Faiz yüzde 1'in altını görür mü?

İSTANBUL - Yılın ilk çeyreğinde yüzde 1'lik büyümeyle 70 milyar lirayı geçen, yıl sonunda ise 76-80 milyar lira arasında olması öngörülen konut kredisi sektöründe, 120 ay vadede yüzde 1,40'lara varan faiz söz konusuyken, faizlerde psikolojik sınır olan yüzde 1'in altı seviyelerin görülüp görülmeyeceği merak ediliyor.

Bazı sektör temsilcileri konut kredisi faizlerinde kısa dönemde bir düşüş öngörmezken ve faizlerin yüzde 1'ler civarında seyretmesini beklerken, bazıları ise olumlu gelişmeler paralelinde yüzde 1'in altına inilebileceğini düşünüyor.

Akbank Bireysel Bankacılıktan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Galip Tözge, konuya ilişkin 2011 yılında konut kredi pazarının yüzde 21 büyüme göstererek 69,6 milyar liraya ulaştığını, bu büyümenin yüzde 16 gibi önemli bir kısmının ekonominin daha iyimser olduğu yılın ilk yarısında gerçekleştiğini belirtti.

Temmuz ayı itibariyle Avrupa'daki borç krizinin etkilerinin hem faizlere hem de kurlara yansıması sonucu konut piyasasının ani şekilde yavaşladığını anımsatan Tözge, şunları kaydetti:
"2012 yılına da 2011'in dördüncü çeyreğinde en yüksek seviyeye ulaşan belirsizlik ve buna bağlı yüksek faiz ortamıyla başladık. Bunun yansıması olarak Ocak'ta konut ve bağlantılı olarak konut kredisi piyasasında 107 milyon liralık bir daralma yaşandı.

Şubat ayına ise Avrupa'da aksiyonların alınmasının olumlu havasıyla, sakinleyen faiz ortamıyla girildi. Piyasa, tekrar büyümeye başladı. Şubat ayında pazar büyümesi, ocak ayındaki daralmayı telafi etti ve sene sonunun 50 milyon lira üzerine çıktı. Mart ayında büyüme hızlandı ve ilk çeyrek itibariyle pazar bakiyesi 70,3 milyar liraya ulaştı.

Bu rakam, pazarda ilk çeyrekte yüzde 1'lik bir büyümeye işaret ediyor. Pazarın mevsimsel olarak yılın ikinci çeyreğinde daha fazla büyüme göstermesini bekliyoruz. Ancak, sektörün ilk çeyrekteki seyri senelik büyümenin de sınırlı olacağının habercisi niteliğinde."

"Konut sektörü son iki seneye göre yavaş seyredecek"

2012 yılındaki makroekonomik beklentilere paralel olarak konut sektörünün son iki seneye göre yavaş seyretmesini beklediklerini belirten Tözge, "Sektördeki soğumaya paralel olarak, konut kredileri pazarında da büyümenin sınırlı olmasını bekliyoruz.

Faizlerin düşme trendine girmesi veya ekonominin beklentilerin üzerinde büyümesi durumunda, konut sektörü ve konut kredileri pazarı hızla kendini toparlayabilir. Pazarın yüzde 10-12 gibi bir oranda büyümesi ve 76-78 milyar lira ile seneyi kapatması mümkün görünüyor" yorumunu yaptı.

Piyasanın genelinde, mart ayının ikinci yarısında faiz oranlarında düşme beklentisi bulunduğuna işaret eden Tözge, son gelişmeler ışığında TL faizlerde ve dolayısıyla konut kredisi faizlerinde kısa dönemde bir düşüş beklemediklerini, piyasanın açıklamalara karşı hala çok hassas olduğunu, tüketicinin beklediği faizlerin gerçekleşmesi için yurt dışı kaynaklı volatilitenin ve enflasyon üzerindeki baskının azalması gerektiğini belirtti.

"Faizlerde kısa vadede büyük düşüşler beklemiyoruz"

Garanti Mortgage Genel Müdürü Cemal Onaran da 2011'de mortgage faiz oranlarının uzun bir süre yüzde 1'in altında seyrettiğini hatırlatarak, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ile Merkez Bankası tarafından alınan tedbirlerle konut kredisi faiz oranlarının 2011'in son çeyreğinde yüzde 1,20 seviyesinin üstüne geldiğini anımsattı.

2012 yılına aynı şekilde yüksek faiz ortamıyla başlandığına dikkati çeken Onaran, bunun neticesinde konut kredisi hacimlerinin yılın ilk iki ayında sadece yüzde 0,4 oranında büyüdüğünü, geçtiğimiz yıl bu oranın yaklaşık yüzde 4 seviyesinde olduğunu ifade etti.

