En iyi yatırım aracı eğitim

Şu cümleleri duyduğumuz oldu mu hiç? “Bütün servetimi çocuklarımın eğitimi için harcadım”, “Yeter ki çocuklarım okusun her şeyi yaparım” ya da olumsuz ifadelerle “Eğitime bu kadar para harcayacağıma bir apartman dairesi alırdım daha iyi olurdu”… Bunlar herhangi bir ebeveynin çocuklarının eğitimi için yaptıkları karşısında kurabileceği cümlelerden bazıları. Tabii, örnekleri çoğaltmak mümkün. Cümlelerden de anlaşılacağı gibi meselemiz eğitim daha doğrusu ailelerin çocuklarının eğitimine yönelik kararları nasıl verdikleri, bu kararları verirken nelere dikkat ettikleri. Konu önemli. 

Öyle ya, aldığınız kararlar çocuğunuzu ya batıracak ya da çıkaracak. İleride iyi bir iş, kariyer sahibi olmak, alanında söz söyleyen konumda olabilmesinin belirleyicisi olacak. O nedenle üniversite eğitimi zorunlu mu? Yurtiçi eğitim mi, yurtdışı eğitim mi? Yüksek lisans şart mı? Eğitime bütçe ayırmalı mıyım? Yabancı dil konusu ne olacak? gibi soruların cevabını bilmek önemli. İşte bu soruların cevapları aranırken ebeveynlerin çocuklarının eğitimi söz konusu olduğunda gösterdikleri tavır ve davranışlarını ele alan bir rapor var. 

Rapor, HSBC tarafından hazırlatılan, Ipsos MORI'nin gerçekleştirdiği, Eğitimin Değeri raporu. Bu küresel araştırmanın alt başlığı Başarıya Giden Yol. Araştırma Aralık 2013 ve Ocak 2014 tarihleri arasında, halen 23 yaşın altında olan ve eğitim gören en az bir çocuğa sahip (veya olacak) olan ve çocuğunun eğitimi konusunda alınacak kararlardan tamamen veya kısmen sorumlu olan ebeveynler arasında gerçekleştirilmiş. Çalışma, 15 ülkeden 4 bin 592 ebeveynin görüşlerini temsil ediyor. 
Aralarında Türkiye, Endonezya, Hong Kong, Malezya, Brezilya, Tayvan gibi ülkelerin de bulunduğu bu 15 ülkenin tam listesini yukarıdaki grafikte veriyorum. Raporun Türkiye ile ilgili dikkat çekici sonuçları var. Hadi, anlatmaya başlayalım. 

Eğitime destek mi ev almak mı? 

Rapora göre dünyanın dört bir yanında ebeveynlerin yarısından fazlası (%58) çocuğun eğitimine para harcamanın yapılabilecek en iyi yatırım olduğuna inanıyor. Bu inanışın en güçlü olduğu ülkeler, Brezilya (%79), Çin (%77), Endonezya (%75) ve Türkiye (%75). Bu düşüncenin daha az yaygın olduğu ülkeler ise İngiltere (%35), Fransa (%36), Avustralya (%37). Yani rapora göre Türkiye’deki ailelerin “Çocuğum yeter ki okusun, her şeyi yaparım” cümlesi karşılığını buluyor gibi. 

Peki, sizce aileler kendilerine çocuklarını finansal olarak desteklemek konusunda farklı seçenekler sunulduğunda ideal olarak paraları neye harcıyorlar dersiniz? Sonuç, sürpriz değil. Buna göre ebeveynlerin %42’si eğitime diğer her şeyden daha çok para harcayacağını belirtiyor. Bunu izleyen en önemli öncelikler ise uzun vadeli yatırım fonları (%11) ve ev için ön ödeme (%10). Diğer yandan Kanada’daki ebeveynler en çok parayı çocuğun eğitimine ayırırken (%54), onları küçük bir farkla Singapur (%53) ve Meksikalı (%50) aileler izliyor. 

İş kuran çocuğa destek 

Peki, sizce Türkiye’de durum nedir ya da Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde ailelere bu seçenekler sunulsaydı ne olurdu? Ne yaparlardı? Rapora bakalım. Gelişmekte olan ülkelerdeki ebeveynlerin çocuklarının yeni iş açmasına finansal destek sağlama imkanı daha yüksek. Örneğin Türkiye’deki ebeveynlerin %15’i, Endonezya’dakilerin % 12’si ve Meksika’dakilerin yine %12’si bu kaleme para ayırırken tüm ülkelerin ortalaması %9’da kalıyor. Sonuçlar, Türkiye’nin girişimci ruhunu biraz yansıtıyor gibi. Ne dersiniz? 

Bir de gelişmiş ülkelere bakalım. İlginç sonuçlar var. İngiltere’de, ebeveynlerin bir evin ön ödemesine para ayırma ihtimali (%20) diğer ülkelerden daha yüksek (ortalama %10). Fransa’da ise ailelerin çocukların ilk arabasını alma ihtimali ( %13) diğer ülkelerin üzerinde (ortalama %6). 

Üniversite için yurtdışı hevesi 

“Bir de yurt içi mi yurtdışı eğitim mi?” meselesi var. Rapora göre ebeveynlerin % 74’ü üniversite eğitimi söz konusu olunca çocuklarını yurtdışına göndermek konusunda istekli davranıyor. Neredeyse dörtte üçlük bir kesim bunu değerlendirebileceğini belirtmiş. Bu konuda en hevesli ailelerse Endonezyalı aileler. Endonezya’dan sonra Malezya 2’nci (%88) ve Türkiye 3’üncü sırada (%87) yer alarak üniversitede yurt dışı eğitimine heveskar yaklaşmış.