TİM Başkanı Mustafa Gültepe: Türkiye’yi ihracatta ilk 10 ülkeden biri haline getireceğiz

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe, 2022 yılını değerlendirdi ve 2023 için ihracatçıların yol haritasını anlattı. TİM Başkanı 2022 değerlendirmesini şöyle yaptı:

Tüm olumsuzluklara rağmen yüzde 12.9 artış

"Türkiye pandemi sürecinde tedarik zincirinin kırılmasının ve yüksek navlun maliyetlerinin etkisiyle 2021’de yoğun bir siparişle karşı karşıya kaldı. Siparişlerdeki bu artış ihracatımıza da olumlu yansıdı ve 2021’i 225 milyar dolar gibi bir rekor ihracatla kapattık. 2022’ye ihracattaki bu ivme ile başladık ve yıl sonu için 250 milyar dolarlık bir hedef belirledik. İhracatçılarımız özellikle yılın ilk yarısında çok başarılı bir performans gösterdi. Paritenin olumsuz etkisine rağmen ihracatımızı çift haneli oranlarda büyütmeyi başardık. Ancak yılın ikinci yarısı ile birlikte Avrupa’daki enerji krizi ve resesyon beklentisi nedeniyle bazı sektörlerin siparişlerinde düşüş başladı. Hazır giyim ve tekstil gibi sektörlerde fiyat tutturma konusunda yaşanan sıkıntıların etkisiyle pandemi döneminde gelen siparişlerin bir kısmı Hindistan, Pakistan ve Bangladeş gibi ülkelere kaydı. Tüm olumsuzluklara rağmen 2022 yılında ihracatımızı yüzde 12,9 artışla 254 milyar doların üzerine çıkardık. Parite 2021 ortalamalarında seyretseydi ve ikinci yarıdaki sipariş kayıpları olmasaydı bu yıl 270 milyar dolara ulaşabilirdik.

En büyük katkıyı ihracatçı ailesi verdi

2022’de Türkiye ekonomisinin büyümesine de en büyük katkıyı ihracat ailemiz verdi. Net ihracat büyümeye birinci çeyrekte 3,0 ikinci çeyrekte 2,7 üçüncü çeyrekte 0,7 puan katkı sağladı. Yılın ilk yarısında gerçekleşen yüzde 7,6 oranındaki büyümenin neredeyse yarısı ihracattan geldi.”

Bilindiği gibi küresel ekonomi ve ticaret büyük bir değişim ve dönüşüm sürecinin içinde bulunuyor. Sürdürülebilirlik ve dijitalleşme dönüşümün temel dinamiklerini oluşturuyor. TİM olarak sektörlere rehber olması için Haziran 2021’de sürdürülebilirlik eylem planımızı hazırladık. Eylül 2022’de de küresel pazarlardaki gelişmeler ışığında misyonumuzu ve vizyonumuzu güncelledik.

Dijital altyapı güçlendirilecek

Yeni dönemde Türkiye’yi ihracatta ilk 10 ülkeden biri yapma vizyonu ile çalışıyoruz. Bu vizyon doğrultusunda kısa, orta ve uzun vadeli hedeflerimizi belirledik. Kısa vadede öncelikle iletişim stratejisi ve aksiyon planlarımızı hazırlayacağız. Birliklerimizin birbiriyle iletişimlerini artırarak en iyi uygulamaların yaygınlaştırılmasını sağlayacağız.

Hedefler doğrultusunda ihtiyaç analizi yapacağız.

Orta vadede TİM ve ihracatçı birliklerimizin dijital ve teknolojik altyapılarını güçlendireceğiz. Hedef ülkeleri netleştirerek, ticaret ataşelikleri ile daha etkili iletişim kurup, lobi faaliyetlerimizi artıracağız. BM Sürdürülebilir Kalkınma hedeflerine uyumun takipçisi olacağız. TİM Dijital Akademi'yi kuracağız. Türkiye'nin ihracat ortalama kilometresini ve ürün sayısını artıracağız.

Uluslararası muadil kuruluşlarla iş birliğini güçlendireceğiz. Birliklerimizin yeni ürün/fikir/marka çalışmalarını yürütebileceği alt yapıyı oluşturup yeşil dönüşümle ilgili çalışmalara rehberlik edeceğiz. Yurt genelinde ihracat irtibat bürolarının yapılarını gözden geçireceğiz. Yurt dışı lojistik destekleri sistemi kurulmasını sağlayacağız. Yüksek katma değerli ürün ve sektörlerin ağırlığını artırmak adına yol haritasını netleştirerek mevzuatla desteklenmesine çalışacağız.

