Brexit, "anlaşmasız çıkışa" doğru ilerliyor

Avrupa Birliği liderleri, bugün yapılacak zirve toplantısında İngiltere Başbakanı Theresa May'i masadaki Brexit önerisini ülkesine kabul ettirmesini, aksi halde üyelikten anlaşmasız ayrılacakları konusunda uyaracaklar.

Zirvede May diğer 27 lidere hitaben bir konuşma yapacak, daha sonra liderler May'in katılmayacağı bir akşam yemeğinde konuyu kendi aralarında görüşecekler.

Yetkililer, liderlerin May'e artık teklif edecekleri başka bir şey kalmadığını ve İngiltere'nin anlaşmasız olarak AB'den çıkışı için hazırlıklara başlayacaklarını söylemelerini bekliyorlar.

Zirveye başkanlık edecek olan Donald Tusk, İngiltere'nin anlaşmasız olarak birlik dışına itilmesi ve son tarih olan 29 Mart 2019 geldiğinde hukuki bir boşluk ve kaosun doğması ihtimalinin her zamankinden daha güçlü olduğunu dün söyledi.

Tusk, Kuzey İrlanda'daki AB-İngiltere sınırı sorununun çözümü için "yaratıcı" bir öneri getirme sorumluluğunu May'e yükledi.

AB'nin verdiği "anlaşma yok" mesajı gerçek durumu yansıtıyor. Aynı zamanda AB'nin müzakere pozisyonunu zayıf bulduğu İngiltere'ye baskıyı artırmak için de bir taktik.

Buna rağmen, kamuoyunu yapılabilecek en iyi anlaşma için elinden geleni yaptığına ikna etmesi için May'e yardımcı da olabilir.

Liderler, takvim konusunda ise daha esnek olabilir.

Parlamentoların nihai anlaşmayı onaylaması için az zaman kaldığı yolundaki ifadelere rağmen, Avrupa Komisyonu'nun nihai anlaşmanın Aralık ayına hatta daha geç bir tarihe kalmasını kabul edebilecekleri belirtiliyor.

May'in kendi kabinesi ve taraftarlarından gelen muhalefetle mücadelesine atıf yapan Belçika Dışişleri Bakanı Didier Reynders, "Şu anda İngiltere İngiltere ile müzakere ediyor" dedi.

"Anlaşma olup olmayacağını görmek için daha birkaç haftaya ihtiyacımız var. Sükunetle çalışmalıyız."

Almanya May'e "sorumluluğunu üstlenmesi ve yapıcı olması" çağrısında bulundu.

Ancak bazı diplomatlar, May'in Kasım başında yeni yıl bütçesini parlamentodan geçirene kadar Brexit anlaşması konusunda kesin bir adım atamayacağını söylüyorlar.

Alman Frankfurter Allgemeine Zeitung gazetesi, Alman hükümetinin bir belgesine dayanarak verdiği haberde, Avrupa Komisyonu'nun bir "iyi niyet jesti" olarak İngiltere'nin geçiş süresinin sonu olacağı kararlaştırılan 2020 Aralık ayından sonraya uzanacak bir süre için AB gümrük birliği ve iç pazarında kalmasını önerdiğini yazdı.

Bu akşam yemeğinde May dışındaki liderler, Kasım ortasında özel bir Brexit zirvesi yapma konusunda karar alacaklar. Ancak Tusk, bunun için bir anlaşmanın yakın olduğuna inanmaları gerektiğini ve bunun için de May'in bugün zirvede yeni bir adım atmasının beklendiğini söyledi.

Diplomatlar, AB'nin ne kadar katı davranacağının, May'in vereceği mesaja bağlı olduğunu söylüyorlar. Eğer bir ay önce Salzburg'da yapılan zirvede olduğu gibi uzlaşmaz bir tavır görürlerse AB'nin, durumun kötüleştiği yolundaki mesajı biraz daha güçlenecek.