Türkiye, 'üniversite eğitimi'nin en çok para kazandırdığı 6. ülke

OECD’nin Education at a Glance (Bir Bakışta Eğitim) 2015 raporuna göre Türkiye’de üniversite mezunları liselilerden 1.88 kat daha fazla para kazanıyor. Türkiye, bu oran ile OECD ülkeleri arasında altıncı sırada. Sıralamada 34 OECD ülkesi var. OECD ortalaması 1.60. Listenin 1 numarasında Şili yer alıyor. Şili’de yükseköğretim mezunu yetişkinler (25-64) liselilere göre aylık 2.60 kat daha fazla para kazanıyor. 2.52 kat fark ile Brezilya’da da durum Şili’dekine yakın. Üniversitenin iyi para ettiği üçüncü ülke Kolombiya (2.34). İlk 3 sıra böyle. Son 3 sıra nasıl? Sırasıyla Danimarka (1.29), Norveç (1.28) ve son olarak İsveç’te (1.25) üniversiteliler liselilerden daha fazla gelir ediyor.

Dikkat ederseniz son sıraları daha çok gelişmiş ülkeler paylaşıyor. Yani bu ülkelerde lise ve üniversiteli olmanın kazanç farkı daha az. Bunun nedenleri ne olabilir? 'Üniversite, artık yeni lisedir' diyenlerin sayısı artıyor. Patronların, CEO'ların 'Mezunlar bir şey bilmiyor', 'Artık üniversite yatırımı gereksiz', 'Üniversite yerine kendimiz eğitim verelim' diye yakındıkları bir dönemden geçiyoruz. Bu nedenle öğrenciler ne düşünüyor? Hala üniversite okumak istiyorlar mı? Üniversite hocaları konuya nasıl yaklaşıyor? bir bakalım.

Bakın, mesela Işık Üniversitesi Rektörü Şirin Tekinay ne diyor: "İş gücünde üniversite mezunu oranının (hatta yüksek lisans ve doktora sahibi çalışanların) arttığı bir devirdeyiz. Kurumsal eğitim gereklidir. Üniversite eğitimini, çalışılan kurumun özgün kültürüyle, müşterileri ilişkileriyle, süreçleriyle ve özgün özellikleriyle tamamlaması gerekir."

Üniversiteli her şeyi iyi yapamaz

Bir de İTÜ Kariyer Merkezi Başkanı Doç. Dr. Salim Atay'a kulak verelim. Bakın ne diyor Doç. Dr. Atay: "Üniversite eğitimi alan her şeyi en iyi şekilde yapar gibi gerçekçi olmayan düşüncelerden uzaklaşılıyor. Üniversite eğitimi iyi bir performans için güçlü bir temel oluşturur, bu bakımdan da gerekli hatta zorunludur. Her kurumsal yapı, kendi insan kaynağının gelişimini desteklemesi bugünün rekabet koşullarında gereklidir. Şunu doğru anlamak gerekir; üniversite eğitimi ve şirket içi eğitim birbirini ikame edebilecek süreçler değildir. Şirket içi eğitimler ancak üniversite eğitimini destekleyici ve odaklayıcı role sahip olabilir.” Doç. Dr. Atay eğitim seviyesine göre ücret farkının gelişmiş ülkelerde daha az olmasını ise şöyle açıklıyor: "Türkiye'de ve gelişmiş ekonomilere sahip ülkelerde ücretlerdeki farkın sadece üniversite mezunu olmak ya da olmamaktan ziyade eğitim seviyesi ile ilişkili olduğunu görmek mümkün. Eğitim seviyesinin artmasıyla ücretlerin yükselmesi nitelikli insan kaynağına olan ihtiyacın doğal bir sonucu. Gelişmiş ülkelerdeki bu fark, üniversite eğitimini almamış çalışanların da güçlü sosyal güvencelerden yararlanabiliyor olmasından kaynaklı.”

Herhangi bir üniversiteden mezun olmak avantaj yaratmayacak

İTÜ Kariyer Merkezi Başkanı Doç. Dr. Salim Atay: Üniversite eğitimi bundan sonra daha da önemli hale gelecek. Öğrenciler için artık soru üniversite eğitiminin 'gerekli olup olmadığı' değil, soru; 'hangi üniversite'! sorusudur. Herhangi bir üniversiteden mezun olmak bir avantaj yaratmayacak.

Ancak iyi eğitim veren bir üniversiteden mezun olmanın sağladığı avantaj artarak devam edecek. Bizim çabalarımız da bunun için. Bugün iyi eğitim veren üniversitelere baktığınızda, öğrencilerine ve mezunlarına yaptıkları yatırımları, kariyer hizmetlerinin kalitesini yükselterek artırmaya çalıştıklarını görmek mümkün.

Öğrenciler ne diyor?

Birkaç üniversite dışında iyi eğitim veren okul yok

Yunus Can Kılıç/Kocaeli Üniversitesi

İktisat Öğrencisi: Üniversite okumamın nedeni diploma alıp daha saygın bir işte daha fazla para kazanarak hayatımı yaşamak. Bunu diploma almadan yapmak daha zor. İyi bir eğitim için üniversite okumak yeterli değil. Birkaç üniversite dışında iyi bir eğitim almanın mümkün olduğunu düşünmüyorum. Aslında üniversiteyi gördükten sonra iş dünyasına girmenin de mantıklı bir seçenek olabileceğini düşünüyorum. Çünkü elinde ustalaştağın bir meslek olursa ticarete daha kolay atılabilirsin.

İyi eğitim, başarıyı ve başarı da kazancı getirir

Zeynep Önder / İktisat 3.sınıf

Üniversite okumamın nedeni iyi bir eğitimdir. Bu konunun şöyle bir sonucu var: İyi bir eğitim başarıyı başarı da kazancı sağlar. Bu açıdan hedefim kendimi en iyi şekilde yetiştirmek. Okumayı her zaman tercih ederim. Çünkü okumamın da amacı kendimi çalışma hayatına hazırlamak.