Nobel ödülü sahiplerinden Obama'ya çağrı

WASHINGTON - Nobel Barış Ödülü kazanmış bazı kişiler, ABD Başkanı Barack Obama’ya mektup yazarak, ABD’nin uyguladığı işkencenin kapsamının yanı sıra Merkezi Haber Alma Teşkilatı’nın (CIA) 11 Eylül saldırıları sonrasında terör şüphelilerine yönelik işkencesini konu alan Senato raporunun açıklanması çağrısında bulundu.

New York Times’ta yer alan habere göre, Güney Afrikalı başpiskopos Desmond Tutu ve Doğu Timor Cumhurbaşkanı Jose Ramos-Horta tarafından organize edilen ortak mektup, kendisi de 2009’da Nobel Barış Ödülü almış Başkan Obama’nın, "işkence kullanımının meşruluğuna dünya üzerindeki rejimlerin ABD’yi örnek göstermesi" dönemini sona erdirmek için daha fazla bir şeyler yapmasını stiyor.

Mektupta, “ABD’nin eylemlerinin kendi halkının ve dünyanın geri kalanın üzerindeki etkisini görmezden gelip gelmeyeceği veya ülkenin kuruluşundaki standartları iyileştirmek için gerekli adımları atıp atmayacağı ve oluşturulmasına katkı sunduğu uluslararası anlaşmalara uymaya sadık kalıp kalmayacağı belirsizliğini koruyor” ifadesi kullanıldı.

Beyaz Saray,  ABD Senatosu'na 11 Eylül 2001’de New York’taki ikiz kulelere düzenlenen terör saldırılarından sonra CIA tarafından  uygulanan "ileri sorgulama tekniklerine" ilişkin rapor sunmuştu. Yaklaşık 480 sayfalık özete sahip raporun ne kadarının kamuoyuyla paylaşılacağı ise belirsiz.

Başkan Obama da ağustos ayında Beyaz Saray’da kameraların karşısında CIA’nin gözaltına alınanlara kötü muamelede bulunduğunu söylemişti. Obama, ikiz kuleler saldırısı sonrasında birçok şeyi doğru yaptıklarını belirtirken, "Ancak bazı insanlara işkence yaptık. Değerlerimize karşı gelen bazı şeyler yaptık" ifadesini kullanmıştı. Tarafsız birinin “işkence” olarak göreceği ileri sorgulama tekniklerinde “çizgiyi aştıklarını” vurgulayan Obama, “Bu anlaşılmalı ve kabul edilmelidir. Ülke olarak bunun sorumluluğunu üstlenmeliyiz ve umarım ki böylece gelecekte bunu tekrar yapmayız" diye konuşmuştu.

Mektupta ayrıca Obama’nın, Cenevre Sözleşmesi ve Birleşmiş Milletler İşkenceye Karşı Konvansiyonu dahil uluslararası hukukta savaşın denetiminin yeniden şekillendirilmesi ve savaşa ilişkin sert politika benimsemesi çağrısında bulunuyor.

Mektubu imzalayan Nobel Barış Ödüllü kişilerin arasında Mısırlı Muhammed el-Baradey, Liberyalı aktivist Leymah Roberta Gbowee, Bangladeşli Muhammed Yunus, Eski Kosta Rika Devlet Başkanı Oscar Arias Sanchez, Kuzey İrlandalılar John Hume ve Betty Williams, Güney Afrikalı F.W. de Klerk, ABD’li Jody Williams, Doğu Timorlu piskopos Carlos X. Belo ve Arjantinli Adolfo Perez Esquivel yer alıyor.