İşadamı yeni hükümetten ekonomide büyüme, siyasette yargı reformu istedi

HANDAN SEMA CEYLAN
YURT HABERLERİ

DÜNYA, “Anadolu’nun Nabzı Anketi” kapsamında 121 oda ve borsa başkanı ile kanaat önderlerine, yeni hükumetten ekonomide ve siyasi alandaki öncelikli beklentilerini sordu. Ekonomi alanında büyümeden sonra çözüm bekleyen ikinci öncelikli sorunu ‘cari açık’, üçüncü sorunu da “döviz kuru politikası’ olarak gösteren iş dünyası temsilcileri, siyasi alanda ise ‘yargı reformu’nun ardından ‘barış sürecinin devamı’ talebini ikinci sıraya koydu. Öncelik sıralamasında üçüncü sırada ise ‘yolsuzluk’ yer aldı. Yoğun tartışmalara konu olan 'başkanlık sistemi' dördüncü sırada gösterildi.

Türkiye’de gündem hükümeti kuracak matematik üzerinden ortaya konulan koalisyon formülleri. DÜNYA’nın gelenekselleşen ‘Anadolu’nun Nabzı Anketi’nin koalisyon temalı son anketinin sonuçlarını dün açıklamaya başladı. Bugün ise iş dünyasının yeni kurulacak hükümetten beklentileri var. Sonuçlar iş dünyasının yeni hükümetin taşıması gereken özellikler konusunda da ipucu veriyor. DÜNYA’nın Anadolu büroları Türkiye’nin ekonomik ölçütlerde öncelikli 25 kentinde 121 işadamı ile görüştü. Sonuçlar Araştırma Uzmanı Aslı Sarıoğlu ile çözümlendi. 

Ankette yöneltilen “Yeni kurulacak hükümetin öncelikli çözmesi gereken üç siyasi sorunu ne olmalı?” sorusuna katılımcılar açık ara farkla ‘yargı reformu’ dedi. 121 cevap üzerinden değerlendirilen ilk soruya 100 işadamı ‘yargı reformu’ şeklinde cevap vererek, bu alanda yüzde 82.6’lık bir oranla hükümetin acilen yargıda reform yapması gerektiğini belirttiler. Bu cevaplar arasında ‘yabancı yatırımcının güvenle yatırım yapması için yargı reformu şart’ şeklinde belirten katılımcılar da oldu, ‘demokrasinin devamı için yargı reformu yapılmalı’ diyenler de. Siyasi alanda ikinci önemli sorun ise ‘Barış süreci’ olarak gösterildi. 121 cevap arasında 84’ünde ‘barış süreci’ çözüm bekleyen öncelikli sorunlar arasında gösterildi. Bu ise cevapların yüzde 69.4’üne denk geliyor. İş dünyasının çözüm bekleyen en önemli 3. sorunu da ‘yolsuzluk’. Bu alanda da cevapların yüzde 59.5’i yolsuzlukların çözüme kavuşturulmasını istiyor. Sırasıyla yüzde 26.4 ile 4. büyük problem ‘başkanlık sistemi’ oldu. Yüzde 20.7 ile siyasi alanda çözülmesi gereken en önemli 5. sorun ‘yeni Anayasa’ olarak gösterildi. Eğitim politikası da yüzde 9.9’luk bir oranı oluşturdu. Eğitim politikası konusunda iş dünyasının iki temel görüşü var. İlki ‘mesleki eğitimin sanayiye dönük bir şekilde yeniden planlanması’ olurken, ikincisi ‘Ar-Ge ve inovasyon geliştirecek yeni nesillerin yetiştirilmesi’ şeklinde belirtildi. Yüzde 7.4’lük 7. önemli konu ise ‘seçim barajının kaldırılması’ oldu. Özellikle sınır kentlerindeki iş dünyası temsilcileri verdikleri cevaplarla ‘Suriyeliler’ konusunu 8. önemli sorun olarak gösterdiler. “Paralelle mücadele” de iş dünyasının önemli gördüğü sorunlar arasında yer aldı. 

