BM'den Suriye ve İran kararı

BİRLEŞMİŞ MİLLETLER - BM Genel Kurulu'nun İnsan Hakları'ndan Sorumlu 3. Komitesi, Esad rejiminin sivil halka karşı işlediği insan hakları ihlallerini kınayan tasarıyı 13'e karşı 125 oyla kabul etti. 

Suudi Arabistan'ın hazırladığı karar tasarısının oylamasında İran, Rusya, Kuzey Kore ve Çin'in de aralarında olduğu 13 ülke ret oyu verirken, Türkiye'nin de aralarında bulunduğu 125 ülke olumlu yönde oy kullandı. 47 ülke ise çekimser kaldı. 

Yasal bağlayıcılığı olmayan tasarıda, Suriye hükümetinin 2011'de başlayan iç savaşta sivillere karşı silahlı şiddet uyguladığı ve insan haklarını açık bir şekilde ihlal ettiği belirtilerek, bu durum kınandı. 

Tasarıda ayrıca terör örgütü IŞİD'in bölgede giderek artan şiddet eylemleri de kınandı.  

Uluslararası kamuoyunun bakışını yansıtması açısından önemli görülen karar tasarısı, aralık ayında onay için BM Genel Kurulu'nda değerlendirilecek. 

İran'a idam eleştirisi!

BM Genel Kurulu'nun İnsan Haklarından Sorumlu 3. Komitesi, İran'da insan hakları ihlalleri ve idam cezalarına ilişkin duyulan kaygıyı vurgulayan karar tasarısını ise 35 ret oyuna karşı 78 oyla kabul etti. 

Türkiye oy kullanmadı

Komiteye, Kanada tarafından sunulan tasarı 78 ülkenin desteğiyle kabul edildi. 69 ülkenin çekimser oy kullandığı tasarı için Türkiye oy kullanmadı. 

Tasarıda, İran Devlet Başkanı Hasan Ruhani'nin göreve başlamasının ardından gerçekleştirilen bazı iyileştirmelerden duyulan memnuniyet ifade edilirken, özellikle idam cezaları konularında İran'a önemli eleştiriler yöneltildi. 

BM İnsan Hakları İran Özel Raportörü Ahmed Şahid'in raporuna dayanılarak hazırlanan tasarıda, İran'da devam eden ciddi insan hakları ihlallerinden "derin kaygı" duyulduğu kaydedildi. 

Tasarıda ülkede yüksek sayıda idam cezasının uluslararası standartlara uymayan yargılamalardan sonra infaz edilmesi ile çocuklara da idam cezası uygulanması eleştirildi. Tasarıda ayrıca, işkence, kötü muamele, toplantı, gösteri yürüyüşü, ifade özgürlüğü ihlalleri, azınlıklara ve kadınlara ayrımcılık yapılması gibi uygulamalar eleştirilerek, İran'a bu konuları düzeltme çağrısı yapıldı. Tasarı gelecek ay onay için BM Genel Kurulu'nda değerlendirilecek. 

852 idam

BM İnsan Hakları İran Özel Raportörü Ahmed Şahid, geçen ay BM'de yaptığı açıklamada, İran'da 2013 Temmuz ile 2014 Haziran arasında en az 852 kişinin idam edildiğini ve idam gerekçelerinin birçoğunun evrensel hukukta ciddi suç kabul edilmediğini belirtmişti. Sadece 2014'te 18 yaşından küçük 8 kişinin idam edildiğini belirten Şahid'in raporunda şu bilgiler yer almıştı: 

"Ülkedeki kadınların yüzde 66'sı aile içi şiddete maruz kalıyor ve bu konuda caydırıcı bir kanun bulunmuyor. Haziran 2014 itibarıyla farklı dini inanca mensup azınlıklardan en az 300 kişi dini uygulamaları nedeniyle ceza evinde bulunuyor. En az 35 gazeteci hapiste. Gazeteciler, kötü muamele, sorgulanma ve takibe uğruyor. İnternet sitesi sahibi 11 kişi hapis cezası aldı. Bu yıl 8 kişi Facebook'ta yer alan yorumları nedeniyle tutuklandı. Bunlardan biri 20 yıl ceza aldı."