Yeni fırsatlar değerlendirilecek

Uzun vadede ise küresel tedarik zincirinde oluşabilecek yeni fırsatların değerlendirilmesine, Türkiye Pazar Yeri Platformu’nun kurulmasına, ilk 10 ihracatçı ülke vizyonu için gerekli altyapı ile finansal mimarinin ve lojistik sistemin geliştirilmesine ve Türkiye 2053 İhracat Stratejisi'nin belirlenmesine katkı sağlayacağız. "

Yeşil Mutabakat'a uyum için: Alo TİM Yeşil Hat

Avrupa Birliği (AB) Yeşil Mutabakat ile 2050’de sıfır karbon hedefine odaklandı. Konu ihracatçılar açısından çok önemli. TİM Başkanı ‘Yeşil Mutabakat’a uyumun altını çizdi: “Yeşil Mutabakata uyum bizimaçımızdan büyük önem taşıyor. Çünkü yüzde 42’si AB ülkeleri olmak üzere toplam ihracatımızın yüzde 55’ini Avrupa’ya yapıyoruz. Bu büyük pazardaki gücümüzü korumak ve artırmak için hızlı hareket etmek durumundayız. Özellikle bazı sektörler için zaman hızla daralıyor. Çimento, elektrik, alüminyum, demir, çelik ve gübre gibi 5 öncelikli sektörün ithalatına 2026’dan itibaren sınırda karbon vergisi yükümlülüğü getirilecek. Sonraki yıllarda diğer sektörler için de aynı uygulama başlayacak. Süreci fırsata çevirmek bizim elimizde. Karbon vergisi olarak ödeyeceğimiz bedeli, sürdürülebilir üretim kapasitemizi geliştirmek için kullanabiliriz. TİM olarak bu bilinçle çalışmalarımızı yürütüyoruz. ‘Dünyayı tüketmeden dünya için üretmek’ mottosuyla Sürdürülebilirlik Eylem Planımızı bir buçuk yıl önce kamuoyu ile paylaştık.

- TİM Sanayide Sürdürülebilirlik Bilim Komitemizi kurduk.

- Birleşmiş Milletler Küresel İlkeler Sözleşmesi’ni imzaladık.

- İhracatçı Birliklerimizle IPA kapsamında projeler geliştiriyor, Ticaret Bakanlığımızın Yeşil Mutabakat ile ilgili ihtisas çalışma gruplarında yer alıyoruz.

- 12’inci Kalkınma Planı hazırlıkları kapsamında özel ihtisas komisyonu çalışma gruplarına katkı sağlıyoruz.

- Dijital mentörlük ile ölçümleme çalışmalarımızı yaygınlaştırıyoruz. Alo TİM Yeşil Hattı oluşturduk.

- Eğitim Programlarımızla ihracatçılarımıza değer katıyoruz.

- Birliklerimiz vasıtasıyla ihracatçılarımıza sera gazı hesaplama eğitimleri veriyoruz. Bölgesel Sürdürülebilir İhracat Seferberliği Eğitim Programı ile ihracatçılarımızın farkındalığını artırıyoruz.

184 fuara katılım, 72 ticaret heyeti, 38 alım heyeti

TİM Başkanı Mustafa Gültepe, “İhracat tarihimize altın harflerle yazılacak 2022’de bu başarıyı ortaya koymak için bütün dünyayı adım adım dolaştık” dedi. TİM Başkanı Gültepe Türkiye’nin ürün çeşitliliğini, üretimde marka ülke kimliğimizi tanıtmak için 2022 yılında yaptıkları çalışmalardan bazılarını şöyle ortaya koydu:

- TİM ve İhracatçı Birlikleri olarak 43 ülkede 72 ticaret heyeti düzenledik.

- 100’ün üzerinde ülkeden katılımcıyı 38 alım heyetinde ülkemizde ağırladık.

- Ticaret ve alım heyetlerinde toplam 26 bin ikili iş görüşmesi organize ettik.

- Farklı sektörlerde gerek ülkemizde organize ettiğimiz, gerekse yurtdışında katıldığımız toplam fuar sayısını 184’e çıkardık.

- 12 bin Türk firmasının bu fuarlarda ürünlerini sergilemesini sağladık.

- 12 ülkeye yönelik 15 uluslararası iş geliştirme projesi yürüttük.