Büyüme, cari açık ve döviz kuru... 

“Yeni Kurulacak hükümetin çözmesi gereken öncelikli üç ‘ekonomik’ sorun”un sorulduğu kategoride ise “büyüme” yüzde 71’lik oranla lider oldu. 121 işadamından 87’si ‘büyüme’ dedi. İkinci önemli sorun yüzde 65.3 ile “cari açık”, 3.sü ise “döviz kuru politikası” oldu. Talep yetersizliği ise yüzde 28.9 ile 4. sırada yer aldı. İş dünyası sorunlarını şu oranlarla sıraladı. Yüzde 19 ile “üretim politikası” yüzde 13.2 ile “teşvikler” yüzde 12.4 ile “işsizlik”, yüzde 10.7 ile “ihracat politikası”.

Üç öncelikli sorunu açıkladılar:

Ankete katılan 121 iş dünyası temsilcisinden “Yeni kurulacak hükümetin çözmesi gereken öncelikli” 3 ‘ekonomik’ ve 3 ‘siyasi’ sorunu belirtmeleri istendi. Her işadamı iki kategoride 3’er sorunu önem derecesine göre sıralayarak cevap verdiler. Açık uçlu olarak yöneltilen soruda iş dünyası 363 cevap ile kendi cümleleriyle sorunlarını ortaya serdi.

“İdealim AK Parti+CHP ama hükümeti AK Parti+MHP kurar”

“Anadolu’nun Nabzı Anketi” iş dünyasında ‘koalisyon’ beklentilerini göz önünü serdi. Dün sonuçlarını paylaştığımız ankette “Yeni hükümet için ‘ideal’ formül hangisidir?” sorusunun yöneltildiği iş dünyası temsilcileri yüzde 43 ile AK Parti+CHP’yi ilk sıraya yerleştirdi. Bu koalisyon formülünü yüzde 24 ile AK Parti+MHP hükümeti takip etti. Ankete katılan her 4 işadamından biri idealindeki hükümet formülünün AK Parti+MHP olduğunu dile getirdi. İş dünyasının idealindeki 3. formül ise HDP’nin dışardan desteklediği CHP+MHP hükümeti. Bu şıkkı iş dünyasının sadece yüzde 9.9’u tercih etti. MHP’nin dışardan desteklediği AK Parti Hükümeti’ne ise iş dünyasının yüzde 7.4’ü ‘idealim’ dedi. Muhalefette kalan üç partinin kuracağı CHP+MHP+HDP hükümetine ‘ideal’ diyenler ise yüzde 6.6’yı oluşturdu. AK Parti’yi HDP’nin dışardan desteklediği bir hükümete yüzde 1.7’lik bir oran ideal derken, aynı oranda işadamı ise MHP+HDP’nin desteklediği bir CHP azınlık hükümetinden bahsettiler. AK Parti’nin CHP tarafından dışardan desteklendiği bir hükümet idealini söyleyen işadamlarının oranı ise yüzde 0.8’de kaldı. HDP’nin desteklediği bir AK Parti hükümetini olası görenler ise yüzde 1.7. CHP’nin azınlık hükümeti kuracağı ve MHP ile HDP’nin onu dışardan destekleyeceği bir hükümetin ‘olası’ olduğunu düşünenler ise sadece yüzde 0.7’yi oluşturuyor. 

İş dünyası erken seçim istemiyor

“Yeni hükümet kurma çalışmaları yerine en hızlı şekilde erken seçime gidilmeli mi?” sorusuna iş dünyasının yüzde 89.3’ü “Hayır” yanıtını veriyor. “Evet” diyenlerin oranı ise yüzde 10.7’de kalıyor. Ankete katılan her 10 işadamından sadece biri erken seçime sıcak bakıyor. Öte yandan katılımcıların sadece yüzde 17.2’si AK Parti’siz bir hükümeti ‘olası’ görüyor. HDP’nin dışardan ‘destek’ olacağı bir hükümeti ‘olası’ görenlerin parti ayrımı yapılmaksızın toplam oranı yüzde 13.1.