4 milyar dolarlık kömür ithalatını önlemek için ilk adımlar atılıyor

Ferit PARLAK

Dört milyar dolarlık kömür ithalatını önlemek adına ilk adımlar atılıyor. İthalatla karşılanan 30 milyon tonluk kömür ihtiyacının yerli kaynaklardan karşılanması amacıyla başlatılan çalışmaların ilk meyvesi alınıyor. Zonguldak ve Soma’daki 7 sahada toplam 10 milyon tonluk üretim gerçekleştirilmesi için açılan 7 ihalenin sonuçları belli oldu. İmzalar bu ay içinde atılacak.

“Bilinen kömür rezervi 18 milyar tona çıktı”

Gazetelerin Ankara temsilcileri ile bir araya gelen Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, “Türkiye’de kömür rezervimizin toplam miktarı son keşiflerle birlikte 18 milyar tona çıktı. 2.5 sene önce bu 15 milyar tondu. Aramalardan sonra bunun üstüne bir 2-3 milyar ton daha rezerv ekledik. Tabii yerin altındaki maden çıkmayınca kimseye faydası yok” diye konuştu.

TTK ve TKİ’nin sahalarını özel sektöre ihale ederek, üretim ve istihdamı artırmaya çalıştıklarını dile getiren Dönmez, “Şimdi TTK ve TKİ bizim iki KİT’imiz. TKİ linyit kömürleri işletiyor, TTK ise taşkömürü. Sadece Zonguldak’ta 1.5 milyar tonluk taşkömürü rezervimiz var. Bizim orada kamu özel yıllık üretimimiz ortalama 1 milyon ton. Bu hızla bin 500 yıla bitmez. Geçtiğimiz yıl kanunlarımızda bir iki değişiklik yaptık. Bu değişikliklerle, TTK kendisine verilmiş olan ruhsatların kendisinin işletmediği kısımda kalan bölümlerini, devir ihalesine çıkmak suretiyle üretim ve istihdam artışı hedefliyoruz” dedi.

“Rezerv varken, ithalat yapıyoruz”

Yıllık ortalama 30 milyon ton civarında kömür ithalatı yapıldığına dikkat çeken Dönmez, “Bunun 20 milyon tonunu santrallerimiz tüketiyor. Zonguldak’taki kömürümüz aslında bu santrallerimiz için uygun. İthal kömüre dayalı santral kuran firmaların sahipleri ile anlaştık. Garantili anlaşmalarla yerli üretimi teşvik etmiş olduk” dedi.

“Maden ithalatının %80'i kömür”

2017 yılında gerçekleşen 5 milyar dolarlık maden ithalatının 4 milyar dolarını kömürün oluşturduğunun altını çizen Dönmez, “Kömür zengini bir ülkede, kömür ithal ediyor olmamız doğrusu eleştirilecek bir şey. Bu nedenle adım atmamız gerekiyordu. Sadece kamu eli ile de bunu yapma şansımız yok” dedi.

“Güneş ve rüzgarda her yıl bin MW eklenecek”

Güneş ve rüzgar enerjisinde yeni hedefleri de ortaya koyan Dönmez, “Biz bu sene toplam ürettiğimiz elektriğin, rüzgâr ve güneş birlikte baktığınızda yüzde 10’a çıktık. Rüzgarda ve güneşte her yıl bin MW kurulu gücümüzü artırmak gibi bir hedefimiz var. Biliyorsunuz yenilenebilir enerji kaynaklarını destekleme kanunumuz var bizim YEK dediğimiz. Orada onların bir alım garantisi var. 10 yıl süreli. Eğer cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle uzatılmazsa 2020’de son bulacak. Ama biz YEKA’lara devam edeceğiz” dedi.

“Altın üretimini iki katına çıkarmayı hedefliyoruz”

Altın üretimini iki kat artırmayı hedeflediklerini ve bu konuda altın madencileriyle görüştüklerini dile getiren Dönmez, Akkuyu Nükleer Güç Santrali ile ilgili çalışmaların devam ettiği bilgisini verirken, Türk Akımı Projesi'nde de hızlı ilerleme yaşandığını vurguladı.

Kaynak yetersizliği nedeniyle projelerin durdurulabileceği yönünde yapılan spekülasyonları da değerlendiren Dönmez, “Şu anda bizim büyük, başladığımız projelerden henüz böyle bir durumda olan yok. Hazine Maliye tarafı ile arkadaşlarımız da görüşüyor. Prensipte şuna anlaştık. Kamu şirketlerimiz yapacaksa, kendi kaynakları varsa yürüyebilirsiniz dediler. Ya da kendi kaynağı değil, dış kaynak kullanabiliyorlarsa, uzun dönemli finansman, yine orada da ilerleme yapılabilir denildi. Bizde o kapsamda şu anda takılan bir şey gözükmüyor” dedi.

"Yapamadıklarımızı da sorgulayacağız"

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, 2 aylık çalışmaları değerlendirdiği sohbette, “Bütün paydaşların sürece dâhil olmalarını sağlayacağız. Örneğin, önümüzdeki ay ilk defa Enerji Tüketici Konferansı düzenleyeceğiz. Böylece enerjide hem üretenin, hem tüketenin, hem de düzenleyicinin bir araya geleceği bir etkinlik yapacağız. Sayın Cumhurbaşkanımızın geçen kabine toplantısındaki talimatları ile ikinci 100 güne hazırlanıyoruz. Kısa vadeli olunca daha iyi odaklanmış oluyorsunuz. Normalde biz yılbaşında 5 yıllık bir plan yapmıştık. Onları da 3’er aylık dönemler halinde izliyoruz. Yıl sonu geldiğinde, hangilerini yaptık yapamadık arkadaşların da karne notu çıkmış oluyor” dedi.