- Bu projelerde bin 700 ikili iş görüşmesi gerçekleştirdik.

- Birim ihracat değerimizi ortalamada 1,44 dolara çıkardık

- Sanayicilerimizin pek çok önemli sorununu çözüme kavuşturduk.

Pazar çeşitliliğimizi artırıp uzak ülkelere odaklanacağız

TİM Başkanı Mustafa Gültepe 2023 hedeflerini ise şöyle anlattı: “Hedeflerimize ulaşabilmemiz için ihracatımızı her yıl en az yüzde 10 artırmamız gerekiyor. 2023’e de bu hedefle başlıyoruz. Ancak ana pazarımız Avrupa başta olmak üzere küresel ticaretteki belirsizlikler nedeniyle özellikle 2023’ün ilk çeyreği için net bir tablo çizmek kolay değil. Dolayısıyla bu yıl göstereceğimiz performansta küresel pazarlardaki yavaşlamanın boyutu belirleyici olacak. Dönemsel gelişmelerin ihracatımıza etkisini azaltmak için pazar çeşitliliğimizi artırmaya çalışıyoruz. Ticaret Bakanlığımızın ‘Uzak Ülkeler Stratejisi’ni etkin bir şekilde uyguluyoruz.

Uzak ülkeler stratejisi

‘Uzak Ülkeler Stratejisi’nin açıklanmasının hemen ardından geçen yıl Güney Kore, Hindistan, Endonezya ve Filipinler’e tüm sektörlerimizi kapsayan ticaret heyetleri düzenledik. İhracatçılarımızı bu yıl da ticaret heyetleri ile uzak pazarlarla buluşturmaya devam edeceğiz. 2023 ihracatçılarımızı için bir anlamda küresel atak yılı olacak. Yılın ilk çeyreğinde 19 uzak ülke için 17 ticaret heyeti planladık. Ocak ayında Venezuela ve Pakistan’a ticaret heyetleri gerçekleştirdik. Yeni iş birliklerinin temellerinin atılacağı ticaret heyetlerimizle halen 3 bin 65 kilometre olan ihracat menzilimizi 4 bin 744 kilometrelik dünya ortalamasının üzerine taşıyacağız. Geleneksel pazarlarımızın dışında kalan uzak coğrafyalarda Türkiye’nin üretim gücünün ve Made in Türkiye algısının güçlenmesi için tanıtım çalışmalarına da hız vereceğiz. Güney Amerika ülkelerinde Türk dizileri büyük ilgi görüyor. Bu coğrafyadaki tanıtım çalışmalarında dizilerin etki gücünden de yararlanmayı planlıyoruz.

Uzak Ülkeler Stratejisi’nde yer alan 18 ülkeye 2022’de yaklaşık 30 milyar dolar civarında ihracatımız bulunuyor. Mevcut hacmi 4 katına çıkarabilmek için Ticaret Bakanlığımız başta olmak üzere birliklerimizle ve ihracatçılarımızla iş birliği halinde tüm imkânları kullanacağız.”

2023'te 250 fuar, 100 ticaret heyeti, 45 alım heyeti planlanıyor

2023 için planlaması yapılan çalışmalardan bir kısmı şöyle:

- Her ay bir yakın bir uzak ülkeye ticaret heyeti düzenleyeceğiz.

- 60 ülkede 100 Ticaret Heyeti, 120 ülkeden 45 Alım Heyeti gerçekleştireceğiz.

- 55 ülkede toplam 250 fuara katılacağız.

- Ur-Ge projelerimizi 32’ye yükselteceğiz.

- 103 bini aşan ihracatçımızla, dış ticaret fazlası veren Türkiye idealini gerçekleştirmek için çalışacağız.

İhracatçımızın uygun koşullarda finansmana erişimi büyük önem taşıyor

“Türkiye insan gücü ve kaynaklarıyla büyük bir potansiyele sahip” diyen TİM Başkanı şöyle devam etti: “Bu potansiyeli harekete geçirebilmemiz ve ihracattaki büyük hedeflerimize ulaşabilmemiz için donanımlı iş gücünü artırmak, teknolojik alt yapıyı yenilemek ve kapasitemizi artırmak durumundayız. Dolayısıyla uygun koşullarda ve yeterli finansmana ulaşabilmeliyiz. Ekonomimizin lokomotifi haline gelen ihracatın hız kesmemesi ve geleceğe en iyi şekilde hazırlanabilmemiz için özellikle bu dönemde finansmana erişim hayati önem taşıyor."