Kakaoya fonların ilgisi arttı, fiyatlar yüzde 45 yükseldi

Evrim KÜÇÜK

Dünya nüfusuna 19.5 milyon kişinin eklendiği yılın ilk çeyreğinde tarımsal emtia ürünleri iyi bir performans gösterirken, demografik etkilerin yanında üretimle ile ilgili endişelerin eklenmesiyle kakao ocak-mart döneminde en çok kazandıran emtia ürünü olmuştu. Kakao hızlı çıkışını yılın ikinci çeyreğine de taşıyor. İlk çeyrekte yüzde 35 yükselen kakao fiyatlarındaki çıkış, azalan yağışların kakao kalitesini düşürerek üretim kaygılarını pekiştirmesi ve Avrupa'da kakao çekirdeği işleme verisindeki artış sonrası hızlandı.

Uluslararası piyasalarda kakao fiyatları, arzın son 10 yıldaki en büyük daralmayı yaşadığı öngörülerinin etkisi ile hızlı yükseliyor. New York'da temmuz vadeli kakaonun fiyatı dün 16 dolar artarak 2.856 dolar/ton ile Eylül 2016'dan bu yana en yüksek seviyeye geldi. Londra'da ICE vadeli işlemlerinde de kakao fiyatları önceki gün yüzde 3'ten fazla artarak 1.882 sterlin/ton düzeyine çıktı.

Batı Afrika'da kuraklık üretim endişelerini artırdı

Dünya kakao üretiminin üçte ikisinden fazlasını gerçekleştiren Batı Afrika'da kuraklığın üretimi etkilemesi, fonların bu piyasaya girişini hızlandırdı. Sadece Batı Afrika değil, alternatif olarak görülen kakao üreticisi Endonezya'da da sorunlar yaşanıyor. Afrika'da sıcaklar nedeniyle kakao kalitesi düşerken, alternatif olarak görülen Endonezya'da ekili alanların azalması vadeli işlemlerdeki alımları destekliyor. Spekülatif alımların artmasıyla kakao fiyatlarında yıl başından bu yana yaşanan artış yüzde 45'e yaklaştı. Avrupalı kakao üreticilerinin de keyfi yerinde.

15 AB ülkesi ile İsviçre'nin kakao işlemcileri yıla iyi bir başlangıç yaptı. Avrupa Kakao Birliği’nin verilerine göre bu grup yılın ilk çeyreğinde 358 bin 432 ton kakao çekirdeği işledi. Küresel kakao pazarı 2018'de hızlı bir büyüme içinde. Küresel üretimde ağırlık Afrika'da. Kakao, Afrika kıtasının önemli ihraç ürünlerinden biri. Batı Afrika dünyanın en büyük kakao üreticisi konumundayken, Fildişi Sahili ile Gana dünya kakao üretiminin yüzde 60'ını gerçekleştiriyor. Orta Amerika ülkelerinin de kakao üretiminde hatırı sayılır bir payı bulunuyor. 98 milyar dolarlık çikolota endüstrisinden gelen talepteki artışa rağmen, Uluslararası Kakao Organizasyonu kötü hava koşulları nedeniyle bu yıl üretimin yüzde 2.3 azalarak 4.6 milyon tona gerileyeceğini tahmin ediyor.

Petrolde 100 dolar tartışması piyasaları hareketlendirdi

OPEC ve OPEC dışı ülkelerin bugün Suudi Arabistan’da düzenleyeceği toplantıda Suudi Arabistan’ın petrol fiyatlarını 80-100 dolara çıkması gerektiğini gündeme getireceği söylentileri fiyatları sert dalgalandırdı. Piyasada, ABD’de ham petrolle benzin stoklarının düşmesi ve bugünkü toplantıda ‘üretim kesintisi’ söylentileri petrol fiyatını yüzde 4 yukarı taşıdı.

Brent petrol, 74.74 dolarla 27 Kasım 2014’ten bu yana en yüksek seviyesine ulaşırken Batı Teksas (WTI) tipi ham petrolünün varil fiyatı da 69.90 dolara kadar çıktı. Petrol fiyatlarında 100 doların konuşulması Ortadoğu’da borsa endekslerini de yukarı taşıdı. Petrol fiyatları, ABD’nin ham petrol ve benzin stoklarının düşmesi ve Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve örgüt dışındaki ülkelerin üretim kesinti anlaşmasının seneye de devam edebileceği beklentisiyle yaklaşık 4 dolar yükseldi. Londra Brent türü ham petrolün varil fiyatı dün yüzde 4'e yakın artışla 74.74 dolarla 27 Kasım 2014'ten bu yana en yüksek seviyeye yükseldi. ABD'nin Batı Teksas (WTI) tipi ham petrolünün varil fiyatı da sıçrama göstererk 69.90 doları gördü.

OPEC ve OPEC dışı ülkelerin bugün Suudi Arabistan'da düzenleyeceği toplantıda Suudi Arabistan'ın petrol fiyatlarında 80-100 dolara çıkması gerektiğini gündeme getireceğine dair söylentiler fiyatların sert bir şekilde yükselmesine neden oldu. Toplantının olumlu geçmesinin bu sene bitiminde sona erecek ham petrol üretim kesintisi anlaşmasının gelecek yıla da uzatılabilmesi için önemli bir adım olabileceği vurgulanıyor.

Uzmanlar, ABD'nin ham petrol ve benzin stoklarında bu hafta düşüş görüldüğüne işaret ederek, bunun petrol fiyatlarında yukarı yönlü baskı oluşturduğu değerlendirmesinde bulunuyor. Petrol fiyatlarında 100 doların konuşulması Ortadoğu'da borsa endekslerini yukarı yönlü destekledi. Suudi Arabistan'da borsa yüzde 1.6, Katar'da yüzde 1.6, Mısır'da yüzde 0.4 yükseldi.

Petroldeki yükseliş diğer emtia ürünlerine de yansıdı. Alüminyum ve nikel fiyatları son yılların en güçlü günlük çıkışını gösterdi.