"Hamburg fındık borsası şehir efsanesi"

Son günlerde "Fındık Borsası" konusunda yapılan açıklamaları değerlendiren Karadeniz Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Edip Sevinç, uzun yıllardan beri sık sık duyulan; Hamburg'da bir Fındık Borsası bulunduğu ve fiyatların burada belirlendiği şeklindeki bilginin doğru olmadığını belirterek, bu şehir efsanesinin artık son bulması gerektiğini söyledi.

1900 ‘lu yılların başında ülkemizden ihraç edilen fındıkların, iletişimdeki kısıtlı imkanlar nedeniyle öncelikle doğrudan Hamburg emtia borsalarının depolarına gönderildiğini ve herhalde bunun etkisiyle olacak ki Hamburg'da bir Fındık Borsası olduğu şeklinde bir algının ülkemizde yer edindiğini belirten Sevinç, "Hiçbir zaman Hamburg'da bir Fındık Borsası olmamıştır. Esasen borsa olabilmesi için kağıt üzerinde işlem görmesi lazım. Var mı böyle birşey. Kimsenin elinde Fındık Borsası Senedi var mı? Yok!" diyerek bu söylemlere artık bir son verilmesi gerektiğinin altını çizdi.

Fındık fiyatını borsalar belirlemiyor

Türkiye'de Fındık Borsası kurulacağına dair son günlerde basında yer alan haberlerde, kurulacak Borsa'nın niteliği ile ilgili açık bir bilgi olmamakla birlikte kastedilenin 'Emtia Borsası' olduğunu zannettiğini vurgulayan Sevinç; 
"Buğdayda mısırda olduğu gibi 'Emtia Borsası’nın dünyada örnekleri vardır. Burada oluşan değer, üretici ile tüketici arasında ve daha ziyade tüketicinin oluşturduğu ya da belirlediği pozisyonlar üzerinden meydana gelmektedir. Borsalarda oluşan fiyat, kahvede, petrolde vs. olduğu gibi kısaca üretici-tüketici ilişkisi ile belirlenmekte ve borsada işlem görerek resmileşmiş hale gelmektedir.Yani borsalar kendi başlarına fiyat belirleyemezler, sadece işlem gören fiyatları resmileştiren kuruluşlardır. Dünyada fiyat belirleme yetkisine sahip tek bir borsa bile gösterebilmek mümkün değildir" dedi.

En doğru fiyat serbest piyasada oluşan fiyattır

Fındıkta da fiyat 2009 yılından bu yana serbest piyasa şartlarında oluşmakta diyen Sevinç; "Yani mevcut ticaret borsalarının ya da yeni kurulacak başka borsaların fiyat belirlemesi gibi bir şey asla söz konusu değildir ve olamaz. Dolayısıyla insanlarımızın konuyu yanlış algılayıp farklı beklentilere girmelerini önlememiz gerekir. Bazı çevrelerin ifade ettiği gibi iyi fiyat, kötü fiyat diye de bir şey yoktur, serbest piyasada oluşan fiyat en doğru fiyattır. Zaten dünya fındık üretiminin tek başına %75-80'nini karşılamakta olması nedeniyle hakim güç olan Türkiye'de oluşan fiındık fiyatlarında da tek belirleyici Türk fındık üreticisidir" dedi.

Sistem lisanslı depo ile entetegre olmalı

Esasen Fındık Borsa'nın tek başına bir çözüm teşkil etmeyeceğini, borsada işlem gören ürünlerin kağıt üzerinde alınıp satılmasına ilişkin düzenlemelerin tam anlamıyla hayata geçirilmesi ve sistemin Lisanslı Depoculuk ile entegre olması gerektiğine işaret eden Sevinç, esas belirleyicinin üretici ve tüketici davranışları olması gerçeğinin hiç bir zaman değişmeyeceğini, Lisanslı depoculuk yapan işletmeler Ünye ve Düzce'de kurulmuş olmasına rağmen kapanmak zorunda kaldığının unutulmaması gerektiğini, İhracatçı Birliği olarak fındık için Lisanslı depoculuk sisteminin karşısında olmadıklarını, ancak layıkıyla yapılsa bile başta üreticiler olmak üzere Lisanslı depoyu kullanacak kesimlerin sisteme sahip çıkmaması halinde başarıya ulaşmanın kolay olmayacağını vurguladı