Konya yabancının da gözdesi

HANDAN SEMA CEYLAN - YILDIZ DOĞRUER

İSTANBUL - Konya tüm organize sanayi bölgelerini (OSB) birleştirerek, gücünü tek bir noktaya odakladı. Son sekiz yılda bölgedeki firma sayısı 203’ten 460’a çıktı. Unilever 150 milyon euroluk Türkiye’deki 2’nci dondurma fabrikasını Konya’ya kurdu. Ardından bir kişisel bakım ürünleri firması için de OSB’nin 5’inci kısmında yer tahsisi gerçekleşti. Bu yatırım da 200 milyon euro büyüklüğünde. Konya tüm bu yatırımlarla birlikte tam 127 yabancı sermayeli firma sayısına ulaştı. Ankara ile ulaşımı, hızlı tren sayesinde 1 saat 50 dakikaya inen kent, sanayi ürünlerini de Konya-Karaman-Mersin hızlandırılmış demiryoluyla Mersin Limanı'na hızla ulaştırmaya hazırlanıyor. Üreten Kentler Anlatıyor yazı dizisinin son durağı Konya oldu. Bu yıl 40’ıncı yılını kutlayan Konya Sanayi Odası’nın ev sahipliğinde düzenlenen toplantılarla, kent ekonomisi mercek altına alındı.

Sahip olduğu tarım arazileri ile Türkiye’nin en büyük ovasının adresi Konya’da sanayi de hızla yükseliyor. Tüm organize sanayi bölgelerini (OSB) Konya Organize Sanayi Bölgesi (KOS) çatısı altında toplayan kent, şimdi de Ar-Ge’ye odaklandı. Bunun için özel bir tasarıma sahip olan ‘Bölge Ar-Ge ve İnovasyon Merkezi’ KOS içinde inşa etti. Merkezdeki laboratuvar makine ve otomotiv grubuna hitap edecek. Böylece kentin 1980’lerden bu yana sanayisini üzerine inşa ettiği üniversitesi de sanayici ile daha yakın temasa geçebilecek. Konya Teknokent’inde faaliyet gösteren 104 firması ile de Türkiye sıralamasında 3’üncü sırada bulunuyor. 

Ayrıca bir Ar- Ge Merkezi bulunan kentte geçtiğimiz yıl tam bin 761 marka tescili yapıldı. Tescil sayısında Konya, Türkiye 6’ncısı. Patent tescilinde 7’nci, endüstriyel tasarımda 7’nci, faydalı model tescilinde ise Konya Türkiye 5’incisi konumunda. KOS’taki tesis sayısı son sekiz yılda, yüzde 126 arttı. Bu artışta yabancı sermayenin de payı var. Kentte şu anda tam 127 yabancı sermayeli firma faaliyet gösteriyor. Unilever’in Türkiye’deki 2’nci dondurma fabrikasını kentte açmasının ardından 5. OSB’den de 303 bin metrekarelik bir alan bir kişisel bakım ürünleri firması için tahsis ediliyor. Bu yatırım da tam 200 milyon euroya mal olacak. Tüm dünyaya adını Mevlana ile duyuran kent adeta, yabancı yatırımcıya da ‘Gel’ çağrısında bulunmuş durumda. Ayrıca sanayi yatırımına doymuş Marmara Bölgesi’nin ağırlığını da kent üstüne çekmek istiyor. Bu özelliği ile de yurt içindeki yatırımcıya da göz kırpıyor. 

Konya sanayisinin kalbi durumdaki KOS, 5 bölümden oluşuyor. KOS’un 2’nci ve 3’üncü bölümünde 12 milyon metrekarelik bir büyüklük var. Bu alanda 450 fabrika aktif. 4’ncü bölümde ise yatırımlar tamamlandığında 117 fabrika olacak. Şu an bu alanın yüzde 95’i tahsis edilmiş durumda. En son kalan 17 parsele 54 talep alındı ve noter huzurunda kura çekilerek arsa tahsisi gerçekleştirildi. 5’inci bölgenin ise büyüklüğü tam 7 milyon metrekare. Bu bölge ile KOB tam 23 milyon metrekareden oluşan dev bir sanayi şehri haline gelecek. 

