ABD yaptırımları Venezuela ekonomisini felç edebilir

ABD'nin yeni petrol yaptırımları, Venezuela'daki siyasi gerilimin sürmesi halinde, Nicolas Maduro hükümetine büyük darbe vurabilir.

ABD, Venezuela Devlet Petrol Şirketi (PDVSA) ve ABD'deki yan kuruluşu CİTGO'ya bir dizi yaptırım uyguladı.

BBC Mundo'nun haberine göre, ABD'nin Venezuela'dan aldığı petrol karşılığında ödeme yaptığı hesabı dondurma kararı, kısa vadede zor günler geçiren Venezuela ekonomisini felce uğratma riski taşıyor.

Washington'ın bankacılık yaptırımları, Caracas ile petrol ticaretine Maduro yönetimini devre dışı bırakarak devam etmeyi amaçlıyor.

ABD, Venezuela'ya petrol ödemeleri için ayırdığı finansmanı, Venezuela'nın yeni devlet başkanı olarak tanıdığı Juan Guaido'ya aktarmayı planlıyor.

Bu, kısa vadede Maduro hükümetinin finansal açıdan darbe alması anlamına gelirken, ABD'nin Guaido'ya alan açma hedefini gözler önüne seriyor.

Haberde, Beyaz Saray'ın Maduro'yu devirmek için tüm ekonomik ve diplomatik ağırlığını kullandığı da ortaya kondu.

ABD Başkanı Donald Trump'ın Venezuela'dan petrol alımını açıkça yasaklamayarak, bu satışlardan elde edilen kaynakların daha sonra Maduro dışındaki bir Venezuela hükümetine (Guiado'yu kast ederek) aktarılmasını, bu yolla onu uluslararası arenada daha prestijli bir lider haline getirmeyi amaçladığı belirtildi.

Maduro alternatifsiz kalacak

Venezuela, çıkardığı petrol ve petrol ürünlerinin yüzde 80'ini ABD'ye ihraç ediyor. Venezuela'nın petrol ihracatından elde ettiği toplam nakit gelirinin yüzde 75'i tek başına ABD'den geliyor.

Haberde, ABD'nin yaptırım kararıyla, Maduro hükümetini bu gelirden mahrum bırakarak, ekonomik olarak çökertmek istediği değerlendirmesinde bulunuldu.

Buna göre, yaptırımların en büyük etkisi PDVSA'nın ABD'deki yan kuruluşu CİTGO üzerinde olacak.

ABD'nin Venezuela'nın en büyük müşterisi olmasının yanında, peşin ödemeyle alım yapması Caracas'ın nakit varlıkları açısından hayati önem taşıyor.

CİTGO da Venezuela'dan petrol alıyor hem de bunu işleterek karını PDVSA'ya aktarıyor. Ancak Citgo şirketinin varlıklarına el konulması ihtimali de mevcut.

Tüm projeksiyonunu PDVSA'dan petrol almak üzerine kuran Citgo rafinerisinin zarar edecek olması, nakit akışını bitirme noktasına getirme riski taşıyor.

Aynı zamanda CİTGO, Venezuela'nın kötü günler için sakladığı yedek bütçesi konumunda. CİTGO'nun gelirlerine el konulmasıyla, halihazırda ekonomik krizdeki hükümetin, B planını da devreden çıkmış olacak.

Siyasi gerilim sürerse, yaptırımlar 30 gün içinde etkilerini gösterecek

Haberde görüşlerine yer verilen Ekonomik Danışmanlık Direktörü Asdrubal Oliveros, Maduro hükümetinin siyasi krizin sürmesi halinde, yaptırımların olumsuz sonuçlarıyla 30 gün içerisinde karşı karşıya kalacağını ifade etti.

Oliveros'a göre, ABD, yaptırımlarla Maduro'nun belini bükmeyi ve hükümeti işlevsiz bırakarak Guaido'nun pozisyonunu kuvvetlendirmeyi hedefliyor.

Maduro destekçileri zararı telafi edebilecek mi?

Maduro'nun nakit paraya ulaşmak amacıyla özellikle Asya ülkelerine petrol satmak için çabalaması bekleniyor.

Bu noktada Hindistan akla gelen ilk ülke olarak öne çıkıyor.

Haberde görüşlerine yer verilen bir diğer isim Houston Rice Üniversitesindeki Baker Kamu Politikaları Enstitüsüne bağlı enerji politikası uzmanı Francisco Monaldi, Maduro hükümetinin karını azaltma pahasına da olsa petrolünü satmak için başka pazarlara yöneleceğini belirtiyor.

Monaldi'ye göre Maduro kaybını, Hindistan ve Çin'e daha fazla petrol satarak telafi etmeye çalışsa da karı ve eline geçen nakit azalacak.

Yaptırımların ABD'ye de olumsuz etkisi olacak

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton'un hesaplamalarına göre, ABD yaptırımları, Maduro'yu 11 milyar dolar zarara uğratacak.

Ancak BBC'nin haberinde, yaptırımların ABD ekonomisine de dolaylı olumsuz etkisi olacağı vurgulanıyor.

Zira, iç piyasada petrol arzının azalması ve işlenecek petrolün miktarının düşmesi ile akaryakıt fiyatlarının artması söz konusu olacak.

Ayrıca, rafineriler halihazırda, dizeli bir hafta önceye göre daha pahalıya üretiyor. Bu durum yalnızca iç piyasada akaryakıt fiyatlarının artmasına değil, rafineri pazarının da daralmasına yol açacak.

ABD'nin Rusya ile karşı karşıya gelme ihtimali

ABD'nin yaptırımlar neticesinde Venezuela pazarında Rusya ile karşı karşıya gelme riski de bulunuyor.

Zira, Aralık 2016'da CİTGO hisselerinin yüzde 49,9'unun Rus petrol şirketi Rosneft'e teminat olarak verildiği biliniyor. Bu şirketin ABD'de üç büyük arıtma kompleksi ve yaklaşık 5 bin 500 benzin istasyonu bulunuyor.

Venezuela'da yaşananlar

Venezuela'da muhalefet ve iktidar yanlılarının 23 Ocak'ta düzenlediği mitingler ülke ve bölge açısından son derece önemli gelişmelere yol açmıştı.

Çoğunluğu muhalefetin elindeki Ulusal Meclisin Başkanı Guaido, muhaliflerin mitinginde kendisini geçici devlet başkanı ilan etmiş ve başta ABD olmak üzere Avustralya, Kanada, Kolombiya, Peru, Ekvador, Paraguay, Brezilya, Şili, Panama, Arjantin, Kosta Rika ve Guatemala gibi ülkeler tarafından tanınmıştı.

Meksika, Türkiye, Rusya, Küba, Çin ve Bolivya ise Venezuela Devlet Başkanı Maduro hükümetine desteklerini yinelemiş, Maduro da gelişmeler üzerine ABD ile diplomatik ve politik ilişkileri kestiğini açıklamıştı. Maduro, daha sonra yaptığı başka bir açıklamada, iki ülke arasındaki diplomatik ilişkinin bittiğini fakat ticari ilişkinin süreceğini duyurmuştu.