Yatırımı da ithalatla yapıyoruz

HÜSEYİN GÖKÇE

Türkiye cari açığı azaltmak için teşvik mevzuatını yerlileştirme üzerine kurarken, teşvik belgeli yatırımlarda ithal makine teçhizat kullanımının halen ciddi seviyede olduğu gözleniyor.

2017’de 157 milyar dolarlık ihracata karşılık, 233 milyar dolarlık ithalat yapılırken, 76 milyar 792 milyon dolarlık açık verildi. Bu yılın ilk çeyreğinde ise 41.2 milyar dolarlık ihracata karşılık 61.8 milyar dolarlık ithalatla 20.6 milyar dolarlık dış ticaret açığı oluştu. Teşvik belgeli yatırımlarda ise 2017’de 174 milyar 620 milyon liralık proje teşvik belgesine bağlandı. Aylık bazda Resmi Gazete verilerinden derlenen bu tutarı, Ekonomi Bakanlığı yıl sonu 177 milyar 899 milyon lira olarak açıklamıştı. Bu yatırımlar kapsamında firmalar, 14 milyar 291 milyon dolarlık ithal makine ve teçhizat kullanımı öngördü. Bu tutarın 2017 yılı ortalama dolar kuru olan 3.64 liraya göre TL karşılığı ise 52 milyar 20 milyon lira olarak hesaplandı. Başka bir ifadeyle teşvik belgeli yatırımların yaklaşık üçte biri kadar ithal makine teçhizat kullanılacak.

Yerlileştirme programları sürüyor

Diğer yandan Başbakan Binali Yıldırım imzasıyla 24 Ocak’ta yayınlanan genelgeyle Yerlileştirme Yüksek Kurulu oluşturuldu. Sanayicinin ithalata bağımlılığını azaltacak, rekabet gücünü artıracak programların hayata geçirilmesi amacıyla çalışması öngörülen kurulda, ekonomiden sorumlu Başbakan Yardımcısı, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanı, Ekonomi Bakanı, Gümrük ve Ticaret Bakanı, Kalkınma Bakanı ve Maliye Bakanı yer alıyor. Ayrıca Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı iki ayrı yerlileştirme programı yürütüyor. Bunlardan ilki en çok ithalatı yapılan 1000 ürünün Türkiye’de KOBİ’lere ürettirilmesini öngörüyor. İkincisi ise daha geniş kapsamlı ve kimya, makine, bilişim gibi 7 temel sektörde yerli üretimin desteklenmesini içeriyor.