40 sektördeki faaliyetleri sayesinde, krizlerden daha az etkilenen bir yapıya sahip olan kent, artık KOBİ’lerini bir üst segmente sıçratmak için de çaba harcıyor. Kentin sanayisini geliştirmek için en büyük isteği ise Konya’ya lojistik avantaj sağlayacak. ‘Konya-Karaman- Mersin hızlandırılmış demiryolu hattı’nın bir an önce tamamlanması. Böylece Konyalı sanayici Mersin limanına hızla ulaşacak. Hızlı tren ile Ankara’ya bir saat 50 dakika uzaklıkta olan Konya’da İstanbul’a günlük 8 sefer uçuş da düzenleniyor. Çok yakın zamanda kentte İzmir uçuşları da başladı. 

10 müze ile İstanbul’un ardından 2. sırada 

Konya’nın kültür ve turizm hazineleri ise Türkiye sıralamasında en ön sıralarda geliyor. Kentte 10 müze var. İstanbul’un ardından en çok müze Konya’da. DÜNYA Gazetesi “Üreten Kentler Anlatıyor” yazı dizisi ile Anadolu’nun üretim merkezlerinin nabzını tutmaya devam ediyor. Yazı dizisi kapsamında bugüne kadar 20 kentte incelemelerde bulunuldu. DÜNYA ekibinin mercek altına aldığı 21’inci şehir Konya oldu. Bu yıl 40’ıncı yaşını kutlayan Konya Sanayi Odası’nın Yönetim Kurulu Başkanı Memiş Kütükçü, toplantılara ev sahipliği yaptı. Gerçekleştirilen inceleme kapsamında Konyalı işadamları ile görüş alışverişinde bulunuldu, kentteki fabrikalar, tesisler gezildi.

KSO Başkanı Memiş Kütükçü: 40. yılımızı yeni yatırımlarla kutluyoruz

Konya’da artık ihracat odaklı sanayi algısının yerleştiğinin altını çizen TOBB Yönetim Kurulu Üyesi ve Konya Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Memiş Kütükcü, “Geçen yıl 1.4 milyar dolar ihracat yaptık. 2023’te bunu 15 milyar dolara ulaştıracağız. Genç bir sanayi yapımız var” diye konuştu. Odalarının bu sene kuruluşunun 40. yılını kutladığını anlatan Başkan Kütükçü, “Konya’da sanayi 40 değişik sektörde. Her sektörde markalarımız var. Konya’nın çok mozaik bir sanayi yapısı var. Bu Konya’nın avantajı bizi güçlü kılıyor. Bu mozaik yapının dezavantajı ise şehri yukarı taşıması yavaş oluyor” dedi. Konya’nın sanayileşme macerasını da anlatan, KOBİ ağırlıklı bir kent olduklarını vurgulayan Kütükçü, şu anda kentteki sanayicinin büyük ölçekli sanayi işletmelerine evrilme gayretinde olduğunu kaydetti. Konya Organize Sanayi Bölgesinde (KOS) artık arsa tahsis edecek yer olmadığını kaydeden Kütükçü, “2. ve 3. OSB’nin toplamı 12 milyon metrekare ve 450 fabrika aktiftir. 4.genişleme bölgesinde 117 fabrika olacak ve şuan bu alanın yüzde 95’i tahsis edildi. En son kalan 17 parsele 54 talep aldık ve noter huzurunda kura çekerek arsa tahsisini sağladık. 5. genişleme bölgesinin toplam alanı 7 milyon metrekare ve bununla birlikte OSB’miz 23 milyon metrekareye ulaşacak. Çektiğimiz uluslararası yatırımlarda yeni gündemimiz” diye konuştu. 

