Alabalıkçı pazar ve kuraklık kıskacında

MAHMUT SABAH 

KAYSERİ - Su ürünleri sektöründe atak yaparak alabalıkta üretimi 9 bin, ihracatını ise 5 bin tona çıkaran Kayseri, önce kuraklık, ardından da Şili’nin Avrupa pazarına girmesiyle zor durumda kaldı. Firma sahipleri, ihracat pazarındaki daralmanın yanı sıra, yem ve işçiliğin de pahalandığını, pazarın küçülmesi nedeniyle ihracat ağırlıklı üretim yapan çoğu işletmenin kapanmamak için direndiğini ifade etti.

Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Özkan Kayacan, kuraklığın üretim kaybına yol açtığını, ihracat pazarının daralmasının da üreticiyi sıkıntıya soktuğunu doğruladı. “Kayseri’de alabalık üretimi ağırlıklı olarak Yamula ve Bahçelik barajlarında yapılıyor. Kuraklık nedeniyle bu barajlarda su seviyesinin düşmesi, üretimin azalmasına neden oldu. Keza Şili’nin Avrupa pazarına girmesi de, Kayseri’nin balıktaki dış pazar payının daralmasına yol açtı. Girdi artışlarının, işletmeleri sıkıntıya soktuğu da bir gerçek” dedi.

Özkan Kayacan, Türkiye’nin alabalık üretiminde Kayseri’nin önemli bir paya sahip olduğunu,10 bin tona yaklaşan yıllık üretimin yüzde 85’nin baraj göllerinde yapıldığını kaydetti.” Yamula Barajı 3 milyar metreküp, Bahçelik Barajı ise 216 milyon metreküp su toplama kapasitesine sahip. İl genelinde irili ufaklı 65 işletme var. Bunlardan 27’si Yamula, 8’i Bahçelik Barajı’nda üretim yapıyor. Bu işletmeler yaklaşık 130 milyon yavru ve 35 bin ton alabalık üretim kapasitesine sahip. Kayseri’de üretilen balıklar, genelde Almanya, İngiltere ve Polonya gibi Avrupa ülkelerine ihraç ediliyor. Dış pazar için hazırlanan balıklar Kayseri’de yeterli tesis olmadığı için genellikle kıyı kentlerinde işlendikten sonra ihraç ediliyor. Geçen yıl dış ülkelere 5 bin tona yakın işlenmiş balık gönderildi. Diyebilirim ki, Kayseri kapasite olarak ilk sırada. Üretimde ise Elazığ’dan sonra ikinci sırada yer alıyor. Bu sıralamada Kayseri’yi Muğla izliyor” diye konuştu.İşletmelerin başta yem ve işçilik olmak üzere diğer maliyet artışlarından yakındığını belirten Kayacan, “Bir süre önce Su Ürünleri Genel Müdürümüz Kayseri’ye gelerek ilin çeşitli kesimlerindeki üretim havzalarında incelemeler yaptı. Maliyet artışlarından kaynaklanan sorunlara rağmen yine de sektöre ilgi devam ediyor. Nitekim, yatırımdan yana yeni girişimler var. Örneğin, dört başı bütün bir balık işleme tesisi için çalışmalar yapılıyor. Biz girişimcinin yanındayız, teşvik ediyoruz” dedi.

5 liraya mal edip 5 liraya satıyoruz 

Kayseri’nin önde gelen işletme sahiplerinden Adem Çoban, alabalık üretiminin masrafl ı bir iş olduğunu, çoğu işletmenin artan maliyetler karşısında zor durumda kaldığını öne sürdü, “ İki yıl öncesine kadar balığı 2 liraya, 2.5 liraya mal ediyor. 4 liraya 5 liraya satıyorduk. Oysa şimdi yem ve işçilik çok pahalı. 5 liraya mal ediyor, 5 liraya satıyoruz. Yani, zarar ediyoruz. 3- 4 firma etek dolusu paralar harcayıp üretim tesisleri kurduk. Onlarca işçi çalıştırıyoruz. Şimdi kapanmamak için direniyoruz”dedi.