Daha sonra Avrupa'nın finansal sistemle ilgili sorunlarını yavaş da olsa çözmeye başlamasının piyasayı bir miktar hareketlendirdiğini ve bunun karşılığında faiz oranlarında bir miktar düşme gözlemlendiğini hatırlatan Onaran, 16 Mart itibariyle katılım bankaları hariç toplam 69,9 milyar liraya ulaşan konut kredisi sektörünün yıl sonunda 80 milyar lira seviyesine geleceğini, dolayısıyla yüzde 15'lik büyüme beklediklerini kaydetti.

Bundan sonrası için ise yurt içinde ve yurt dışında herhangi bir olumsuz gelişme yaşanmaması halinde faizlerin bir miktar daha gevşeme olabileceğinin altını çizen Onaran, "Ancak bu sene faizlerin yüzde 1'ler civarında kalmasını beklemek mantıklı olacaktır.

Faizlerdeki bu olası gevşeme, konut sektöründe bazı lokasyonlarda yoğun olan stokun erimesi anlamında da olumlu bir gelişmedir. Ancak 2012, bu anlamda özellikle yeni konut satışları bakımından rekabetin yoğun yaşanacağı bir yıl gibi görünüyor. Konut kredisi faizlerinde kısa vadede çok büyük düşüşler beklememekle beraber, mevcut faiz seviyesi de konut almak açısından makul bir düzeyde" şeklinde değerlendirme yaptı.

"İndirimlerin aşağı yönlü trendi gösterdiğini söylemek için erken"

TEB Özel Bankacılık Genel Müdür Yardımcısı Gökhan Mendi de 2012 ilk çeyreğinde, kredi faizlerinde tüketiciler lehine fiyat revizyonları yapılmaya başlandığını, ancak bu indirimlerin, aşağı yönlü bir fiyat trendini gösterdiğini söylemek için erken olduğunu belirtti.

Konut kredisi fiyat yönünü genel ekonomik göstergelerin performansının belirleyeceğini dile getiren Mendi, fiyatların bu seviyelerde olması ile sektörde yüzde 5-6 arasında temkinli büyüme yaşanmasını beklediklerini bildirdi.

Gökhan Mendi, "2011 yılında konut talebinde kredi faiz oranlarındaki yükselme ile kredi iştahında yavaşlama, 2012 yılının ilk 3 ayında da devam etmiştir. Bankaların konut kredisi kullandırma eğilimlerinde yavaşlama beklentisi ve üreticilerin tüketiciye yönelik kampanyalarının devam edeceği 2012 yılında, konut talebinde sınırlı artış beklentisi mevcuttur" yorumunu yaptı.

Konut kredisinde, 2011 yılında beklentilerin üzerinde gerçekleşen faiz oranlarından sonra 2012 yılına daha ılıman bir havada girildiğinin altını çizen Mendi, ancak yüzde 1'in altındaki faizlerin 2012 yılında henüz gerçekleşmediğini, bununla birlikte yüzde 1'e yakın seyreden cari faiz oranlarının konut alımı için yine de "avantajlı bir fiyatlama" olarak müşterilere sunulduğunu belirtti.

Mendi, yıl sonu itibariyle konut kredisi toplam hacminin 85 milyar liraya ulaşacağının tahmin edildiğini ifade etti.

"Yüzde 1'in altı gerçekleşir"

TSKB Gayrimenkul Değerleme AŞ Teminat Değerleme Departmanı Yöneticisi Onur Çakmaklı da Şubat ayının ikinci haftasından itibaren bankalarda faiz indirimi yapılacağı söylentileri ve ardından Merkez Bankası'nın faiz koridorunu 1 puan daraltmasıyla bankalarda faiz oranı indirimlerinin gerçekleşmeye başladığına değinerek, bankaların bugünlerde 120 ay vadeli yüzde 1,08 ile yüzde 1,44 aralığında konut kredisi kullandırmaya başladığını, bankaların faiz indirimi yarışına girmesi ile önümüzdeki aylar itibariyle bu oranın psikolojik sınır olarak görülen yüzde 1'in de altına inmesinin beklendiğini kaydetti.

Faiz oranlarının yüzde 1'in altına inmesiyle bekleme safhasında olan tüketicinin konut alımlarına yöneleceğini, piyasanın süregelen durgunluğunu atacağını ve canlanacağını vurgulayan Çakmaklı, konut kredisi faiz oranının yüzde 1'in altına inmesinin çok kısa bir zamanda gerçekleşeceğini, yılın ikinci yarısına kadar beklemeyeceğini düşündüklerini bildirdi.

(AA)