Markette zam şampiyonu limon

ANKARA - Türkiye Ziraat Odaları Birliğinin (TZOB) araştırmasına göre, temmuz ayında market fiyatlarında en fazla fiyat düşüşü yüzde 11.49 ile kuru üzümde, en fazla fiyat artışı yüzde 33.77 ile limonda görüldü. 

TZOB Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, yaptığı açıklamada, birlik olarak ramazan ayı boyunca fiyatları yakından izlediklerini, uyarılarda bulunduklarını, bunun sonucunda spekülatif artışlar görülmediğini ifade etti. 

Temmuz ayında beklentilerin aksine dana eti fiyatlarında bir artış olmadığına dikkati çeken Bayraktar, market fiyatlarına bakıldığında 9 üründe fiyat değişimi görülmediğini, 11 üründe azalma, 18 üründe ise fiyat artışı olduğunu belirtti. Temmuz ayında marul, maydanoz, kuru soğan, nohut, kırmızı mercimek, yeşil mercimek, dana eti, zeytinyağı ve pirinç fiyatlarında değişim görülmezken, en fazla fiyat düşüşünün yüzde 11.49'la kuru üzümde olduğuna değinen Bayraktar, şunları kaydetti: 

"Kuru üzümdeki fiyat düşüşünü yüzde 10.58 ile havuç, yüzde 8.21 ile Antep fıstığı, yüzde 6.83 ile yeşil soğan, yüzde 6.66 ile kabak izledi. Markette en fazla fiyat artışı ise yüzde 33.77 ile limonda görüldü. Limondaki fiyat artışını yüzde 33.09 ile çilek, yüzde 30.6 ile sivri biber, yüzde 24.57 ile kiraz, yüzde 17.88 ile kuru kayısı, yüzde 15.38 ile karpuz, yüzde 13.57 ile yeşil fasulye, yüzde 10.79 ile domates takip etti." 

Üretici fiyatlarındaki değişimler 

Temmuz ayındaki üretici fiyatlarına bakıldığında, 13 üründe fiyatların bir ay önceki fiyatlara göre değişmediği, 4 üründe azalma, 17 üründe ise fiyat artışı olduğu bilgisini veren Bayraktar, şu değerlendirmelerde bulundu: 

"Temmuz ayında, yeşil fasulye, maydanoz, yeşil soğan, kuru soğan, kuru fasulye, nohut, yeşil mercimek, pirinç, kuru kayısı, kuru üzüm, kuru incir, zeytinyağı ve fındık fiyatlarında değişim meydana gelmedi. Fiyat düşüşü yüzde 32.50 oran ile en fazla havuçta görüldü. Havuçtaki fiyat düşüşünü yüzde 16.67 ile yumurta, yüzde 7.33 ile patates, yüzde 4.76 ile antep fıstığı izledi.En fazla fiyat artışı yüzde 30.37 oran ile karpuzda oldu. Karpuzdaki fiyat artışını yüzde 14.71 ile kırmızı mercimek, yüzde 13.29 ile kabak, yüzde 10.05 ile çilek, yüzde 9.52 ile süt, yüzde 9.02 ile marul, yüzde 8.99 ile kavun takip etti." 

Üretici-market fiyat farkı 

Bayraktar, temmuz ayındaki, seçilmiş ürünlerde üretici ve market fiyatları arasındaki fark incelediğinde, en fazla farkın yüzde 469.23 ile maydanozda görüldüğünü bildirdi. Şemsi Bayraktar, sivri bibere yüzde 308.01, salatalıkta yüzde 304.39, limonda yüzde 292.94, kuru soğanda yüzde 280.65 fiyat farkı bulunduğunu vurguladı. 

Fiyat değişimlerinin nedenleri 

Üreticilerde fiyatı artan ürünlere bakıldığında fiyatı en fazla artan ürünün karpuz olduğunu ifade eden Bayraktar, şunları kaydetti: 

"Karpuzda görülen fiyat artışında, örtü altı üretimin bitmesi ve arzın açıkta yetiştirilen ürünlerden sağlanmasıyla birlikte arzdaki daralmanın yanı sıra mevsim itibarıyla yaşanan talep artışı etkili oldu. Kırmızı mercimekte üretici fiyatı yeni sezon fiyatıdır. Bundan dolayı geçen sezona göre fiyatlarda bir miktar atış yaşandı. Çilekte sezonun sonuna gelinmesine bağlı olarak arzda görülen daralma fiyatlarda artışa yol açtı. Domates, salatalık, biber, kabak, patlıcan gibi ürünlerde görülen fiyat artışında mevsim itibarıyla örtü altının bitmesi ve arzın tarladan sağlanmaya başlaması etkili oldu.  

Üreticilerde fiyatı düşen ürünlere baktığımızda havuçta talepte görülen daralmaya bağlı olarak fiyatlar geriledi. Yumurta fiyatlarında yaşanan düşüşte Irak'taki olaylar nedeniyle ihracatta yaşanan sıkıntılar ile yaz aylarında talepte yaşanan azalma etkili oldu. Patateste görülen fiyat düşüşünde hasat edilen ürün miktarındaki artışın etkisi görülüyor.  

Market raflarında fiyatı en fazla artan ürünlerden limonda, depodaki ürünün azalması ile arzda yaşanan sıkıntı fiyatlara yansıdı." 

Bayraktar, genel olarak değerlendirdiklerinde arz ve talepteki değişime ve ürünlerin hasat dönemlerine bağlı olarak fiyatlarda azalış ve artışların meydana geldiğini belirtti.