Enformasyon savaşlarında Avrupa dünyanın veri polisi oluyor

AYDIN ŞAHİNALP

DIŞ HABERLER - Avrupa Birliği, Adalet Komiseri Vera Jourova’nın, düzenleyicilerin elindeki “dolu bir silah” olarak nitelendirdiği Avrupa içi ve dışında kurumların kişisel verileri nasıl kullanması gerektiğini belirleyen 'Genel Veri Koruma Yönetmeliği'ni (GVKY) 25 Mayısta yürürlüğe sokmaya hazırlanıyor.

GVKY, veri koruma kurallarını dünyanın en büyük ticaret bloğu üzerinde uyumlu hale getirecek, bireylere verilerinin nasıl kullanıldığı konusunda daha fazla hak tanıyacak, çocuklar için önemli korumalar oluşturacak ve düzenleyicilerin ihlalleri azaltma becerilerini güçlendirecek. Yeni kurallar ilk kez önerildiğinde, Silikon Vadisi'ndeki birçok yönetici onları kısıtlayıcı ve rekabete aykırı olarak değerlendiriyordu. Ancak, sosyal paylaşım devi Facebook verilerinin Cambridge Analytica tarafından izinsiz kullanımına ilişkin skandalın patlamasının ardından, Avrupa’nın veri gizliliği konusundaki yaklaşımı çok daha hassa bir hale büründü. Birçok şirket ve veri koruma yetkilisine göre, Genel Veri Koruma Yönetmeliği küresel norm haline gelebilir. Sadece AB'de değil, aynı zamanda bireylerin çevrimiçi haklarını savunmak için çok az silahı olan ülkelerde bile davranış standartlarını belirleyebilir. Facebook’un CFO’su Sheryl Sandberg geçtiğimiz ay yaptığı açıklamada, “Avrupa bu konuda çok öndeydi” dedi. Fakat 25 Mayıs'ta geri sayımın başlamasından önce, AB'nin vizyonundaki çatlaklar ortaya çıktı. Birçok işletme yeni kurallara hazırlıksız yakalanırken ve çok sayıda ülke ulusal olarak bunları uygulamak için gerekli mevzuatı geçiremedi.

Ticarette veri koruma yönetmeliği kabul şartı

AB, ilk defa 28 üye devlet adına serbest ticaret anlaşmaları müzakerelerinin bir parçası olarak ticaret ve veri akışı konusunu resmen masaya getirerek AB ile ticaret anlaşması imzalamak isteyen herhangi bir ülkenin, 'Genel Veri Koruma Yönetmeliği’ni imzalayıp kabul etmesi şartı getiriliyor. Ancak 200 sayfadan oluşan yeni yönetmeliğin AB içinde nasıl uygulanacağına dair ciddi soru işaretleri var. Ayrıca GVKY uyum sağlamak pahalı olduğu eleştirisi yapılıyor. Teknoloji firması Axiom'un yaptığı araştırmaya göre, Birleşik Krallık'taki FTSE 100 şirketlerinin her birinin ortalama 15 milyon sterlin harcaması gerekiyor. ABD'de Uluslararası Gizlilik Profesyonelleri Birliği ve Ernst&Young’a göre Global 500 üyelerinin uyum konusunda toplam 7,8 milyar dolar harcama yapması gerektiğini belirtiyor.

Avrupa Komisyonu, ocak ayında yaptığı açıklamada bloğun 28 üyesinden sadece Avusturya ve Almanya'nın yeni düzenlemeler öncesinde mevzuatlarında değişiklik yaptıklarını söyledi. İngiltere gibi ülkelerin son dakikada yasaları geçirmesi beklenirken, Bulgaristan, Yunanistan, Malta, Portekiz ve Romanya’nın GVKY’i nasıl uygulayacaklarına dair bir yasa tasarısı bile hazırlamadıkları belirtiliyor.

Bilgilerinizi kontrol edin

Yeni düzenlemeler daha fazla müşteri sahipliği için çağrıda bulunuyor. Avrupa'nın yeni veri gizliliğini koruma düzenlemeleri, şirketlerin değil bireylerin kişisel bilgilerini sahiplenmesini temel ilke olarak benimsiyor. Dünya çapında web'i icat eden kişi olarak bilinen İngiliz bilgisayar bilimcisi Tim Berners Lee için, Bu, bir avuç platformun gittikçe daha fazla egemen olduğu internetteki rekabeti teşvik etmek açısından çok önemli. Konuya ilişkin Financial Times’a konuşan Lee, “Bunu daha iyi bir dünyada hayal edebiliriz. Katılabileceğiniz bir arama motoru ve bir dizi sosyal ağ seçeneğiniz olacak LinkedIn, Flickr ve Facebook'ta yayınladığınız tüm fotoğrafl ar sizin olabilir. Daha iyi bir dünyada bilginiz üzerinde tam kontrol sahibi olacaksınız ”ifadelerini kullandı. Genel Veri Koruma Yönetmeliği’ni hazırlayan düzenleyiciler, 2016’nın yazında Tim Berners Lee'nin bulunduğu Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'ne (MIT) ziyaret ettiler. Burada, web’in merkezsizleşme projesi hakkında bilgiler alınırken, internet kullanıcılarının veri mülkiyetini sağlayan teknik altyapının geliştirilip gizliliğin korunmasının sağlanmasında mutabık kalındı. AB’li regülatörlerin hazırladığı Genel Veri Koruma Yönetmeliği’nin yeni kuralları, vatandaşların verilerini diğer şirketlerle paylaşmalarına ya da satmalarına izin veren “yaygın olarak kullanılan ve makinede okunabilir bir biçimde” indirmelerine izin veren sistemi zorunlu kılıyor. Bu durum bir kullanıcının sosyal medya şirketleri arasında tüm bilgileriyle birlikte hareket etmesini veya bir fi yat karşılığında şirkete geri satmasını mümkün kılacak.

Facebook CEO'su AP'de ifade verdi

İngiliz veri şirketi Cambridge Analytica'nın 87 milyon Facebook kullanıcısının kişisel bilgilerini ele geçirmesi skandalı ile ilgili olarak sosyal ağ şirketinin kurucusu ve CEO'su Mark Zuckerberg Avrupa Parlamentosu'nda (AP) dün ifade verdi. Kişisel veri skandalı nedeniyle bir kez daha özür dileyen ve 2016'da Rusya'nın ABD seçimlerine müdahalesini geç farkettiklerini söyleyen Zuckerberg, Almanya ve Fransa'daki seçimler öncesinde hükümetlerle çalışarak bazı sahte hesapları kapattıklarını da duyurdu. Zuckerberg, uygulamaların kişisel verilere erişimlerini sınırlandıracaklarını, kullanılmayan uygulamaların verilere erişimlerini keseceklerini, bireylere de buna engel olmak için daha çok imkan sunacaklarını anlattı.