Putin'in Suriye Özel Temsilcisi'nden açıklama

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Suriye Özel Temsilcisi Aleksandır Lavrentiyev, 10. Garantörler Toplantısı'nda Anayasa Komitesi kurma çalışmalarına özel ilgi göstereceklerini belirterek, "Bu konuda bazı olumlu ilerlemeler göreceğimiz bir noktaya yaklaşıyoruz." dedi.

Lavrentiyev, Rusya'nın Soçi kentinde yarın 10'uncusu düzenlenecek Suriye konulu Garantörler Toplantısı öncesinde gerçekleştirilen teknik görüşmeler sırasında basın mensuplarına açıklama yaptı.

Toplantıda Anayasa Komitesi oluşturulması çabalarına özel ilgi göstereceklerine dikkati çeken Lavrentiyev, "Bu konuda bazı olumlu ilerlemeler göreceğimiz bir noktaya yaklaşıyoruz." değerlendirmesinde bulundu.

Rus diplomat, şöyle devam etti:

"45 gün önce Suriye hükümeti, komite için kendi aday listesini verdi. Birkaç hafta önce de benzer bir liste muhalifler tarafından temin edildi. Bugün Suriye sivil toplumunu temsil eden üçüncü bir grup için görüşmeler yapıyoruz."

Suriyeli mültecilerin ülkelerine dönmeleri konusuna değinen Lavrentiyev, "Mültecilerin ülkelerine dönme sürecinin, gönüllülük esasına dayalı olduğunu hepimiz kabul ediyoruz ancak bu sürecin önünde yapay engeller de yaratılmamalıdır. Mültecilerin ülkelerine dönmeleri, Avrupa’nın da çıkarınadır. Dolayısıyla bunun için gerekli koşulların oluşturulması için destek verilmelidir." diye konuştu.

Türkiye, Rusya, İran ve BM'den yoğun temas trafiği

Toplantıya katılan kaynaklardan alınan bilgiye göre, öğle saatlerinde Büyükelçi Sedat Önal başkanlığındaki Türk heyeti, Lavrentiyev'in temsil ettiği Rus ekibi ile ikili görüşme yaptı.

Bu esnada, eski Suriye Geçici Hükümeti Başkanı Ahmed Tuma başkanlığındaki askeri muhalefet heyeti de Beşşar Esed rejiminin garantörü Rusya ve Birleşmiş Milletlerden uzman ekiplerle bir araya geldi.

Rejimin cezaevlerinde alıkoyduğu binlerce kişinin serbest bırakılmasını görüşmek için oluşturulan Alıkonulanlar Çalışma Grubu da 4. toplantısını gerçekleştirdi.

Türk heyeti, Dışişleri Bakan Yardımcısı Hüseyin Cabiri Ensari liderliğindeki İran heyeti ile 19.30 sularında görüşme yaptı. Ardından Rusya'nın da katılımıyla üçlü görüşmeye geçildi.

Yarınki oturumların 10.00 sularında BM Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura'nın, üç garantör ülke ile Anayasa Komitesi konusunda gerçekleştireceği gayriresmi toplantıyla başlaması planlanıyor.

Üç garantörün sonuç bildirisi üzerinde mutabık kalmasının ardından tüm tarafların bir arada olacağı ana toplantının yarın akşam saatlerinde düzenlenmesi öngörülüyor.

Toplantının gündemi

Görüşmelerin gündemini İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesi'ndeki son durum, mültecilerin geri dönüşü, alıkonulanların serbest bırakılması ve Anayasa Komitesi çalışmaları oluşturuyor.

Beşşar Esed, 27 Temmuz'da Rus TASS haber ajansına verdiği röportajda, İdliblileri öldürmekle tehdit etmiş, rejim güçleri, geçen hafta İdlib'in güneybatısında, Gerginliği Azaltma Bölgesi içinde yer alan Türkmendağı'na saldırmak için askeri yığınak yapmaya başlamıştı. Bu gelişmeler nedeniyle Türk Silahlı Kuvvetlerinin (TSK) Astana anlaşmaları çerçevesinde Ekim 2017'den bu yana ateşkes gözlem misyonu yaptığı İdlib, garantörlerin gündeminde önemli yer tutuyor. Türk heyetinin, bölgede ateşkesin korunması konusundaki kararlılığını vurgulaması bekleniyor.

Mültecilerin geri dönüşü konusu ise Rusya tarafından masaya ilk defa getiriliyor. Muhalefet heyeti, güven ortamı sağlanmadan bu konunun müzakere edilmesine itiraz ediyor. Türk heyeti, geri dönüşler konusunun BM Güvenlik Konseyi'nin 2254 sayılı kararıyla belirlenen siyasi geçiş takvimi dahilinde işlemesi gerektiğini vurguluyor.

Alıkonulanlar Çalışma Grubu, temel prensipler üzerinde anlaşma sağlamak için 4. kez bir araya gelirken BM'nin de katılacağı Anayasa Komitesi gayriresmi toplantısında rejim ve muhalefetin sunduğu 50'şer kişilik listeye ek olarak, "Bağımsızlar" grubu için 50 ismin daha müzakere edilmesi bekleniyor.