Bölge Ar-Ge ve İnovasyon Merkezlerini OSB içinde inşa ettiklerini anlatan Kütükçü, “Makine ve otomotiv grubuna hitap edecek. Sanayicimizi, üniversite hocalarıyla böylece buluşturacağız” dedi. Konya’nın 4 üniversiteye sahip olduğunu ve 5’incinin de kurulum aşamasında olduğunu kaydeden Kütükçü, kentin avantajlarını şöyle sıraladı: “Eğitimli insan gücümüz bir avantaj. Konya- Karaman-Mersin hızlandırılmış demiryolu hattı ile Mersin limanına hızla ulaşacağız. Hızlı tren ile Ankara’ya 1.5 saat mesafedeyiz, havayolu ile İstanbul’a günde 8 sefer düzenleniyor. İzmir seferleri de başladı.”

Bölge iş dünyası ne diyor?

Bölge iş dünyası ne diyor?

TAHİR BÜYÜKHELVACIGİL / HELVACIZADE GIDA İLAÇ KİMYA YÖNETİM KURULU BAŞKANI 

Amatör ruhu kaybetmeden profesyonelleşmeli

Üretimin desteklenmesinin önemine değinen Tahin Büyükhelvacıgil, “Ülkenin önemli sanayicileri inşaat ve enerjiye odaklandı. Üretimi desteklemediğiniz sürece hiçbir şey olmaz. Reform iştahımızı kaybettik. Birbirimizi sevmek zorunda değiliz ama saygı duymak zorundayız. Hükümetin sağladığı istikrar ortamı çok önemli” diye konuştu. Kayıt dışılığın giderilmesinin önemli olduğunu kaydeden Büyükhelvacıgil, vergilerin de adil dağıtılması gerektiğine dikkat çekerek, şunları söyledi: “Kurumsallaşamadık ve bunun içinde para kazanamıyoruz. Kurumsallaşmada amatör ruhu kaybetmeden profesyonelleşmek lazım. Sanayicilerimiz hem içerde hem de dışarda kendileri ile rekabet ediyor. İnsanların bilinçlendirilmesi lazım. Çünkü öz hammaddemiz girişimcimiz.” 

MEHMET ALİ ATİKER / ATİKER METAL YÖNETİM KURULU BAŞKANI 

Otogaz sisteminde dev olduk ayakkabıda da büyüyeceğiz

Türkiye’nin öncelikli olarak sanayicilerini desteklemesi gerektiğinin altını çizen Mehmet Ali Atiker, “Sanayicinin yetişmiş insan sıkıntısı var. Üniversiteden mezunlar sanayiye atölyeye girmek istemiyor. Adam yetiştirmeden, sanayiyi sevdirmeden bu iş olmaz. 43 yıllık sanayiciyim. Bin kişiye yakın istihdamım var. Yeni çıraklık yasası acilen değiştirilmeli. Sanayici hor görülüyor. Konya’da vergi müellifl iğinde 4’üncü sıradayız. Bu açıklandıktan bir ay sonra bizi denetlemeye geliyorlar. ‘Sanayicinin önü nasıl açılır’ diyen bir devlet erkanı lazım” diye konuştu. 45 ülkeye ihracat yaptıklarının bilgisini veren Atiker, şunları kaydetti: “Özellikle otogaz, inşaat, ayakkabı ve tekstil sektöründe çalışıyorum. Otogazda dev olduk. 2 yıldır ayakkabı sektöründeyiz ve ayakkabı sektörüne öncülük yapacağım. 8 bin metrekarede 200 işçi ile çalışan modern bir ayakkabı üretim tesisimiz var. Deri erkek ve bayan ayakkabısı üretiyoruz ve ihracat yapıyoruz. 5 yıl içinde Türkiye’de ilk 3 içerisinde yer almayı hedefl iyoruz. Aile şirketiyiz hedefimiz kurumsallaşarak işi torunlarımıza bırakmak.”

