı kurumlar ellerindeki yetki belgesinin gerektirdiği sermaye şartına uymak zorunda kalacaklar.

1 Temmuz 2015’te daha önce yetki belgesine bakılmaksızın 845 bin TL olan asgari sermaye şartı, şimdi sahip olunan yetkilerle ilişkilendirilerek en düşük yetki belgesi için 2 milyon TL olacak. En geniş kapsamlı yetki belgesinde ise bu şart 25 milyon TL. 

Sermaye Piyasası Kurulu Başkanı Vahdettin Ertaş, sermaye piyasalarında yaşanan değişimden dava açma kararı alan ardından da vazgeçen Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği ve projelerine yönelik DÜNYA’nın sorularını yanıtladı. Yıllık olağan genel kurulunda birlik statüsünün Anayasa’ya ve Rekabet Kanunu’na aykırı olduğu gerekçesiyle dava açma kararı alan Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB), bu kararından da geçtiğimiz günlerde vazgeçmişti. 

Kendini konumlandıramayanla yollarımızı ayırırız 

Sermaye piyasalarında bugün yaşanan değişimi anlatırken 2001 yılındaki bankacılık reformunu örnek gösteren Ertaş, o dönem o kararlar alınmasaydı ve uygulanmasaydı bugün bankacılık sektörünün bu noktaya gelemeyeceğini hatırlattı. Ertaş, “Sağduyulu herkes aynı görüşte. Ya 10 yıldır yerimizde saydığımız gibi sayacağız ya da bu açılımı yapacağız. Türkiye’nin buna ihtiyacı var; güçlü kurumlar, güçlü sermaye, nitelikti iş gücü. Biz artık bu ligde oynamak istemiyoruz, şampiyonlar ligi takımı olmak istiyoruz. Bu ligde oynayan takımlar ne yapıyor? Dünyanın en iyi futbolcularını getiriyorlar. Biz de diyoruzki; şampiyonlar liginde oynayacağız. Kendinizi bu noktada konumlandırıyorsanız buyrun beraberiz, konumlandıramıyorsanız yollarımızı ayırırız” ifadelerini kullandı. 

Değişim her zaman sancılıdır 

Yıllık olağan genel kurulunda birlik statüsünün Anayasa’ya ve Rekabet Kanunu’na aykırı olduğu gerekçesiyle dava açma kararı alan Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB), bu kararından da geçtiğimiz günlerde vazgeçmişti. Konunun hatırlatılması üzerine Ertaş, TSPB’nin dava kararına yönelik olarak şunları söyledi: “Dava açsınlar açmasınlar önemli olan hukuktur. Bizim de bu konuyla ilgili bir kaygımız yok, aldığımız kararların doğru olduğuna inanıyoruz. Zaten kendileri de o noktaya geldiler. 1 Temmuz’dan itibaren sektörde büyük bir transformasyon yaşanacak, tabii ki kolay değil. Fakat 2001 yılında nasıl bankacılık sektörü ciddi bir seleksiyona tabi tutuldu, hem elenenler oldu hem de yoluna güçlü devam edenler. Şimdi ise yola devam edenler dünyada örnek noktaya geldi. Biz de 1 yıllık süreçte 100 aracı kurumdan, bugüne kadar sermaye piyasalarının yaşamadığı bir değişimi bekliyoruz. Ya yapılacak ya yapılacak dolayısıyla kolay değil. Reaksiyon göstermeleri de normaldir, ama değişim her zaman sancılıdır.” 

Ertaş, TSPB’nin özellikle itiraz ettiği iki nokta biri olan bağımsız yönetim kurulu üyesi atanması konusunda ise “OECD böyle direktif veriyor. Dünya böyle yapıyor, herkes hakkını bağımsız olarak kullansın diyor. Bugüne kadar olmadı diye bundan sonra hep böyle mi kalalım yani” değerlendirmesinde bulundu. Maaşların SPK tarafından belirlenmesine yönelik eleştirelerin ise doğru olmadığını ifade eden Ertaş, “Maaş konusu yanlış değerlendirildi. SPK maaşlara karışmıyor, artış oranlarını belirleyecek bundan sonra. Bunlar kamu kurumu niteliğinde sivil toplum kuruluşları. Sermaye piyasası kurulu kanunu ile kuruluyor. Birliğin gelirleri sektörden alınan ücretlerden alınıyor, aracı kurumlara yük olsun istemiyoruz” diye konuştu.

