Hacmin 2024 yılında 3,4 trilyon liraya ulaşması bekleniyor

Ticaret Bakanlığı tarafın­dan hazırlanan “Türki­ye’de E-Ticaretin Görü­nümü” başlıklı rapora göre Tür­kiye’nin 2023 yılı e-ticaret hacmi 1,85 trilyon liraya ulaştı.

Türki­ye’de e-ticaret hacmi 2023 yı­lında bir önceki yıla göre yüzde 115,15 artarak 77,89 milyar dolar olarak hesaplandı. 2023 yılında e-ticarette işlem sayısı ise bir ön­ceki yıla göre yüzde 22,25 arta­rak 5,87 milyar adet olarak ger­çekleşti.

GSYİH içindeki payı %6,8

E-ticaret hacminin genel tica­ret hacmine oranı 2019 yılında yüzde 10,1 iken, yıllar içinde bü­yük bir artış kaydederek 2023 yı­lında yüzde 20,3’e ulaştı. E-tica­ret hacminin 2023 yılında Gay­risafi Yurt İçi Hasıla (GSYİH) içindeki payı (E-GSYİH) bir önceki yıla göre yüzde 33,3 ora­nında artarak yüzde 6,8’e ulaştı. E-GSYİH’nin 2019-2023 yılla­rı arasında yıllık bileşik büyüme oranı yüzde 26 oldu. Ticaret Ba­kanlığı, 2024 yılı için 3,4 trilyon liralık e-ticaret hacmi ve 6,67 mil­yar adet işlem olacağı öngörüsü­nü paylaştı.

E-ticaret hacminin yüzde 51’ini mal ticareti, yüzde 49’unu ise hizmet ticareti oluşturu­yor. Bunun yanında kartlı işlem hacminin yüzde 63’ü mal ticare­ti iken yüzde 37’si hizmet ticare­ti kaynaklı işlemlerden meydana geliyor. E-ticaret hacminden en büyük payı alan ilk üç sektörden ilki 233 milyar lira ile beyaz eş­ya ve küçük ev aletleri olurken bu sektörü sırasıyla 135 milyar lira ile elektronik ve 127 milyar lira ile giyim, ayakkabı ve aksesuar sek­törleri izliyor.

E-ticaret yapan işletme sayısı Türkiye’de 559 bin 412’ye ulaştı

Pazaryerlerinde e-ticaret faali­yeti yürüten işletme sayısı ise 540 bine yaklaşırken kendi sitesinden veya mobil uygulamasından e-ti­caret faaliyetinde bulunan ET­BİS’e kayıtlı işletmelerin sayısı 35 bini aştı. Türkiye’de e-ticaret yapan işletmelerin yüzde 76’sı şa­hıs işletmesi, yüzde 21’i limited şirket ve yüzde 3’ü anonim şirket. İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa ve Antalya, e-ticaret faaliyetinde bulunan işletmelerin en çok bu­lunduğu ilk 5 il olarak öne çıktı. E-ticaret faali­yetinde bulunan es­naf işletmesi sahip­lerinin yüzde 70,5’i er­kek, yüzde 29,5’i ise kadın. Esnaf işletmesi sahiplerinin yaşlarına göre dağılımına bakıldığında ço­ğunluğun 25-44 yaş aralığında ol­duğu görüldü.

İşlem hacmi olarak en yoğun dönem Kasım 2023 oldu

Kasım ayında e-ticaret hacmi yıl genelindeki aylık ortalama­ların yüzde 50 üstünde seyret­ti. 2023 yılında en yüksek işlem yapılan günler, Kasım ayı kam­panyalarının etkisiyle 11 Kasım (11-11) ve 24 Kasım Öğretmen­ler Günü oldu. E-ticaret alışveriş tutarlarının yaş dağılımına ba­kıldığında en fazla harcamayı 29 yaşındaki tüketiciler gerçekleş­tirirken e-ticaret hacminin yarı­sından fazlasını 25-36 yaş aralı­ğındaki tüketicilerin yaptığı alış­verişler oluşturdu.

Mobil uygulamaların tercih edilme oranı yüksek

İşlem sayısı ve işlem hacminin satış kanallarına göre dağılımına bakıldığında mobil uygulamalar­dan yapılan alışverişler öne çıkı­yor. Web, mobil web ve mobil uy­gulama şeklinde sınıflandırılan sipariş platformları arasında iş­lem sayısı bakımından yüzde 91; işlem tutarı bakımından ise yüz­de 80 oranında mobil uygulama kullanıldı. E-ticaret harcamala­rının saat aralıklarına göre dağı­lımına bakıldığında yüzde 43 ile en fazla sayıda işlem 18.00-00.00 arasındaki 6 saatlik zaman dili­minde gerçekleştirildi.

Ortalama kargo teslim süresi 46,2 saat oldu

E-ticaret sektörünün en önemli paydaşları arasında si­pariş edilen ürünün tüketiciye ulaşmasını sağlayan kargo ta­şımacılığı ve lojistik sektörü ile ilgili bilgiler de raporda yer alı­yor. Teslim süreleri incelendi­ğinde Türkiye genelinde ortala­ma kargo teslim süresi 46,2 sa­at olarak rapora yansıdı. Teslim edilemeyen kargo gönderilerine bakıldığında karşılaşılan ilk ne­den yüzde 34,13 ile müşterinin gönderiyi kabul etmiyor olması ile karşılaşılıyor. Adreste bulun­muyor olma yüzde 26,43 ile ikin­ci sırayı alırken, en az karşılaşı­lan sebep ise yüzde 1,2 ile hasarlı kargo oldu.

En yüksek miktarda kargo gönderimi yapılan il, top­lam gönderilerin yüzde 55,27’si ile İstanbul oldu. İstanbul’u sıra­sıyla Kocaeli, Ankara, İzmir, Bur­sa ve Kayseri illeri takip etti. En fazla kargo gönderimi yapan il­çelere bakıldığında ise İstanbul iline bağlı Bağcılar ilçesi ilk sı­rada yer aldı. En fazla sayıda kar­go alan il yüzde 29,74 oranı ile yi­ne İstanbul oldu. Ankara, İzmir, Bursa, Antalya ve Kocaeli, İstan­bul’u takip etti. En yüksek sayıda kargo alan ilçe ise Ankara iline bağlı Çankaya ilçesi oldu.

 E-ticarete uyumu en yüksek iller İstanbul, Kayseri, Çorum ve İzmir

 Bakanlıkça geliştirilen meto­doloji sayesinde Türkiye’de illerin e-ticarete uyumuna ilişkin bir endeks oluşturul­du. Bu metodolojide yer alan kriterlerden ilkini ilin e-tica­ret satışlarının gayrisafi yur­tiçi hasılaya oranı (e-GSYH) oluşturuyor. İlde e-ticaret faaliyetinde bulunan işletme sayısının o ildeki toplam işlet­me sayısına oranı yani ildeki işletmelerin e-ticarete enteg­rasyonu, il bazındaki e-ticaret satışlarının ildeki e-ticaret alışlarını karşılama oranı ve il­de faaliyet gösteren e-ticaret işletmesi başına düşen e-tica­ret satış hacmi diğer kriterleri oluşturuyor. Bu göstergeler değerlendirilerek meyda­na getirilen e-ticarete uyum skorlarına bakıldığında, e-ti­carete uyumu en yüksek olan iller sırasıyla İstanbul, Kay­seri, Çorum, İzmir ve Kocaeli olarak öne çıktı.