'Büyümeye yönelik her aşamada katkı sağladık, sağlamaya devam edeceğiz'

Ece CEYHUN

Çok değil bundan yaklaşık 2 ay önce ‘kâr değil, feragat yarışı yapalım’ diyerek faiz indiriminde düğmeye ilk basan kuruluş olan Türkiye İş Bankası'nın Genel Müdürü Adnan Bali, Türkiye ve dünya ekonomisine ilişkin beklentilerini anlatırken “Bu dönem, gelişen olaylar karşısında anında pragmatik kararlarla refleks göstermeyi, hızlıca doğru kararlar almayı, planlı ve öngörülü olmayı, aynı zamanda işin mutfağına da hakim olmayı gerektiren bir dönem” dedi.

İç içe geçmiş sorunlar yumağının içerisinde sorumluluğu bulunan büyük kurumlar olarak bilançolarının, bu bilançoların sağladığı imkânların Türkiye’nin genel doğrusu için kullanılması gerektiğinin altını çizen Adnan Bali, “Ekonomik anlamda ciddi değer yaratan büyük kurumlar sadece kendilerini koruma refleksiyle hareket ederlerse ve krize hazırlık adına aksiyon alırlarsa maalesef ölçekleri nedeniyle sadece krize karşı hazırlık yapmış olmazlar, bizzat krizi hazırlayanlardan biri olurlar.

Büyük kurumların krize karşı duruşları, krizin olumsuz etkilerini mümkün olduğu kadar asgari düzeye indirecek şekilde adeta bir dalgakıran vazifesi görmek olmalıdır. Yani bizim gibi finans kuruluşları, ülkemizin içinde bulunduğu meşakkatli zamanlarda da elini taşın altına koymalı, zorlukları paylaşmalıdır. Ancak toplumun tüm kesimlerini kucaklayacak tarzda geliştireceğimiz bu yaklaşım ile şimdiye kadar iki üç nesildir yaratılmış olan değerlerin acul politikalarla çarçur edilmesinin önüne geçeriz. Finans sistemi de sergileyeceği bu yapıcı ve sağduyulu davranış ile sektör ve kendisi için en doğrusunu yapmış olur” vurgusunu yaptı.

Gereğini yapmaya aynen devam…

Bankacılık sektörünün her zaman reel ekonomiyi ve ihtiyaçlarının finansmanını sağlama misyonunu taşıdığının altını çizen Adnan Bali, “İş Bankası olarak, ekim ayı sonunda yaygın kesimlere dokunan kredilerin tamamında bir faiz indirimine gittik. Tamamen kendi irademizle bu ülkenin doğrusu için gereği neyse onu yaptık. Aynen de devam edeceğiz yapmaya… Faiz indirimleri daha çok bireye, tüketiciye ve esnafa dokunan, yani içinde yaşadığımız sürecin daralan şartlarından en fazla etkilenen kesimlere yönelikti. Bunların teknik özellikleri, paketleri, indirimleri önemli değil. Bir yaklaşımın ortaya konulması önemli, bir niyetin ortaya konulması önemli. Ben bu iyi niyetin kat be kat benimsenerek, bu ekonomi için iyi sonuçlar, doğru sonuçlar yaratacak şekilde örnek olmasını, bir mesaj olmasını diliyorum. Bu yıl bankacının ‘mahareti’nin öz kaynak karlılığı, sermaye yeterliliği ve aktif kalitesine ilişkin rasyoları hedeflenen seviyelerde yönetirken, ülke ekonomisinin, müşterilerinin doğrularını gözetmek; zorda olanı, zor olanı kolaylaştıracak tarzda çalışmak olduğunu düşünüyorum” ifadelerini kullandı.

Krediyi mevduatla fonlamak öncelik

Bankacılık sektörünün tüm kesimleri desteklemek için üzerine düşen tüm sorumlulukları yerine getirmeye devam edeceğinin altını çizen Bali, “Buna rekabet diyeceksek, bu bir feragat yarışı olacaktır. Diğer taraftan, sektörün kredi/ mevduat oranının bulunduğu seviyeler dikkate alındığında, kredi büyümesinin mevduat artışı ile fonlanması 2016 yılında olduğu gibi 2017’de de bankaların önceliği olacak. Ayrıca bankaların teknoloji yatırımlarının devam edeceğini, bu alandaki yenilikçi uygulamaların da sektör için rekabet yaratan bir başka unsur olacağını düşünüyoruz” değerlendirmesini yaptı.