Foreks’ten memnun değiliz 

“Foreks işlemlerinde geldiğimiz noktadan memnun değiliz” diyen Başkan Vahdettin Ertaş, küçük yatırımcının korunmasına yönelik bir paket üzerinde çalıştıklarını ve konuya yönelik sektörün görüş ve beklentilerini alarak bir önlem alacaklarını ifade etti. Kaldıraç oranlarını düşürmek, yatırımcıyı bilgilendirmek ve risklerini azaltmak konusunda çalışmalar yapıldığını söyleyen Ertaş, yatırımcı sayısının her geçen gün arttığını ve daha çok bireysel ve küçük yatırımcının işlem yaptığını dile getirdi. 

Hedge kavramı yerleşmedi 

Ertaş, “2011 yılında biz bu sektörü regülasyon kapsamına alırken kurumların kullanması ve pozisyonlarını hedge etmesi için düşünmüştük. Fakat Türkiye’de bu anlayışla neredeyse hiç işlem yapılmıyor, işlemlerin tamamına yakını bireysel yatırımcıların tarafından yapılıyor. Bireysel yatırımcı kaldıraçlı işlem olduğu için 1 lira ile 100 lira kazanma riskini alıyorsa, 1 liranın tamamının kaybetmeyi göze alıyor demektir. Dolayısıyla dikkatli olmalarını tavsiye ediyoruz” diye konuştu. Ertaş, şirketlerin hedge işlemlerini ise Borsa’daki forward sözleşmeleri ve bankalarla birebir anlaşmalarla yaptığını ve hedge kavramının çok yerleşik olmadığını, özellikle orta ve küçük işletmelerde bu mekanizmanın hiç kullanılmadığını dile getirdi. Öte yandan, Ertaş forekste vergi konusunun netleşmesinde fayda olduğunu da sözlerine ekledi.

Halka arzlarda patlama olacak

Kamuda görev değişikliği her zaman olur 2013 yılınde Borsa Endeksi yüzde 13 düşerken, halka arz endeksinin yüzde 44 arttığına dikkat çeken Vahdettin Ertaş, yatırımcılara şu uyarılarda bulundu: “Biliyorsunuz geçtiğimiz yıl halka arzlarda çok radikal kararlar aldık. Bu performans aynı şekilde devam ediyor. Halka arz yaptığımız şirketlerin performansı gayet iyi. Eskisi gibi herkesi içeriyi almıyoruz. Halka açılan bir şirketin hissesini almak iyi bir incelemeyi beraberinde getirir. Çünkü hisse senedi almak o şirkete ortak olmak demektir. Bu bilgi yoksa macera aramaya gerek yok. İzahnameyi iyi okumak gerekiyor. Kulaktan dolma veya internet sitesindeki bilgiye göre yatırım yapılmaz” diye konuştu. Ertaş, ABD Merkez Bankası’nın faiz artıracak olması nedeniyle 2015 yılında halka arzlarda bir patlama yaşanacağını tahmin etti. 

Kamuda görev değişikliği her zaman olur

Türkiye’deki seçim ve siyasi ortam ile geçtiğimiz günlerde yapılan yönetim kurulu değişikliklerine yönelik olarak değerlendirmelerde bulunan Başkan Vahdettin Ertaş şunları söyledi: “Ajandamız 2023 İstanbul Finans Merkezi projesi. Onunla yatıp onunla kalkıyoruz. Öte yandan, kamuda görev değişikliği her zaman olur, bu kurumun iç meselesidir. Sermaye Piyasası Kurulu görevini yapmıyorsa, 2023 hedefl erini ihmal ediyorsa, asli işinin dışına çıkıyorsa konuşmaya değer bir konu olur” diye konuştu.