Lizbon anlaşmasında kısmı değişiklik yapılacak

BRÜKSEL - AB devlet ve hükümet başkanları, Euro Bölgesi'nde kurtarılan Yunanistan ve İrlanda'nın ardından Portekiz ve İspanya'yı da tehdit etmeye başlayan borç krizine karşı önlemler için toplandı.

Yarın sona erecek zirvede liderlerin Euro Bölgesi'ndeki kurtarma mekanizmasının kalıcı hale getirilebilmesi için AB anayasası Lizbon Anlaşması'na cüzi değişiklik kararı alması bekleniyor.

Uluslararası Para Fonu'nun da katkısıyla Euro Bölgesi'nin mayıs ayında oluşturduğu, 750 milyar Euroluk kurtarma mekanizmasının geçerlilik süresi 2013 ortasında doluyor.

Liderler, Euro Bölgesi'nde gittikçe yayılan borç krizi nedeniyle geçici mekanizmanın kalıcı hale getirilmesi gerektiği konusunda görüş birliği sağlasa da yöntemler üzerinde tartışmalar devam ediyor. Almanya, Yunanistan'ın kurtarılmasına karşı açılan davalar nedeniyle daimi mekanizma için AB anayasasında değişiklik gerektiğini savunuyor.

Lizbon Anlaşması'nda değişikliğin yeni referandumları tetiklememesi için çok dar kapsamlı tutulması gerekirken Almanya daha fazlasını talep ediyor.

Başını Lüksemburg'un çektiği ve borç krizindeki ülkelerin desteklediği Euro Bölgesi'nde ortak tahvil (E-bonds) çıkarılması ülkelerin borçlanmalarının yarıya kadarını, düşük faizli olması beklenen bu tahville gerçekleştirebilmesi önerisine Almanya şiddetle karşı çıkıyor.

Euro Bölgesi'nde risk primine ve dolayısıyla en düşük borçlanma faizine sahip Almanya, ortak tahvil çıkarılması halinde borçlanma maliyetinin artmasından çekiniyor.

Almanya Başbakanı Angela Merkel, Brüksel'e gelişinde yaptığı açıklamada, zirvede "sorumluluk ve dayanışmanın devam ettiğini gösteren açık bir sinyal" verilmesi gerektiğini vurguladı.

Liderlerin kurtarma mekanizmasını kalıcı hale getirirken miktarı artırmayı da tartışması bekleniyor.

AB Dönem Başkanı Belçika'nın Başbakan Yardımcısı ve Maliye Bakanı Didier Reynders, kurtarma mekanizmasında üye ülkelerin payı olan 440 milyar Euronun ikiye katlanabileceğini söyledi.

Reynders, "Elbette cebimizin ne kadar derin olduğunu (piyasalara) göstermemiz gerekiyor" dedi.

Ekonomitler, İrlanda'nın ardından Portekiz ve İspanya'nın da borç krizine yenik düşmesi halinde AB'nin kağıt üzerinde 750 milyar Euro olmasına karşın bazı ülkelerin paylarına düşen katkıyı henüz yapmaması nedeniyle gerçekte 410 milyar Euroluk kurtarma fonunun yetersiz kalacağını belirtiyor.

Yatırım bankası Goldman Sachs'ın iyimser tahminine göre İrlanda, Portekiz ve İspanya'nın sadece 2 yıllık borçlanma ihtiyacı 450 milyar Euroyu buluyor.