Konsolidasyonlar gündeme gelebilir

Bankacılık sektöründeki orta vadeli gelişmeleri de değerlendiren İş Bankası Genel Müdürü Bali şöyle devam etti: “Önümüzdeki 5 yıllık dönemde faiz oranları ve risk primlerindeki değişimin sermaye maliyetine yansımaları izlenecek ve bankalar özkaynak karlılığına ilişkin hedeflerini bu değişime göre şekillendireceklerdir. Sermaye getirisi ve maliyeti kıyaslamasında, istenilen düzeyde karlılığa erişemeyen özellikle küçük veya orta ölçekli bankalar arasında konsolidasyonlar olması da gündeme gelebilecektir. Yabancı sermayedarlar tarafından da benzer bir bakış açısıyla banka performanslarının izleneceğini düşünüyoruz.”
Şubeleşme kamu ve katılım ağırlıklı olur

Önümüzdeki dönemde sektörde maliyet yönetimi ve verimliliğin gündemin baş köşesindeki yerini koruyacağını, karlılık gelişimine göre bu konularda daha fazla aksiyon alınmasının söz konusu olabileceğini ifade eden Bali, bunun şubeleşmeye yansıyacak etkisini ise “Önümüzdeki dönemde sektördeki şubeleşme faaliyetlerinin özel bankalarca verimlilik esaslı stratejilerle yürütülmeye devam edeceğini, şube açılışlarının kamu ve katılım bankaları ağırlıklı olmak üzere ihtiyatlı şekilde yavaşlayarak süreceğini öngörüyoruz. Türkiye’de genel olarak bankacılık penetrasyon oranları, şube başına düşen kişi sayısının Avrupa Birliği ortalamasına göre yüksek olması ve ülke ekonomisinin potansiyel büyüme oranı dikkate alındığında, şubeleşmenin önümüzdeki yıllarda da devam edeceğini düşünüyoruz” ifadeleriyle değerlendirdi.

Eşdeğerli ülke kararı pozitif

İş Bankası Genel Müdürü Adnan Bali, AB'den gelen eşdeğer ülke kararının önemine de işaret ederek "Türk finans sektörünün Avrupa’dan sağladığı borçlanmaların risk ağırlığının azalmasına imkân tanıyarak, sermaye yeterliliği, büyük kredi ve risk taşıma kapasitesi açısından Türkiye pozisyonu olan veya pozisyon almak isteyen bölge bankalarını olumlu yönde etkileyeceğini öngörüyoruz. Söz konusu bankalarda azalan limit baskısı, Türk bankacılık sektörü açısından daha elverişli koşullarda kaynak temin etmenin yolunu açacaktır" dedi.

ŞUBE VE PERSONEL SAYISI ARTACAK MEVDUATTA DAHA HIZLI BÜYÜYECEK

► İş Bankası’nın 2017 yılında kredi büyümesinin %12-13, mevduat büyümesinin de %14-15 düzeyinde olacağını öngörüyoruz. Bankamız ihtiyaçları doğrultusunda 2017 yılında işe alımlarımız düzenli ve sürekli olarak devam edecek.

► 2016 sonu itibarıyla 1.351’i yurtiçi, 23’ü yurtdışı olmak üzere toplam şube sayımız 1.374. Türkiye’nin en fazla şube sayısına sahip özel bankası olarak 81 ilde yaygın şube ağımız ve geniş kadromuz ile hizmet veriyoruz. 2017 yılında mevduat, kredi ve diğer bankacılık ürünleri açısından yüksek potansiyel taşıyan yerlerde şube açacağız.

► 2017 yılında vadesi dolan borçlanma işlemlerinin de sorunsuz bir şekilde yenileneceği düşüncesindeyiz. Ayrıca, toplamda 2 milyar euro veya Türk Lirası da dâhil diğer para birimlerinde muadili tutara kadar, yurtdışında İpotek Teminatlı Menkul Kıymet (İTMK) ihraçlarına olanak sağlayacak bir İpotek Teminatlı Menkul Kıymet (Covered Bond) programının kurulmasına yönelik çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Programın kurulmasını takiben, piyasa koşullarının uygun olması halinde covered bond ihraçları yapabiliriz. X Fonlama kaynaklarımızı ürünler, yatırımcılar ve döviz cinsleri itibarı ile çeşitlendirmenin yanı sıra, kaynakların ortalama vadesini uzatmak amacıyla 2017 yılında da yurtdışı borçlanma araçlarını etkin bir şekilde kullanmaya devam edeceğiz. Bu kapsamda, her zaman olduğu gibi piyasa koşullarını yakından takip ederek uygun şartlar oluştuğunda ve ihtiyaçlarımız doğrultusunda borçlanma işlemleri yapabiliriz.

