Makarnacılar coştu, 3 büyük yatırım geliyor

İBRAHİM EKİNCİ

Nisan ayında 515 yatırım projesi teşvik belgesi aldı. Bunların tamamı için gerekli yatırım tutarı 10.2 milyar lira. İthal makine teçhizat alımı 1 milyar dolar (4.7 milyar lira) olacak. Tamamı gerçekleşirse 21 bin 230 kişilik ilave istihdam yaratılmış olacak. Nisan ayı projelerinden en büyük payı taşıt araçları sektörü aldı. Bu sektör projelerinin tutarı 2.3 milyar lira olarak açıklandı. Bu miktarın 1 milyar 959 milyon lirası Hyundai Assan’ın yatırımından geldi ve bu büyük yatırım, taşıt araçlarını nisan ayında en çok yatırım çeken sektör konumuna getirdi. Sektör toplamdan yüzde 23 pay almış oldu. Hynudai Assan yatırımı Kocaeli’de gerçekleşecek ve 205 bin otomobil adet/yıl kapasiteli olacak.

En çok pay alan (yüzde 10) sektörlerde 2. sırada gıda ve içki var. 1 milyar 24 milyon lira yatırım çekmiş. Bu sektörü ikinci sıraya 3 büyük makarna yatırımı taşıdı. Bu yatırımlardan ikisini köklü markalardan Oba Makarna yapıyor. Şirket iki fabrika kuracak. Birisi Gaziantep, diğeri Sakarya’da olacak. Bu iki yatırımdan Gaziantep’te yapılacak olanı için öngörülen yatırım tutarı 400 milyon lira. Sakarya için yatırım tutarı 230 milyon lira. Toplamda 750 milyon kg/yıl ilave kapasite kurulmuş olacak. Oba, 1966’da Gaziantep’te kurulmuş, yarım asırlık bir marka. 2005’te Özgüçlü Ailesi’ne satıldı. Gaziantep 4. OSB’de 65 bin metrekare kapalı alanda üretim yapıyor. 2010 ve 2012 arasında 50 milyon euro yatırım yaptı. Günlük bin 500 ton buğday kırma ve bin ton/gün makarna üretimi ile makarnada Türkiye’nin en yüksek, dünyada ise 2 büyük üretim tesisi oldu. 86 ülkenin raflarında Oba markası var. 40 farklı ürün çeşidine sahip.

Göymen, Mersin'de yatırım yapıyor

Makarnaya üçüncü yatırımı Göymen Food Gıda yapıyor. Şirket, Mersin’de 186 bin tonluk kapasite kuracak. Ün üreticisi şirket 1972 yılında makarna sektörüne girdi. 1980-1986 arasında İtalya’dan dönemin son teknoloji makinalarını ithal ederek, 30 ton/gün kapasiteye ulaştı. İlave yatırımlarla 400 ton /güne çıktı. 2017’de Mersin’de günlük 600 ton makarna ve bin ton irmik üretim kapasiteli tesis kurdu.

Enerji sektörü birkaç önemli yatırım (Kovanlık Enerji’nin 313 milyon lira yatırım öngören HES yatırımı ile Oltan ve Köleoğlu Elektrik’in 170 milyon lira yatırım öngören BES yatırımı dikkat çekiyor!) almasına karşın son aylardaki düşüş trendini sürdürdü. Taşıt araçları, gıda içki ve tekstilden sonra 4. sırada yer aldı. Payı yüzde 8 oldu. Sektör daha önce yüzde 20’den fazla pay alırdı.

Nisan teşvikleri listesinde 3. Sırada yer alan dokuma giyim, 874 milyon liralık yatırım projesi çekti. En büyük yatırım projesi HRN Tekstil Sanayi’den geldi. Şirket 16 425 000 Kg/yıl kapasitede pamuk ipliği üretimi tesisi kuracak. Kahramanmaraş’ta gerçekleşecek bu yatırımın tutarı 333 milyon lira. 2007 yılında kurulan şirket, erkek ve kadın denim pantolon üretimi yapıyor. Ağırlıklı olarak ihracata çalışıyor. İç piyasada EFOR markası ile biliniyor. Merter ve Osmanbey’de faaliyet gösteren toptan satış firmalarına üretim yapıyor.

GTC, Niğde'de güneş pili üretecek

Nisan ayında teşvik belgesi alan firmalar içinde GTC Güneş Sanayi’nin yatırımı dikkat çekti. Şirket, Niğde’de güneş pili üretecek. 152.5 milyon liralık bu yatırımla 19.8 milyon adet/yıl kapasiteli tesis kurulacak. Turizmde büyük yatırım, 367.9 milyon lira ile Saray Termal’den geldi. Şirket, Afyonkarahisar’da 2 bin 830 yatak kapasiteli beş yıldızlı otel kuracak. Sina Özel Sağlık, 180 milyon lira yatırımla Bursa’da hastane açacak.

Anatolia, yarım milyarlık yatırım yapıyor

Nisan teşviklerinde dikkat çeken iki büyük yatırım daha var. YD Madencilik 475 milyon lira yatırımla Düzce’de 1 milyon 458 bin ton/yıl kapasiteli klinker tesisi kuracak. Anatolia Porselen Seramik Sanayi de İzmir’de 468 milyon liralık yatırımla seramik karo üretim tesisi açacak.

Nisan ayında 10 sektör 100 milyon liradan daha az yatırım çekti. Bitkisel üretim, madeni eşya, cam, su ürünleri, demir dışı metallerde büyük proje gelmedi. Deri kösele, kağıt sektörü neredeyse hiç yatırım çekmedi.