SEVDA KAYHAN YILMAZ / KAYHAN İÇ DIŞ TİC. AŞ GENEL MÜDÜRÜ 

Türkiye'nin bir uzman havuzu olmalı

Konya’nın 2023 hedefl eri konusunda ciddi olduğunu anlatan Sevda Kayhan Yılmaz, “Konya artan yatırımcı ilgisiyle gelişmeye devam ediyor. Türkiye’nin Konya’dan öğreneceği çok şey var” diye konuştu. Hidrolik sektöründe faaliyet gösterdiklerini de anımsatan Yılmaz, “Elimizde sektörümüze ait doğru istatistikler ve envanter yok” diyerek, şu değerlendirmeyi yaptı: “Son krizde maliyetlere odaklanmıştık, bu krizde yeni pazarlara odaklanmaya başladık. Ürettiğim üründe dünya çapındaki en büyük ithalatçı pazarları araştırdım ve oralara çalışmaya başladım.” Türkiye’de yeni bir ürün geliştirmek isterken, bu alandaki uzmanlara ulaşamadıklarını da dile getiren Yılmaz, “Türkiye’nin bir uzman havuzu yok. TÜBİTAK danışman havuzunu bizim kullanımımıza sunmalı” diye konuştu. İsteklerinin ekonomik olarak güçlü bir Türkiye olduğunun da altını çizen Yılmaz, “Şirketimin de 2023 hedefi var; 100 milyon euro ciroya ulaşıp, ciromu 10 kat arttırmak” şeklinde konuştu. 

ÖMER ŞEN / ASC HİDROLİK ENDÜSTRİ AŞ YÖNETİM KURULU BAŞKANI 

ASC, Dünya'da ilk 20 arasına girecek

Hidrolik pompalar ve hidro motor üretiklerini anlatan Ömer Şen ise dünyada hidrolik sektöründe önemli bir potansiyel olduğunu Türkiye’nin bunu değerlendirmesi gerektiğini belirtti. “Şirketimiz 2008 yılında yani krizin başında yatırıma girdi” diyen Şen, şöyle devam etti: “2012 Mayıs ayında seri üretime başladık. Almanya, Portekiz, ve Malezya’ya ihracat yapıyoruz. Hedefimiz Avrupa ülkelerine ihracata yoğunlaşmak. 10 etaptan oluşan bir yatırım planlaması yaptık. Yatırımımızın 1. etabında yıllık 150 bin adet pompa üretimi yapacağız. Önümüzdeki 15 yıl içinde bir milyon 500 bin adet üretim gerçekleştireceğiz. Dünya pazarında ilk 20 firma arasına girmeyi hedefl iyorum.” 

SEYİT SARUHAN / SEYKOM METAL GENEL MÜDÜRÜ 

Seykom, 3.OSB'ye taşınacak

14 yıldır kaynak otomasyon makineleri gurubunda çalıştıklarının bilgisini veren Seyit Saruhan, “Araç ve araç üstü ekipmanları otomasyonu ve inşaat sektöründe boyler termosifon üretim gruplarının makinelerini yapıyoruz. Büyük makineler gurubunda ilk sıradayız. 40 kişiye istihdam sağlıyoruz. 5 milyon civarında ciromuz var” diye konuştu. Sektörde çok ithalatçı firma olduğunu da kaydeden Saruhan, “Türkiye’de kaynak sektöründeki firmalar bunları ithal ediyor. Ancak biz yine de krizlerde büyüyerek ilerliyoruz. 3. Orgainize Sanayi Bölgesi'ne taşınacağız. İhracatımızı artıracağız. Makinecilerin sorunu otomasyonun yeteri kadar olmaması” açıklamasını yaptı. 