2017’DE EKONOMİ YÜZDE 3.3 BÜYÜR

27 çeyrektir aralıksız büyüyen Türkiye ekonomisi 2016’nın üçüncü çeyreğinde yüzde 1.8 oranında küçüldü, böylece yılın ilk yarısında yüzde 4.5 olan GSYH artışı 9 aylık dönemde yüzde 2.2 düzeyine geriledi. Adnan Bali, yılın üçüncü çeyreğinde baskı altında kalan iç talebin son dönemde toparlanma kaydetmeye başladığını izlediklerini söyledi.

Ancak iç ve dış kaynaklı belirsizliklerin ekonomi üzerindeki baskısının da hissedilmeye devam ettiğini anlatan Bali, “Mali disiplinden taviz verilmemesiyle kamu maliyesi tarafında uzun bir zamandır sergilenen güçlü performansın, önümüzdeki dönemde kamu harcamalarının artırılması suretiyle ekonomik aktivitenin desteklenmesi açısından yeterli hareket alanı sağladığını düşünüyoruz. Bu doğrultuda, 2017 yılında ekonomik büyümenin bir miktar hızlanarak bu yılki seviyesinin üzerine çıkabileceğini, ancak yüzde 3.3 düzeyinde gerçekleşerek potansiyelinin altında kalmaya devam edeceğini tahmin ediyoruz. 2017 yılında da tüm sektörlerde riskleri göz önüne alan temkinli büyüme stratejilerinin gündemde olacağını düşünüyoruz” dedi. Bali, temkinli stratejilerin özellikle döviz açık pozisyonu yüksek olan ve üretimde ithal girdiye bağımlı sektörler açısından ön planda olacağını tahmin ettiklerini de belirtti.

Bali, sektörel beklentileri hakkında bilgi verirken de şu açıklamayı yaptı: “Son dönemde Rusya ile ilişkilerin iyileşme sürecine girmesi paralelinde 2017 yılında turizm sektörünün 2016 yılına kıyasla daha iyi bir performans sergilemesi bekleniyor. Ayrıca, petrol fiyatlarında beklenen artış dikkate alındığında, gelir etkisiyle Körfez ülkelerinden Türkiye’ye gelen turist sayısında da artış gözlenebilecektir. Bununla birlikte, jeopolitik risklerin gelen turistlerin tercihlerinde etkili olmaya devam edeceği ve sektörün 2016 yılında yaşadığı kaybın telafi edilebilmesinin daha uzun bir zamana yayılacağını tahmin ediyoruz.

Bu nedenle, 2017 yılında da turizm ve bu sektörle yakın ilişkide olan seyahat acenteleri, kara ve havayolu taşımacılığı ile toptan ve perakende ticaret gibi sektörlerin baskı altında kalmaya devam edebileceğini öngörüyoruz. Öte yandan, 2017 yılında da ekonomik büyümenin büyük ölçüde iç talep kaynaklı olacağı göz önünde bulundurulduğunda, yurt içine yönelik üretim yapan sektörlerin bu süreçten olumlu yönde etkilenmesini bekliyoruz.”

8 HAFTADA 26 BİN ESNAFA YAKLAŞIK 2 MİLYAR TL KREDİ SAĞLADI

Üçüncü çeyrek verileri dikkate alındığında nakdi kredi hacmi 189,6 milyar TL’ye, gayrinakdi kredi hacmi ise 55,6 milyar TL’ye yükselen İş Bankası, özel bankalar arasında 140,4 milyar TL ticari kredi büyüklüğü ile nakdi ticari kredilerde ilk sırada yer alıyor. Bankanın ticari kredilerinin yüzde 29.6’sını KOBİ kredileri oluşturuyor. KOBİ müşterilerinin nakdi krediler toplamı 41,5 milyar TL düzeyinde. Adnan Bali, esnaf ve küçük işletmelerin 100 bin TL’ye kadar olan ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla yıl sonuna kadar %0,99 faiz oranıyla özel bir Esnaf Kredisi kampanyası düzenlediklerini hatırlatarak “Herhangi bir dış kaynak ve garantiye ihtiyaç duymaksızın, tamamen İş Bankası’nın kendi kaynak ve imkânlarıyla düzenlediği bu kredi kampanyasıyla, 8 haftalık kısa bir sürede 26 bini aşkın esnaf ve küçük işletmeye 1,9 milyar TL’nin üzerinde ucuz kredi olanağı sağladık” bilgisini de verdi.