Araçsız kent uygulamaları artıyor!

KEZBAN KARABOĞA

Sürücüsüz araç, tamam, konuşuluyor; ama otomobilsiz bir trafiği düşündünüz mü hiç? Yani işe ya da herhangi bir yere yürüyerek gidebilmeyi, şehir içinde ağırlıklı bisiklet ya da metro, vapur kullanarak seyahat etmeyi? Bakın, JLL Dünya Şehirlerinin Geleceği (Future of World Cities) raporunda ilginç veriler var. Bu rapor Nisan 2016'da yayınladı. Veriler güncel. Buna göre örneğin Parislilerin yüzde 80'inden fazlası iş yerlerine yürüyerek, bisiklet veya toplu taşıma araçlarını kullanarak gidiyor. Daha ilginç bir bilgi: Hong Kong'ta yaşayanların da neredeyse yüzde 90'ı iş ile ev arasında otomobilsiz seyahat ediyor. Raporda işine otomobil kullanmadan giden kişilerin yoğunluğunun gösterildiği bir liste var. Burada 10 şehir sıralanmış. Otomobilsiz seyahatin zirvesinde yukarıda da söylediğim Hong Kong var, onu Paris ve Şanghay izliyor. Liste Barselona, Tokyo, Londra, Stockholm, Berlin, Oslo ve Madrid sıralaması ile bitiyor. Hemen hemen her şehirde otomobil kullanmadan işe gidenler yüzde 60'tan fazla. Bu durum, listedeki şehirlerin ulaştırma altyapılarının yeterliliğini de gösteriyor. Bakın, Oslo, geçen yıl, birkaç yıl içinde şehir merkezinde araçları tamamen yasaklamaya hazırlandığı ilan etti. Şehirde bisiklet yollarının yapılacağı, toplu taşımaya yüksek miktarda yatırımın ayrılacağı açıklandı. Böylece Oslo'nun yayalar, bisikletliler için daha iyi bir kent olacağı belirtildi. Paris'te haftada birkaç gün 'araçsız kent günü' uygulaması var. Dahası bu uygulama pazar günleri ve resmi tatiller için de genişletilecek. Bakın, Almanya'nın Hamburg kentinin yüzde 40'ının, gelecek 20 yılda, 'Yeşil Ağ' başlıklı projeyle arabasız yaya alanlarına dönüştürülmesi planlanıyor.

295 sokak yayalaştırıldı

Peki, Türkiye'de durum nedir? Şöyle: Türkiye'de de ulaştırmada büyük alt yapı yatırımları devam ediyor. Kentlerde bisiklet rotaları artırılmaya başlandı, yürümek özendiriliyor. İstanbul'da Tarihi Yarımada'daki 295 sokak yayalaştırıldı. İzmir Büyükşehir Belediyesi 'Yarımada İzmir' projesiyle tarihi yürüyüş rotaları belirledi, bisiklet rotaları artırıldı. Diğer şehirlerde örnekler var. Peki, şimdi tüm bunların sağlıkla ne ilgisi var: Elbette, daha temiz bir çevre ve daha hareketli bir yaşam eşittir daha sağlıklı bir yaşam. İşe, örneğin ekmek almaya giderken aracınızı kullanmayarak başlayabilirsiniz. Hareketli bir hafta sonu diliyorum.

NEDEN ÖNEMLİ?

Tüm bunlar neden önemli? Şöyle: Kısa vadede hava kirliliği, uzun vadede araç emisyonlarının iklim değişikliğine sebep olması gibi çevresel kaygılar, kentlerin araçlardan arındırılmasını gündeme taşıyor. İşte bu nedenlerle de daha iyi bir kentsel planlama ile yeni yollar ve yeni ulaşım hatları kuruluyor.