Asgari ücrette destek azaldı kapsam genişledi

Canan SAKARYA

ANKARA - Meclis, vaatlerin yer aldığı iki ayrı torba tasarı için mesai yaptı. Asgari ücret artışının ardından işverene sağlanacak 100 TL’lik desteği içeren tasarı Genel Kurul’da, 29 yaşını doldurmamış yeni iş kuran gençlere 3 yıl boyunca Gelir Vergisi muafiyeti sağlayacak torba tasarı Meclis Plan Bütçe Komisyonunda kabul edildi. 

Düzenlemeye göre, 2015’te kazancı 2 bin 550 liraya kadar bildirilen sigortalı için işverenin 100 TL’lik sigorta prim yükünü hazine karşılayacak. Özel sektörde çalışan 12 milyon 800 bin işçinin 10 milyon 996 bin 757’si aylık 100 liralık devlet desteğinden yararlanacak. Bedelli askerliği 1000 euroya düşüren düzenlemenin yer aldığı torba tasarı önceki gece Genel Kurul’da kabul edildi. Asgari ücretin 1.300 liraya çıkmasının ardından işverenin yükünün paylaşılmasına ilişkin düzenlemeye göre prim ve hizmet belgelerinde, 2015’te kazancı 2 bin 550 liraya kadar bildirilen sigortalı için işverenin 100 TL’lik sigorta prim yükünü hazine karşılayacak. Özel sektörde çalışan 12 milyon 800 bin işçinin 10 milyon 996 bin 757’si aylık 100 liralık devlet desteğinden yararlanacak. Teşvikten yararlanacak işverenin bir önceki yılın aynı ayında brüt günlük 85 TL, aylık 2 bin 550 TL veya altında ücretle çalıştırdığı işçi sayısı dikkate alınacak. Destekten bu yıl kurulacak yeni işyerleri de faydalanacak. 

Kayıt dışı çalıştırana destek yok 

Çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili 2016’ya ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerini yasal süresi içinde vermeyen, sigorta primlerini yasal süresince ödemeyen, çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmeyen, kuruma prim, idari para cezası ve gecikme cezası bulunan işveren bu destekten yararlanamayacak. Ancak, prim ve ceza borcu olanlar, bunları Amme Alacakları Tahsili kanununun 48. maddesine göre yapılandıranlar destek alabilecekler. 

Muvazaalı işleme de ceza geldi 

Hazine katkısından yararlanmak için muvazaalı işlem tesis ettiği anlaşılanlara verilen destek de gecikme cezası ve zammıyla geri alınacak. Muvazaalı işlemler, mevcut işletmenin kapatılarak yeni adla veya bir iş birimi olarak açılması, yönetimi veya ortaklığı aynı işyerleri arasında işçi kaydırılması, şahıs işletmelerinde sahip değiştirilmesi vb. işlemler olarak sıralandı. 

Genç girişimciye vergi desteği 

Ağırlıklı olarak gençlerle, doğum yapan, evlat edinen memur ve işçilere dönük haklar getiren torba tasarı ise Plan Bütçe Komisyonu’nda kabul edildi. Gelecek hafta Meclis Genel Kurulu’nda ele alınması beklenen tasarıyla 29 yaşını doldurmamış yeni iş kuran gençlere 3 yıl boyunca Gelir Vergisi muafiyeti sağlanacak. Yılda 30 bin mükellefin işe başladığı ve bunun 10 binin genç girişimci olduğu varsayımından hareketle 20 milyon liralık vergiden vazgeçileceği tahmin ediliyor. Basit usulde vergilendirilen esnafın yıllık 8 bin liraya kadar olan kazançlarından vergi alınmayacak. Bu düzenlemeden ise 670 bin kişinin yararlanması ve maliyetinin 288 milyon TL olması bekleniyor. 

