Merkez Bankası Türk lirası mevduata uygulanan zorunlu karşılık oranlarını değiştirdi

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Türk lirası mevduatın vadesinin uzamasını teşvik etmek amacıyla 3 aydan uzun vadeli Türk lirası mevduat için zorunlu karşılık oranlarının yüzde sıfır olarak belirlenmesine karar verildiğini duyurdu.

TCMB'den makroihtiyati tedbirler hakkında yapılan duyuruda, 2023 Yılı Para Politikası ve Liralaşma Stratejisi Metni'nde, Liralaşma Stratejisi çerçevesinde uygulanacak politikaların, bankacılık sisteminin hem varlık hem de yükümlülük tarafında Türk lirasının ağırlığının kalıcı olarak artırılması amacıyla güçlendirilerek kullanılmaya devam edileceğinin belirtildiği anımsatıldı.

Ayrıca, kur korumalı mevduat dışındaki Türk lirası mevduatın öncelikli olarak özendirilerek Türk lirası mevduat tercihinin güçlenmesi yönünde adımlar atılmaya devam edileceğinin kamuoyu ile paylaşıldığı hatırlatılan duyuruda, şunlar kaydedildi:

"Bu kapsamda Türk lirası mevduatın vadesinin uzamasını teşvik etmek amacıyla 3 aydan uzun vadeli Türk lirası mevduat için zorunlu karşılık oranlarının yüzde sıfır olarak belirlenmesine karar verilmiştir. Ayrıca, yurt dışından doğrudan temin edilen 6 aydan uzun vadeli yabancı para yükümlülüklerdeki artış için 2023 sonuna kadar zorunlu karşılık oranlarının yüzde sıfır olarak uygulanmasına karar verilmiştir. Bahse konu değişiklikler, tesisi 3 Şubat 2023'te başlayacak olan 20 Ocak 2023 hesaplama tarihinden itibaren geçerli olacaktır."

Zorunlu Karşılık Oranı nedir?

Zorunlu karşılık oranı mevduat kabul eden bankaların bu mevduatlara karşılık olarak TCMB'de bulundurmak zorunda oldukları mevduatların oranıdır ve bu oran TCMB tarafından kararlaştırılır. Zorunlu karşılıklar para politikasını uygulama aracı olarak kullanılabilir.

Eğer bankalar atıl rezervlere sahip değilse, zorunlu karşılık oranı artırıldığında bankalar verdikleri kredileri geri çağırırlar ve bu durum para arzının azalmasına neden olur.

Zorunlu karşılık oranı düşürüldüğünde ise zorunlu karşılıkların bir kısmı kullanılabilir rezerv şekline dönüşür, bu da bankaların kredi tabanını artırır. Bankaların kredi tabanın genişlemesi de para arzının artmasına neden olur. Zorunlu karşılık oranının arttırılması daralmacı para politikasına, oranın azaltılması ise genişlemeci para politikasına işaret eder.