TIR'lar İspanya'ya denizden gidecek

Aysel YÜCEL

Türkiye ile İspanya arasında Ro- Ro hattı kurulması gündemde. Madrid’de bir araya gelen iki ülkenin ulaştırma bakanları, Türkiye ile İspanya arasındaki ticareti hızlandırmak amacıyla hem karayolunda hem de denizyolunda yeni anlaşmalar yaptı. Toplantıda alınan en önemli karar ise iki ülke arasında bir Ro-Ro hattı açılması için çalışma grubu kurulması oldu. Bu talep Türk Ro- Ro ve lojistik şirketlerinden geldi. Direkt bir hat olmadığı için karayolunu ya da Fransa Ro-Ro hattını kullanan lojistikçiler, İspanya’ya Ro-Ro hattı açılması ile maliyetlerin önemli oranda düşeceğini ayrıca zaman avantajı sağlayacaklarını belirtiyor.

İki ülkenin ulaştırma bakanlığı yetkilileri geçtiğimiz şubat ayında Madrid’de bir araya gelmişti. Bakanlar Kurulu’nca 14 Mayıs’ta kararlaştırılan “2018/11785 Sayılı Türk-İspanyol Kara Ulaştırması Karma Komisyon Toplantısı Protokolünün Onaylanması Hakkında Karar” ise 27 Haziran’da Resmî Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi. İspanya’da yapılan toplantıda iki ülkenin lojistik ağını geliştirecek ve ticareti hızlandıracak birtakım kararlar alındı.

Toplantıda Türkiye’den giden heyet, büyük Türk Ro-Ro şirketlerinin Türkiye ve İspanya arasında Ro-Ro hatları kurulmasıyla ilgilendiklerini ve bu konuyla ilgili görüşmeler düzenlemenin faydalı olacağını belirtti. İspanyol Heyeti, ulusal mevzuatlarına göre, Türkiye’de kayıtlı bir römork / yarı-römork Ro-Ro gemileriyle tek başına İspanyol limanlarına geldiğinde bunun bir deniz taşıması olduğunu, ancak bunun ardından karayolu ile yapılan seferin, varış noktasına göre yurtiçi eşya taşıması veya topluluk içi eşya taşıması olduğunu ve dolayısıyla İspanyol veya Avrupa Birliği taşıtlarınca çekilmesi gerektiğini belirtti. Türk heyeti, Türkiye ile İspanya arasında Ro-Ro hatları kurulmasına ilişkin görüşmeler sırasında bu konunun her iki ülkenin çıkarları doğrultusunda ele alınabileceğini belirtti. Sonuç olarak heyetler, Türkiye ile İspanya arasında Ro-Ro hatları kurulmasının görüşülmesi için bir Ortak Çalışma Grubu oluşturulması konusunda anlaştı.

Türkiye ile İspanya arasındaki dış ticaret hacmi 2017’de 12.7 milyar dolara ulaştı. Bunun 6.3 milyarı ihracat, 6.4’ü ise ithalat. Geçen yıl ihracat yüzde 26 ithalat yüzde 12 arttı. 2017’de dış ticaret hacmindeki artış ise 18.8 oldu. İki ülke arasında artan bu ticaret yeni lojistik ihtiyaçları doğuruyor. Karayolunda sınır kapılarında yaşanan sıkıntılar ve geçiş belgelerinin yetersiz kalması Türk taşımacıların Ro-Ro’ya talebini artırıyor. Ancak Türkiye’den İspanya’ya direkt bir Ro- Ro hattı olmadığı için denizyolunu tercih eden TIR’lar Fransa üzerinden İspanya’ya gidiyor. Ekol Lojistik bünyesindeki Türkiye’nin önde gelen Ro-Ro şirketlerinden Alternative Transport, Fransa’nın Sete Limanı’na haftada iki sefer düzenliyor. Oradan da karayoluyla iki saatte İspanya’ya ulaşılabiliyor. Geçtiğimiz aylarda Danimarkalı DFDS’nin 1 milyar euroluk yatırımla satın aldığı, Türkiye’nin en büyük Ro-Ro şirketlerinden biri olan UN Ro-Ro ise Fransa’da Toulon’a haftada 3 sefer düzenliyor. İspanya'ya Ro- Ro hattı açılması ile denizyolundan bu ülkeye gidecek mallar için farklı bir ülkeden transit geçiş yapmaya gerek kalmayacak, dolayısıyla maliyet ve zaman avantajı sağlanacak.

Madrid'de yapılan toplantıda karayolundaki beklentiler ise tam karşılanamadı. Türk Heyeti, geçiş belgesi kotasının Türk karayolu taşımacılarının ihtiyaçlarının karşılanması için artırılması gerektiğini belirterek 20 bin adet ikili/transit geçiş belgesi teati edilmesini teklif etti. İspanyol heyeti ise Türk ve İspanyol taşımacıların pazar paylaşımındaki dengesizlik nedeniyle bunun mümkün olmadığını belirtti. Uzun görüşmeler sonunda ikili ve transit taşıma yapmasına olanak veren 12 bin adet geçiş belgesi için anlaşmaya varıldı.

Ro-Ro sektörü yüzde 16 büyüdü

Türkiye’de yurtdışı bağlantılı Ro- Ro sektörü 2017 yılında taşınan araç sayısı bakımından yüzde 16 büyüdü. 2016 yılına göre geçtiğimiz yıl 90 bin adet daha fazla ünit taşınarak yıl sonunda 541 bin 301’e ulaştı.

UN Ro-Ro hazırlık yapıyor

U.N Ro-Ro CEO’su Selçuk Boztepe, “Türkiye çıkışlı tüm hatlarla yakından ilgileniyoruz. İspanya’ya olan Ro-Ro seferleri ve Barselona/Tarragona limanları ile ilgili çalışmalarımız devam ediyor. Ispanya ile olan ticaretin gelişmesiyle birlikte önümüzdeki dönemde bu projelerimizin hayata geçeceğini öngörüyoruz” dedi.

'Ticaret gelişir, rekabet artar'

Alternative Transport'un Genel Müdürü Hakan Yılmaz, hem iki ülke arasındaki ticaretin gelişmesi hem de rekabet açısından İspanya’ya bir Ro-Ro hattı açılmasının önemli olduğunu ve şirketin bu konuyu yakından takip ettiğini söyledi.