478 bin sigortalı faydalanacak 

51 ilde uygulanan ve 10 ‘dan fazla işçi çalıştırılan işyerlerine yönelik yüzde 6 oranında yapılan işveren sigortası primi indiriminde 10 işçi çalıştırma zorunluluğu kaldırılıyor. 197 bin 649 işyerinde yaklaşık 478 bin 650 sigortalının yararlanacağı bu teşviğin maliyetinin ise 780 milyon lira olacağı açıklandı. 

Destek primi kaldırılacak 

Tasarıyla, emekli olduktan sonra Bağkur kapsamında çalışanların aylıklarından kesilen sosyal güvenlik destek primi kesintileri kaldırılıyor. Bu kapsamda 677 bin kişi bulunurken maliyeti 1 milyar lirayı bulacak. Gençlerin genel sağlık sigortası giderlerinin lise bittikten sonra iki yıl üniversite bittikten sonra iki yıl olmak üzere devlet tarafından karşılanmasından 517 bin 419 genç faydalanacak yıllık 942 milyon lira maliyet ortaya çıkacak.

Komisyonda kabul edilen torba tasarıda neler var?

- İşbaşı eğitim programına katılacakların bundan yararlanma süresi 6 aydan 1 yıla çıkarılıyor. 
- Öğrenimi devam eden 25 yaşını doldurmamış gençlerden pasaport harcı alınmayacak. 
- Muhtar ödenekleri bin 300 liraya çıkarılacak. 
- Polisler ve uzman erbaşların maaşlarında iyileştirme yapıldı. Polisler ve uzman erbaşların 2 bin 200 olan ek göstergeleri 3 bine çıkarılarak, polislerin emniyet hizmeti tazminatı yüzde 25 artırılıyor. 
- Gübre ve yemde Katma Değer Vergisi kaldırılıyor. 
- Memurlara, doğum sonrası aylıksız izinde geçirdikleri her yıl için bir kademe ilerlemesi ve her 3 yıl için bir derece yükselmesi verilecek. 
- Kadın memurlara doğum yapmaları halinde analık izni sonrasında birinci doğumda 2 ay, ikinci doğumda 4 ay, sonraki doğumlarda ise 6 ay, günlük çalışma süresinin yarısı kadar, mali ve sosyal haklarda herhangi bir kesinti yapılmak

Genel Kurul’da kabul edilen torba tasarıda neler var?

YURT DIŞINDAKİ Türk vatandaşları bin euroya bedelli askerlik yapacak. Yurt dışında oturma veya çalışma izniyle en az 3 yıl süreyle bulunan, 38 yaşını tamamlayan Türk vatandaşları, defaten bin euro ödeyerek askerlik yapmış sayılacak. Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce dövizli askerlik hizmetinden yararlanmak için başvuranlar da bin euro ödeyecek. 
KAYIP KİMLİK KARTI için 30 lira ödenecek. Kanuni bildirim süresi dışında doğum nedeniyle düzenlenen Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartı ve değiştirme nedeniyle düzenlenen kimlik kartı için 15’er lira, kayıp nedeniyle düzenlenen kimlik kartı için 30 lira ödenecek. 31 Aralık 2016’ya kadar verilen nüfus cüzdanlarından 8 lira kağıt bedeli alınacak. 
LİNYİT VE TAŞ KÖMÜRÜ çıkaran yeraltı maden işletmelerinde, fazla çalışma ücreti, yıllık izinlerin artırılması, çalışma süresinin 37.5 saate düşürülmesi, çalışanların ücretinin 2 asgari ücretten az olamayacağı nedenleriyle oluşan maliyet artışlarının karşılanmasına ilişkin destek verilebilecek. Bu destekler, bakanlık bütçesine konulan ödeneklerden karşılanacak. Maliyet artışlarına ilişkin usul ve esaslar, bunların uygulanma süreleri, bakanlığın teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca belirlenecek. 
SAYIŞTAY DENETİMİNE, sermayesinde doğrudan veya dolaylı olarak kamu payı bulunan şirketler de dahil olacak. Sayıştay, bu şirketlerden sermayesindeki kamu payı yüzde 50’den az olanların bağımsız denetim raporunu esas alarak hazırlayacağı raporu TBMM’ye sunacak.