Sezon açıldı, turizm çalışanları işe çağırılıyor

İZMİR - Sezon bitiminde işsiz kalan turizm sektörü çalışanları işbaşı yapmaya başladı. Türkiye genelinde yaklaşık 1,5 milyon kişinin mayıs-haziran aylarında işe çağrılması bekleniyor.  

Devrimci Turizm İşçileri Sendikası (Dev Turizm-İş) Genel Başkanı Mustafa Safvet Yahyaoğlu, AA muhabirine, sektörde otel, eğlence yeri, kafe, restoran, bar gibi turistik tesislerde çalışanların sezon bitiminde işten çıkarıldıklarını, mayıs-haziran aylarında ise yeniden çağrılmaya başladığını söyledi. 

Sektörde çalışanların her sezon sonu mağduriyet yaşadığını belirten Yahyaoğlu, "600 bin kişinin çalıştığı Antalya'da her sezon sonunda 400 bin kişi işsiz kalıyor. Türkiye genelinde bu sektörde çalışanların 3'te 2'si sezon bitiminde işini kaybediyor" dedi.  

Tesisleri sezona hazırlamakla başlayan istihdamın, haziran ayında okulların kapanmasıyla en üst seviyeye çıkacağını anlatan Yahyaoğlu, sektörde kayıt dışının fazla olmasından yakındı.  

2,5 milyon kişinin çalıştığı sektörde yaklaşık 1 milyon 800 bininin sigortasız veya ayda birkaç gün sigortalı gösterilerek çalıştırıldığını iddia eden Yahyaoğlu, şunları kaydetti: 

"Turizmi deniz-kum-güneşten kurtarmalıyız. Alternatif yatırımlarla yaz, kış açık olacak tesislerle istihdamı 12 aya yaymalıyız. Türkiye'ye her yıl milyonlarca dolar kazandıran bu sektörün çalışanları tarım işçisi gibi sezonluk çalışabiliyor. Günde 14-15 saate kadar 'ırgat' gibi çalışıyorlar. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bölge müfettişleri denetimlerde bunu tespit edip cazalar yazıyor ama önüne geçilemiyor. Bu alanda çok ciddi cezaların yazıldığı tesisler olduğunu biliyoruz. Bu cezalar sebebiyle bazı büyük tesisler mesai sürelerini 8 saate indirdi."  

Yaş ortalaması 18-25  

Turizm işçisinin kıyı bölgelerinde yıl içinde ortalama 4-8 ay, iç kesimlerde ise 4-6 ay çalıştığını dile getiren Yahyaoğlu, yaş ortalamasının 18-25 olduğunu, 35-40 yaş üzerindekilerin iş bulmakta zorlandığını belirtti. 

"Kimse 40 yaşında birine garsonluk yaptırmak istemiyor" diyen Yahyaoğlu, bu kişilerin "sen yaşlısın" denilerek işe alınmadığını bildirdi. 

Irgat gibiler, sezon bitince ailelerinin yanına dönüyorlar 

Turizm sektöründe çalışanların tarım işçisi gibi sezonluk işçi gibi olduğuna işaret eden Yahyaoğlu, iş güvencelerinin olmaması sebebiyle sezon bittiğinde işsiz kalanların ailelerinin yanına döndüğünü ifade ederek, "Turizm bölgelerinde çalışanların çoğu Anadolu'nun değişik illerinden geliyor. Irgat gibiler, sezon bitince ailelerinin yanına dönüyorlar. İşten çıkarılırken tazminat alamıyorlar. 'Seneye tekrar işe çağırırlar' düşüncesiyle dava da açamıyorlar. Dava açanlar haklarını alıyor. Birçok işletme de işbaşı yaptırdığı işçiye boş kağıt imzalatarak sezon sonunda istifa etmiş gibi gösteriyor" diye konuştu. 

Sektördeki en büyük sorunlardan birinin de stajyer öğrenci ve kadın çalışanların durumu olduğuna değinen Yahyaoğlu, çalışanların yüzde 50'sinin kadınlardan oluştuğuna dikkati çekti.  

Yahyaoğlu, "Okullar, staj yapan öğrencilerini mutlaka takip etmelidir. Bu öğrenciler stajın gerekleri neler ise ona göre çalıştırılmalıdır. Stajer öğrenciler üzerinden bir emek sömürüsü var. Kadınların sorunlarının başında kreş ve etüt geliyor. Hamile kadınları çoğunlukla işe almıyorlar. Doğum izinlerini kullanamıyorlar. Çocuğu varsa kreş imkanı sağlanmıyor. Bu durumda olanlar kalifiye eleman da olsa sektörde iş bulamıyorlar" şeklinde konuştu.