HALİL İBRAHİM DAĞ / SOLİMPEKS ENERJİ AŞ GENEL MÜDÜRÜ 

Solimpeks Avrupa'da ilk 5 üretici arasında

Solar termal ekipmanlarının dünya üretiminin yüzde 80’ ini Çin’in karşıladığını anlatan Halil İbrahim Dağ, “Konutlarda ısıtmanın sadece yüzde 30’u güneşten sağlanıyor. Tamamı güneş enerjisinden sağlansa yıllık 3.5 milyar liralık doğalgaz ithalatının önüne geçilir. Solar termal yüzde 100 yerli ve doğalgaz ithalatının önüne geçecek bir yöntemdir” diye konuştu. “Konya’da 300’e yakın üretici varken, 60’ın üzerinde ülkeye solar termal ihracatı yapıyoruz. Şirketimiz 2001 yılında kuruldu ve Türkiye’nin en büyük ihracatçısıyız” diyen Dağ, “Firmamız Avrupa’da üretici anlamında ilk 5’te. İspanya ve Almanya’da kendi yerlerimiz var, Kenya’da bir kuruluşumuz var. Avustralya’da varız” şeklinde konuştu. Konya’nın enerji şehrine dönüşmesi için Karapınar’ın enerji ihtisas bölgesi olarak ilan edildiğini anımsatan Dağ, bunun için hızlı adımlar atılmasını istedi. Bu alanda akredite test kuruluşlarının da kurulması gerektiğine dikkat çeken Dağ, “Güneş enerjisi teşvik edilmeli. Yenilenebilir enerji olduğu için su ısıtma sistemlerinde termal sistemleri yapanlardan KDV kaldırılmalıdır” diye konuştu. 

MEHMET ALİ ACAR / DÖKÜM KÜMESİ DERNEK BAŞKANI 

Dökümün yüzde 18'i Konya'dan

Konya’da 300 civarında dökümcü olduğunu anlatan Mehmet Ali Acar, “Döküm sanayinde Türkiye dünyada 13’üncü sırada. Türkiye bu alanda Avrupa’da ise 4’üncü. Bu üretimin yüzde 18’i Konya’da üretiliyor” diye konuştu . Dökümün cari fazla veren bir sektör olduğunu da kaydeden Acar, “İthal ettiğimizden fazlasını ihraç ediyoruz. Türkiye’de döküm sanayi İspanya’dan daha iyi durumda. Almanya, Fransa ve İtalya’dan sonra Türkiye geliyor. Ağır ve tehlikeli iş kollarına yurt dışından işçi getirmemiz gerekiyor. İşçi bulamazsam, üretim kapasitemi kullanamam” açıklamasını yaptı. Konya’nın Döküm Kümesi’nde 28 üyeleri olduğunu ve bunların Konya kapasitesinin yüzde 30’unu temsil ettiğini anlatan Acar, sözlerini “Şimdi URGE projesi yapacağız. 1 milyon 450 milyon liralık destek aldık. Konya’yı çevreye duyarlı bir döküm üssü haline getirmek istiyoruz” şeklinde tamamladı. 

VELİ TEKELİOĞLU / TEKELİOĞLU CIVATA LTD. ŞTİ. SAHİBİ

Bağlantı elemanı üretiminin 8 bin tonu Konya'dan

Türkiye’nin toplam bağlantı elemanı üretiminin 150 bin ton olduğunu Konya’nın ise 8 bin ton bağlantı elemanı ürettiğini anlatan Veli Tekelioğlu, “Ancak bağlantı elemanı üreten tüm makineleri ithal etmek durumundayız. Şu anda dünyadaki en yeni teknolojileri kullanıyoruz. Ama sektör için bir şey yapacak olsam önce bu tezgahların Türkiye’de üretilmesini sağlardım. Sadece geçen yıl ülkemize Uzakdoğu’dan 100 makine geldi” dedi. Sanayicilere özel finans reformları yapılmalı. Sanayicilerin ithalatlarını sabit kurla yapmaları sağlanmalı. İşgüvenliği ve buna benzer çalışmaları yaparken ülke sanayicilerinin durumunu dikkate almak gerekiyor” dedi.