Krizler kadını iş sahibi yapıyor

BORSA / FİNANS SERVİSİ

Türkiye’de kendi işini kuran her beş kadından biri bu kararı yaşadığı bir kriz sonrasında alıyor. Garanti Bankası’nın desteğiyle Ortadoğu Teknik Üniversitesi’nin yürüttüğü araştırma çarpıcı sonuçlar ortaya çıkardı. Kendi işini kuran 300’ü aşkın kadın arasında gerçekleştirilen araştırmaya göre her beş kadından biri ölüm ya da boşanma gibi durumlar sonrasında yaşadığı ekonomik kriz nedeniyle iş kuruyor. 

İş kuran kadınlar en çok, işi yürütmek ve sermaye bulma konusunda sıkıntı yaşıyor. 

ODTÜ Kadın Çalışmaları Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Yıldız Ecevit’in koordinatörlüğünde yürütülen ve Garanti Bankası tarafından desteklenen “Kadın Girişimciler Araştırması”nın sonuçları açıklandı. Araştırmaya katılan kadın girişimcilerin yüzde 61’inin üniversite ve üzeri eğitimli, dörtte üçünün ise evli olduğu tespit edildi. 
Araştırmaya göre iş kuran kadınların yüzde 51’i bu girişimi uzun süredir hayal ettiğini belirtirken, yüzde 31’i aile teşvikiyle iş hayatını atıldığını, yüzde 18’lik kesim ise ölüm veya boşanma gibi nedenlerle yaşadığı ekonomik kriz sonrasında girişimci olma kararı aldığını kaydetti. 

Araştırma sonuçlarını açıklayan Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü Öğretim Üyesi Doç. Dr. İlknur Yüksel Kaptanoğlu araştırmanın nicel araştırma bölümü için 15 ilden seçilen Garanti Bankası müşterisi 304 kadın girişimciyle, nitel bölümde ise 4 ilde, nicel araştırmaya dahil olmayan Garanti Bankası müşterisi 34 kadın girişimciyle görüşme yapıldığını söyledi. Araştırmaya katılan kadın girişimcilerin dörtte üçünün evli olduğu tespit edilirken, yüzde 56’sının kadın olmaktan kaynaklanan sorunlar yaşamadığı, geri kalanların ciddiye alınmama, küçümsenme, erkeklerle aynı ortamda çalışmalarının onaylanmaması gibi sorunlarının olduğu aktarıldı. 

Dört kadından biri kredi kullanıyor

Araştırma kapsamında kadın girişimciler, iş kurma kararlarının oluşumuna göre işini kendi isteğiyle kadın girişimcilerin yüzde 59’unun işini kendi birikimine dayanarak, yüzde 24’ünün banka kredisiyle, yüzde 23’ünün eşinden, yüzde 19’unun ise ailesinden destek alarak sermaye oluşturduğu görüldü. 

Kadınların yüzde 71’i piyasada tanınmak, markalaşmak, gibi nedenlerle işlerini büyütmeyi hedeflediğini, bunun için kendi birikimleri dışında bankalardan kredi ve KOSGEB’den destek aldıklarını dile getirdi.

Garanti’nin desteğini BM örnek gösterdi

Garanti Bankası Genel Müdür Yardımcısı Nafiz Karadere, geçen eylül ayında, kredi aşamasında kadın girişimcilere kefalet desteği sunmak amacıyla Kredi Garanti Fonu (KGF) ile özel bir protokol imzaladıklarını belirterek, bu çabalarının uluslararası platformlarda da takdir edilmeye başlandığını aktardı. Çalışmalarının başta Birleşmiş Milletler olmak üzere prestijli kurumlar tarafından örnek gösterilmesinden, kadın konusunda “sicili çok da parlak olmayan Türkiye” açısından gurur duyduklarını belirten Karadere, mart ayında Birleşmiş Milletler tarafından New York’ta gerçekleştirilen “Kadının Güçlenmesi Prensipleri Yıllık Konferansı”nda özel sektörden Türkiye’yi temsil eden tek banka olarak yer aldıklarını hatırlattı. Nafiz Karadere, bugüne kadar iş sahibi kadınlara veya hakim ortağı kadın olan firmalara 2.8 milyar TL tutarında finansman sağladıklarının altını çizerek, kadın girişimcilere özel ödeme seçenekleriyle finans çözümleri sunduklarını anlattı.

Mikro kredi probleme dönüşebiliyor

ODTÜ Kadın Çalışmaları Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Yıldız Ecevit, kadın girişimcilerin sermayeye erişim sorununa dikkat çekerken, mikro kredilerin sorun yaratabileceği uyarısında bulunarak şunları söyledi: "Bugüne kadar takip ettiğim mikro kredi süreçlerinde kadın girişimcilerin yarı yolda bırakıldığını gördüm. Kadınlar haklarını öğrenip biraz başlarını kaldırıp yola çıkmak istediklerinde desteğin devamı gelmiyor. Bilinçlenen kadınlar sesini yükseltmeye başladığında kadın cinayetlerine uzanan tablolar görebiliyoruz. Birçok mikro kredi projesinde başta verilen eğitimler ve destekler iş geliştirme aşamasında devam ettirilmedi. Hollanda da mesela mikro kredinin devamında da desteğin sürmesi için merkezler var. Böyle merkezler vasıtasıyla kadına destek devam etmeli."