Siyasi riskler euronun frenini boşalttı

EVRİM KÜÇÜK

DIŞ HABERLER - ‘Grexit’ yani Yunanistan’ın eurodan çıkacağı korkusunun hortlaması ve Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) parasal genişlemeye gideceği beklentisiyle Avrupa ortak parası euro yeni yıla kötü bir başlangıç yaptı. Euro dün uluslararası piyasalarda dolar karşısında psikolojik 1.20 bariyerinin altına indi ve 9 yılın en düşüğünü gördü. Analistlere göre euroyu 2015’te aşağı çekecek faktörler güçleniyor ve euro/doların eşitlenmesi beklentisi giderek artıyor. 

ECB Başkanı Mario Draghi’nin Euro Bölgesi’nde yakında parasal genişlemeye gidileceği sinyali vermesinin ardından euro, 1.1860 dolara geriledikten sonra parite daha sonra 1.19’un üzerine çıktı. Draghi cuma günü Alman gazetesi Handelsblatt’da yayımlanan mülakatında, aşırı düşük enfl asyonun Euro Bölgesi’nde ekonomilere zarar verdiğini söylemişti. Bu açıklamanın ardından yatırımcıların parasal genişlemeye göre pozisyon almalarının yanı sıra, Yunanistan’da 25 Ocak’ta erken genel seçim yapılacak olmasının yarattığı belirsizlik de euroda gözlenen düşüşün bir diğer nedeni. 

1.1640’ı kırarsa düşüş hızlı olur 

2015 için de giderek daha düşük euro/dolar tahminleri oluşmaya başladı. Uzmanlara göre euro/dolar paritesi 2015’te, 13 yıldır ilk kez 1.0 seviyesine yaklaşabilir. Bank of Tokyo Mitsubishi UFJ döviz analisti Lee Hardman, paritenin Kasım 2005’te gördüğü 1.1640 seviyesinin altına inmesi durumda fren tutmayacağını ve yıl içinde 1.10 seviyesine kadar gerileyeceğini öngördü. UBS analisti Paul Donovan, Yunanistan’a işaret ederek siyasi risklerin piyasalara gerö döndüğünü ifade etti. UBS, 2015 sonunda euro/ dolar seviyesini 1.15 olarak öngörüyor. Societe Generale’den stratejist Kit Juckes yıl sonu tahminlerinin 1.14 olduğunu söylüyor. Bank of New York Mellon’un 2015 sonu beklentisi ise 1.10 seviyesinde. Daha önce Goldman Sachs ile Deutsche Bank, euronun 2017’de parite seviyesine geleceği tahmininde bulunmuştu. Citibank ekonomistleri ise ABD ile Avrupa merkez bank ekonomistleri euro/doların gelecek eylül ayında 1.10 düzeyine ineceği tahmininde bulunan Citibank, 2016’da ise euronun 2002’den bu yana ilk kez 0.99’a gerileyeceğini öngörüyor. 

1. çeyrekte ortalama 1.13 iddiası 

ABN Amro, 2016’da euro ve doların değerinin eşitleneceğini tahmin ediyor. ECB için zamının hızla tükenmekte olduğunu belirten İngiliz Barclays, 2015 sonunda euronun 1.07 ile pariteye yaklaşacağına düşünüyor. Goldman Sachs’ın sene sonu beklentisi 1.15. Morgan Stanley analistleri, ECB’nin genişleme hamlesi için düğmeye basması durumda paritenin 1.12 düzeyine doğru çok hızlı bir adım atacağını ve yılı 1.05 seviyesinden tamamlayacağını öngörüyor. Analist Anil Panchal paritenin bir ay içinde 1.1550 ve birinci çeyrekte ortalama 1.13 olacağı tahmininde bulunuyor. 

13 yıllık hayatında ortalama değeri 1.2252 

4 Ocak 1999’da kaydi olarak yürürlüğe girdiğinde 1.1789 dolardan işlem görmeye başlayan euro, 2002 yılının başında tedavüle çıktığında 0.9036 seviyesinden satılıyordu. Ekim 2000’de ise 0.82’ye kadar geriledi. Bugüne kadar en yüksek kapanış değerini 2008 yılının temmuz ayında 1.5990 ile gören euro, gün içi en yüksek değerini ise nisan 2008’de 1.6018 ile test etmişti. Tedavüle çıktığından bu yana dolar karşısında euronun ortalama değeri ise 1.2252 olarak gerçekleşti.

Euronun cazibesi neden azalıyor?

1-Fed’in tahvil alım programını sonlandırması euronun önemli ölçüde kan kaybetmesine neden olmuştu. Şimdi ise Fed’in ne zaman faiz artırmaya başlayacağı konuşuluyor. Fed’in yaz ortasına kadar faizi artırması ve sonrasında aşamalı olarak artışa devam etmesi bekleniyor.

2-ECB’nin bu yılın başında parasal genişleme için düğmeye basması bekleniyor. Böylelikle ECB’nin parasal tabanını 1 trilyon euro büyüteceği tahmin ediliyor.

3-Petrol fiyatlarının son 5.5 yılın en düşük seviyesine gelmesi de euro için risk. Çünkü düşük petrol ECB’nin enflasyon hedefl erini yakalamasını güçleştiriyor ve parasal genişleme için ortamı hazırlıyor

4-Yunanistan’da 25 Ocak’ta erken genel seçim yapılacak olmasının yarattığı belirsizlik düşüşün bir diğer nedeni. Kamuoyu araştırmaları, kemer sıkma politikalarına karşı çıkan Radikal Sol Koalisyon’un (SYRIZA) seçimlerde ilk sırada yer alacağını gösteriyor.

5-Rezerv para olarak gözden düşüyor. IMF, 2014’ün üçüncü çeyreğinde küresel merkez bankalarının döviz rezervi içinde euronun payının yüzde 22.6 ile son 10 yılın en düşük seviyesine indiğini bildirdi. Bir önceki çeyreğe göre, euronun payı 1 tam puan gerilemiş oldu.

Samaras: SYRIZA ülkeyi iflasa sürükleyecek

Yunanistan Başbakanı Antonis Samaras, ana muhalefet partisi SYRIZA’nın seçimleri kazanması durumunda ülkeyi iflasa sürükleyeceğini söyledi. Samaras, SYRIZA’nın seçimleri kazanması durumunda AB ödeneklerinden sağlanan gelirin tehlikeye düşeceğini kaydederek “İlk kaybeden çiftçi olacak ayrıca likidite de tehlikeye düşecek. Gerçek budur ve bunu Yunan halkına söylemek görevimdir” ifadesini kullandı. Bu arada, Almanya Başbakan Yardımcısı Sigmar Gabriel, Almanya’nın Yunanistan’ın euro bölgesinde kalmasını istediğini ve bunun tersine bir olasılık için hiçbir hazırlık yapılmadığını söyledi.